Επειτα από σχεδόν τέσσερα χρόνια ολοκληρώθηκε η συμφωνία των πιστωτριών τραπεζών με τον όμιλο του κ. Βασίλη Θεοχάρακη για την αναδιάρθρωση μη εξυπηρετούμενων δανείων της τάξης των 300 εκατ. ευρώ. Πρόκειται για ιδιαίτερα σύνθετη αλλά συναινετική διαδικασία που, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, κατέληξε επιτυχώς λόγω της αποδεδειγμένης θέλησης του 88χρονου επιχειρηματία και διακεκριμένου ζωγράφου να συνδράμει με χρήμα, χρόνο και προσπάθεια την επίλυση του προβλήματος.
Ακόμα και έτσι, όμως, το ποσοστό ανάκτησης των τραπεζών επί των απαιτήσεών τους διαμορφώθηκε στο 25%. Το μέγεθος της απομείωσης είναι ωστόσο σαφώς μικρότερο από εκείνο με το οποίο θα επιβαρυνόταν σε περίπτωση βίαιης εκποίησης του ενεργητικού του ομίλου, εξηγούν στην «Κ» πηγές με άμεση επαφή με την όλη υπόθεση. Στην πράξη, ο όμιλος Βασίλη Θεοχαράκη εφάρμοσε υπό τραπεζική εποπτεία μια διαδικασία ειδικής διαχείρισης μόνος του διευκολύνοντας τόσο σε χρόνο όσο και σε κόστος την τακτοποίηση των χρεών του. Αφού πώλησε τη Λάιον Ρένταλ, η οποία έχει τη δικαιόχρηση του σήματος της γερμανικής εταιρείας ενοικίασης αυτοκινήτων Sixt, προχωρά τώρα στη μεταφορά του χαρτοφυλακίου των ακινήτων του ομίλου στις τράπεζες, ενώ κλείνει κάποιες από τις υπερχρεωμένες επιχειρήσεις του ομίλου αναλαμβάνοντας το κόστος για τις αποζημιώσεις προσωπικού, αλλά και εκπλήρωσης των υποχρεώσεων. «Ο Βασίλης Θεοχαράκης ανέλαβε σχέδον όλο το κόστος της διαδικασίας και συνέδραμε με κεφάλαια της τάξης των 20-25 εκατ. ευρώ δείχνοντας πως επιθυμεί να βρει πράγματι αμοιβαία αποδεκτή λύση και όχι να χρονοτριβήσει όπως κάνουν αρκετοί άλλοι σε ανάλογη θέση», λέει στην «Κ» κορυφαίο τραπεζικό στέλεχος.
Εντονη καχυποψία
«Σε διαφορετική περίπτωση, η αναγκαστική εκτέλεση μέτρων είσπραξης υπολογίζεται πως, εκτός από πολύ περισσότερο χρόνο, δεν θα μπορούσε σε καμία περίπτωση να φέρει περισσότερο από το περίπου 5% των τραπεζικών απαιτήσεων», συμπληρώνει. Σε όλη αυτή τη σχεδόν τετραετή προσπάθεια ο όμιλος Βασίλη Θεοχαράκη ανέθεσε το συμβουλευτικό έργο και την εντολή διαπραγμάτευσης με τις τράπεζες στην Core Capital Partners, η οποία είχε στην αρχή να αντιμετωπίσει και τη δυσπιστία των πιστωτών λόγω της προ ετών (2014) μεταφοράς της εμπορικής δραστηριότητας στα αυτοκίνητα στην Τεορέν αλλά όχι και των χρεών. Αν και η διαδικασία είχε γίνει σύμφωνα με όλες τις προβλέψεις του θεσμικού πλαισίου, οι τράπεζες έβλεπαν την Peugeot, που μέχρι τότε ήταν στον όμιλο Β. Θεοχαράκη, να πηγαίνει στον όμιλο Συγγελίδη, την Chevrolet να διακόπτει ολοκληρωτικά τις δραστηριότητές της στην Ευρώπη και τη Renault να βρίσκεται χωρίς βάρη εκτός των υπερχρεωμένων εταιρικών οντοτήτων του επιχειρηματία. Ετσι, η κουβέντα τραπεζών με τον Β. Θεοχάρακη δεν ξεκίνησε το 2015 με τις καλύτερες προϋποθέσεις και χρειάστηκε ο επιχειρηματίας να δώσει έμπρακτα δείγματα καλής θέλησης, χρήμα και προσπάθεια για να προχωρήσει, εξηγούν οι γνωρίζοντες.
