«Οχι από εδώ, κυρία, από την άλλη πλευρά είναι το άγαλμα του Κολοκοτρώνη». Οι μαθητές του 93ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών αποτελούν πλέον τους καλύτερους ξεναγούς για όποιον ενδιαφέρεται να γνωρίσει τον καλλιτεχνικό πλούτο του Α΄ Νεκροταφείου Αθηνών. «Τρέφω μεγάλη αγάπη για τη γλυπτική και θέλησα να φέρω τα παιδιά σε επαφή με τα πλησιέστερα γλυπτά της γειτονιάς μας», εξηγεί στην «Κ» η κ. Φαίη Λάμπρου, δασκάλα, που συμμετείχε ήδη από την πρώτη χρονιά (2016-17) στο καινοτόμο πρόγραμμα «Το παιδί, η πόλη και τα μνημεία», που υλοποιεί πλέον για 3η χρονιά η Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Α΄ Αθήνας. «Των δράσεων είχε προηγηθεί η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που εκδήλωσαν επιθυμία», σημειώνει στην «Κ» η κ. Μαρία Δημοπούλου, υπεύθυνη Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στην Α΄ Αθηνών, που από κοινού με την κ. Καλλιόπη Κύρδη, σχεδίασαν το πρόγραμμα, το οποίο πλέκει αριστοτεχνικά περιβαλλοντική εκπαίδευση, προφορική παράδοση, γνωριμία με επαγγελματίες γλύπτες, διερεύνηση της σχετικής νομοθεσίας και, τέλος, «υιοθέτηση» από κάθε σχολείο ενός γλυπτού. «Απώτερος στόχος να μάθουν να προστατεύουν τον δημόσιο χώρο και να συνδεθούν με την πόλη», καταλήγει η κ. Δημοπούλου.
«Δουλέψαμε το θέμα διαθεματικά στις ώρες της Ιστορίας, της Γλώσσας, της Γεωγραφίας, της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής, εξετάζοντας διαφορετικές πτυχές των γλυπτών: τη σύνδεση τους με την Ιστορία, αλλά και τους ορθούς τρόπους συντήρησης», εξηγεί η κ. Λάμπρου, πώς κινήθηκε με την Ε΄ και Στ΄ τάξη. Οι μαθητές αναζήτησαν τις ευθύνες για τα αγάλματα που έχουν φθαρεί, «τα περισσότερα ανήκουν σε ιδιώτες, δηλαδή σε απογόνους των εικονιζομένων, περίπου εκατό ανήκουν στον δήμο». Στο πλαίσιο του προγράμματος, που συνεργάζεται με την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, οι μαθητές είχαν την ευκαιρία να επισκεφθούν το εργαστήρι ενός γλύπτη αλλά και να συνομιλήσουν με έναν συντηρητή έργων τέχνης, με αποτέλεσμα να αντιληφθούν το πραγματικό κόστος που συνεπάγεται η καταστροφή ενός γλυπτού. «Αποκορύφωμα αποτέλεσε η ξενάγηση μαθητών του 49ου σχολείου από τους δικούς μας στο κοιμητήριο», λέει η κ. Λάμπρου.
Με την πολύπαθη προτομή της Λέλας Καραγιάννη στην οδό Τοσίτσα ασχολήθηκαν –δικαιωματικά λόγω επωνυμίας– οι μαθητές του 21ου Δημοτικού Σχολείου «Λέλα Καραγιάννη» στην πλατεία Αμερικής. «Οι μαθητές μας, συγκλονισμένοι στη θέα του ακέφαλου τότε αγάλματος, είχαν στείλει επιστολή προς τον δήμο με την πρόταση να μεταφερθεί ένα αντίγραφο της προτομής στην αυλή του σχολείου», αναφέρει στην «Κ» η διευθύντρια κ. Ιωάννα Χαλκιά, «η ικανοποίηση των παιδιών ήταν μεγάλη άπαξ και έλαβαν απάντηση από το γραφείο του δημάρχου». Οι μαθητές, το 70% των οποίων είναι παιδιά οικονομικών μεταναστών και προσφύγων, υιοθέτησαν εξίσου ένα κοντινό άγαλμα – εν προκειμένω το σιντριβάνι με τους αγγέλους της πλατείας Αμερικής. Προηγουμένως, είχαν λάβει το «βάπτισμα του πυρός» επισκεπτόμενα το Αρχαιολογικό Μουσείο, αλλά και το σπίτι της Λέλας Καραγιάννη συνοδεία αρχιτέκτονα που συμμετείχε στην αποκατάστασή του. «Εχουμε διαπιστώσει ότι μέσα από βιωματικές μεθόδους η ένταξη των παιδιών, στο σχολικό περιβάλλον και στην κοινωνία, είναι πιο γρήγορη», σχολιάζει η κ. Χαλκιά, «παλιά ο τοίχος του σχολείου ήταν γεμάτος graffiti, τα τελευταία έξι χρόνια είναι ολοκάθαρος».
Ως μια καλή ευκαιρία για να γνωρίσουν καλύτερα την πόλη, στην οποία ζουν, στάθηκε το πρόγραμμα που επεκτάθηκε τη δεύτερη χρονιά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση για τους μαθητές του Διαπολιτισμικού Γυμνασίου Αθήνας. «Επιλέξαμε τη γειτονιά του Ψυρρή, όπου μας ξενάγησε εκπρόσωπος της Monumenta», εξηγεί η διευθύντρια κ. Δάφνη Γαβρίλη, «συζητήσαμε μαζί με τον καθηγητή των καλλιτεχνικών για το πότε το graffiti είναι τέχνη και πότε βανδαλισμός». Ακολούθησε η περιήγηση μέσω του open bus σε όλη την Αθήνα, ενώ μετά ζητήθηκε από τους 32 μαθητές που συμμετείχαν να φωτογραφίσουν τα κακώς κείμενα της πόλης, που επιδέχονται βελτίωση. «Φέτος, θα προχωρήσουμε σε υιοθέτηση μάλλον κάποιου νεοκλασικού κτιρίου στην ευρύτερη γειτονιά μας», καταλήγει η κ. Γαβρίλη.