Προσδοκίες στους καταναλωτές, αλλά προβληματισμό στις επιχειρήσεις, προκαλούν οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για μη περικοπή των συντάξεων, για την καταβολή κοινωνικού μερίσματος και αναδρομικών, καθώς και για μη εφαρμογή νέων δημοσιονομικών μέτρων το 2019. Ετσι, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βρέθηκε τον Νοέμβριο του 2018 στο υψηλότερο σημείο του από τον μακρινό Μάρτιο του 2015 –τότε που οι καταναλωτές πίστευαν ότι η νεοσυσταθείσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ θα έβγαζε άμεσα τη χώρα από το μνημόνιο– ενώ την ίδια ώρα ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών υποχώρησε στους τρεις από τους τέσσερις βασικούς κλάδους της οικονομίας. Σύμφωνα, λοιπόν, με την έρευνα οικονομικής συγκυρίας που διενεργεί το Ιδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), ο δείκτης οικονομικού κλίματος διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο του 2018 στις 101,8 μονάδες από τις 101 μονάδες τον Οκτώβριο του 2018. Αυτή η ελαφρά ανάκαμψη οφείλεται στη βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης και των επιχειρηματικών προσδοκιών στον κλάδο των κατασκευών. Μάλιστα, η βελτίωση στον κλάδο των κατασκευών αφορά τις ιδιωτικές κατασκευές.
Οι ερευνητές του ΙΟΒΕ αναφέρουν χαρακτηριστικά: «Οι προεκλογικές περίοδοι συνδέονται με βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Σε κάθε περίπτωση, οι αβεβαιότητες για την ελληνική οικονομία παραμένουν, ειδικά για τους όρους χρηματοδότησής της μετά τα προγράμματα, όπως και για τις βασικές συνθήκες για ισχυρή ανάπτυξη. Οι αβεβαιότητες αυτές τροφοδοτούνται και από ανησυχίες για το διεθνές περιβάλλον. Ως αποτέλεσμα, ο συνολικός δείκτης κλίματος την τρέχουσα περίοδο κινείται θετικά, αλλά με ασθενή δυναμική και διακυμάνσεις».
Ετσι, λοιπόν, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης ενισχύθηκε για πέμπτο συνεχή μήνα και διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο στις -35,8 μονάδες (από -38,3 μονάδες τον Οκτώβριο).
Σημαντικά βελτιωμένος είναι ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες (στις -66,2 μονάδες από -69,3 μονάδες), αν και την ίδια ώρα αυξάνεται η πρόθεση για σημαντικές αγορές (στις -32,4 μονάδες από -33,2 τον Οκτώβριο). Διευκρινίζεται ότι αρνητική διαφορά σημαίνει ότι το ποσοστό αυτών που προβλέπουν μείωση κάθε μεγέθους υπερτερεί του ποσοστού όσων προσδοκούν αύξηση και αντιστρόφως.
Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στη βιομηχανία υποχώρησε στις 97,9 μονάδες από 98,7 μονάδες τον Οκτώβριο του 2018, στο λιανικό εμπόριο υποχώρησε στις 104,6 μονάδες από τις 107,7 μονάδες, ενώ στις υπηρεσίες ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 94,2 μονάδες από τις 99,9. Αντιθέτως, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές βελτιώθηκε, φτάνοντας στις 62,7 μονάδες από 58,4 τον Οκτώβριο.
Προβληματισμό, εξάλλου, προκαλεί ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών στη μεταποίηση, γνωστός ως δείκτης PMI. Αν και τον Νοέμβριο διαμορφώθηκε στις 54 μονάδες, καταγράφοντας υψηλό έξι μηνών, οι νέες εργασίες από το εξωτερικό αυξήθηκαν με τον βραδύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί στους τελευταίους 14 μήνες.