Οι εκκρεμότητες
Ακόμα και με την υπογραφή προ ολίγων εβδομάδων του μνημονίου με τις τράπεζες για τη ρύθμιση των υποχρεώσεων μένουν πολλά ακόμα να υλοποιηθούν: αυτά είναι η τακτοποίηση των ακινήτων που θα περάσουν στις τράπεζες, η πώληση της Τεομότο, που έχει την αντιπροσωπεία της Kawasaki αλλά και κάποιες λιγότερο σημαντικές αλλά κοστοβόρες εκκρεμότητες. Ενέργειες που όλες σχεδόν βρίσκονται πάντως ήδη σε εξέλιξη αυτή την περίοδο με μόνον ανοικτό ζήτημα το χρόνο πώλησης της Τεομότο, η οποία θα γίνει με ανάλογη διαδικασία με αυτή που ακολουθήθηκε στη Sixt.
Διαφορετικοί όμιλοι
Ο όμιλος Βασίλη Θεοχαράκη από το 2013 είναι ανεξάρτητος από τις εταιρείες Νικ. Ι. Θεοχαράκης Α.Ε. και Θεοχαράκης Α.Ε., οι οποίες ελέγχονται από συμφέροντα της οικογένειας του Τάκη Θεοχαράκη. Οι δύο αυτές εταιρείες, στις οποίες η οικογένεια Βασίλη Θεοχαράκη έχει μειοψηφική μόνο συμμετοχή, έχουν ως βασική δραστηριότητα την αντιπροσωπεία των αυτοκινήτων Nissan αλλά και τις εξωλέμβιες μηχανές Suzuki, αντιπροσωπεία αγροτικών μηχανημάτων και ελαστικών όπως τα Yokohama. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, οι εν λόγω επιχειρήσεις κλείνουν το 2018 με κύκλο εργασιών της τάξης των 170 εκατ. ευρώ από 160 εκατ. το 2017 και μόλις 60 εκατ. το 2014, ενώ είναι ενήμερες ως προς τις υποχρεώσεις τους.
Τι παραμένει στον έλεγχο του Β. Θεοχαράκη
Με τη ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων υποχρεώσεων ενός μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων του ομίλου Βασίλη Θεοχαράκη, ο επιχειρηματίας και η οικογένειά του μπορούν πλέον να επικεντρώσουν τις προσπάθειές τους στις άλλες δραστηριότητες του ομίλου, αλλά και στο εκτενές φιλανθρωπικό και πολιτιστικό έργο, στο οποίο έχουν μακρά και σημαντική διαδρομή. Μία από αυτές είναι η ιδρυθείσα το 2014 Τεορέν Μότορς Εμπορική και Βιομηχανική Ανώνυμη Εταιρεία Αυτοκινήτων και Ανταλλακτικών, η οποία έχει ως βασική δραστηριότητά της την εμπορία αυτοκινήτων Renault και Dacia. O κύκλος εργασιών της το 2017 διαμορφώθηκε στα 58,8 εκατ. ευρώ από 49,1 εκατ. το 2016. Το μετά φόρων καθαρό αποτέλεσμα της χρήσης του 2017 είναι κέρδη 1,16 εκατ. και εκτιμάται πως τόσο αυτό όσο και ο κύκλος εργασιών έχουν βελτιωθεί σημαντικά το 2018. Ο δε συνολικός δανεισμός της Τεορέν από 1,1 εκατ. στα τέλη του 2016 διαμορφώθηκε στα 2,5 εκατ. το 2017. Επίσης συμφερόντων του ομίλου Β. Θεοχαράκη είναι και η ασφαλιστική εταιρεία ΜΙΝΕΤΤΑ, μία από τις παλαιότερες στην Ελλάδα που ίδρυσε ο Παναγιώτης Μινέτας το 1973 αλλά έχει περάσει πλέον στον έλεγχο της οικογένειας Β. Θεοχαράκη.
Ο όμιλος έχει δραστηριοποιηθεί και στην εμπορική ναυτιλία και διαθέτει σήμερα, σύμφωνα με ναυλομεσιτικές πηγές, στόλο ποντοπόρων φορτηγών μεταφοράς ξηρού φορτίου. Η βάση δεδομένων Equasis έχει εγγεγραμμένα στην Teo Shipping Corp, όπως ονομάζεται η διαχειρίστρια ναυτιλιακή, επίσης επτά πλοία που όλα έχουν αναρτημένη την κυπριακή σημαία και είναι ναυπήγησης 2011 έως και 2012, δηλαδή μέσης ηλικίας 7,5 ετών, από τις χαμηλότερες ηλικίες στόλου ελληνικών συμφερόντων.
Παράλληλα, στα συμφέροντα του κ. Βασίλη Θεοχαράκη παραμένουν και άλλες επενδυτικές συμμετοχές του όπως αυτή στο νοσοκομείο Metropolitan.
Δημιούργημα του Βασίλη Θεοχαράκη είναι και το Ιδρυμα Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Βασίλη και Μαρίνας Θεοχαράκη, που ιδρύθηκε το 2004, ως κοινωφελές ίδρυμα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Παράλληλα με τις νομικές σπουδές του, ο επιχειρηματίας παρακολούθησε μαθήματα με δάσκαλο τον μεγάλο Ελληνα ζωγράφο Σπύρο Παπαλουκά. Η πρώτη έκθεσή του ήταν το 1957 στο Διεθνές Φεστιβάλ Νέων στη Μόσχα και από τότε έχει εκθέσει έργα του εντός και εκτός Ελλάδος, μέρος των οποίων κοσμεί σημαντικές δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές. Του έχουν απονεμηθεί οι τίτλοι: Chevalier de La Légion d’ Honneur της Γαλλικής Δημοκρατίας, Αρχων Χαρτουλάριος από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και του Τάγματος του Ανατέλλοντος Ηλίου από τον αυτοκράτορα της Ιαπωνίας. Το μέγαρο του ιδρύματος άνοιξε τις πύλες του τον Δεκέμβριο του 2007 και έκτοτε έχει πραγματοποιήσει περισσότερες από 3.000 εκθέσεις, διαλέξεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Στόχοι του ιδρύματος είναι να ενθαρρύνει το κοινό να αναπτύξει πλατύ και διεπιστημονικό διάλογο με τις εικαστικές τέχνες και τη μουσική, να προβάλει το έργο Ελλήνων δημιουργών στο εξωτερικό, να χρησιμοποιήσει σύγχρονα μέσα για τη διάδοση του περιεχομένου των δραστηριοτήτων του και να αναπτύξει δίκτυα συνεργασίας, συμπράξεις και ανταλλαγές.
Υπό ποιους όρους συμφωνήθηκε η ρύθμιση των δανείων με τους πιστωτές
Η ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων που ανήκουν σε εταιρείες συμφερόντων του κ. Βασίλη Θεοχαράκη είναι δύσκολο παζλ που έγινε βήμα βήμα. Αρχικά συμφωνήθηκε να πωληθεί η εταιρεία ενοικιάσεων αυτοκίνητων Sixt, συναλλαγή η οποία όμως συνδέθηκε ευθέως με τη ρύθμιση του συνόλου του δανεισμού των περίπου 300 εκατ. ευρώ. Η Sixt βαρυνόταν με δανεισμό της τάξης των 100 εκατ. ευρώ και είχε στο ενεργητικό της στόλο με μέση ηλικία μεγαλύτερη από αυτή της ευρύτερης αγοράς και μερίδιο που την κατέτασσε στην 6η θέση της ελληνικής αγοράς βραχυχρόνιων μισθώσεων.
Ομως η άνοδος του τουρισμού και η συνολική ανάπτυξη του κλάδου προσείλκυσε εύλογο επενδυτικό ενδιαφέρον για μια συμφωνία που θα προέβλεπε όμως βαθύ «κούρεμα» των υποχρεώσεών της. Αφού λοιπόν έγινε διαγνωστική διαδικασία, η οποία έπρεπε να εξασφαλίσει τη συναίνεση της γερμανικής δικαιοπαρόχου Sixt AG, κάτι στο οποίο λέγεται πως συνέδραμε καθοριστικά ο ίδιος ο κ. Βασίλης Θεοχαράκης, επιλέχθηκε ως επενδυτής η Μοτοδυναμική, συμφερόντων του ομίλου Οδυσσέα Κυριακόπουλου. Σύμφωνα με όσα έχουν γίνει γνωστά, η Μοτοδυναμική συμμετείχε σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Sixt (Λάιον Ρένταλ Α.Ε.) με 15 εκατ. ευρώ αποκτώντας το 80,5% της εταιρείας, ενώ το υπόλοιπο 19,5% παραμένει στα συμφέροντα της οικογενείας Β. Θεοχαράκη, αλλά οι μετοχές ενεχυριάστηκαν ως εξασφάλιση δανείων από τις τράπεζες.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της ίδιας συμφωνίας, οι πιστώτριες τράπεζες συμφώνησαν στη μείωση των οφειλόμενων δανείων (μακροπρόθεσμων και βραχυπρόθεσμων) της Λάιον Ρένταλ από 100 εκατ. σε 18 εκατ. με παράλληλη αναχρηματοδότησή τους για 10 χρόνια, αλλά και στη χορήγηση επιπλέον χρηματοδότησης ύψους έως 10 εκατ. ευρώ, επίσης για 10 χρόνια.
Μια αντίστοιχη διαδικασία πρέπει τώρα να ακολουθηθεί για την Τεομότο, που έχει την αντιπροσωπεία της Kawasaki και βαρύνεται με μη εξυπηρετούμενα δάνεια της τάξης των 8 εκατ. ευρώ. Η Τεομότο, εκτός από τις ιαπωνικές μοτοσικλέτες, αντιπροσωπεύει ακόμα κάποια σκούτερ της Peugeot, ορισμένα κινεζικής προέλευσης δίκυκλα χαμηλού κυβισμού και τετράτροχα εκτός δρόμου. Ακόμα δεν έχει πάντως προσδιορισθεί επακριβώς πότε θα ξεκινήσει η διαδικασία, με τις τράπεζες να φέρονται να θέλουν να ξεκινήσουν έως τον Μάρτιο, αλλά την πλευρά του επιχειρηματία να εμφανίζεται να εκτιμά πως θα επιτευχθεί καλύτερο τίμημα εάν η πώληση γίνει προς τα τέλη του έτους ή και στις αρχές του 2020.
Με τη Sixt ρυθμίστηκαν συνολικά υποχρεώσεις της τάξης των 100-110 εκατ. ευρώ. Εδώ το ποσοστό ανάκτησης κεφαλαίου των τραπεζών κυμαίνεται γύρω στο 20%, αν συνυπολογιστούν και οι ενεχυριασμένες μετοχές.
Για τα υπόλοιπα περίπου 200 εκατ. ευρώ ο όμιλος Β. Θεοχαράκη θα δώσει τα έσοδα της πώλησης της Kawasaki, αλλά και κάποιων άλλων αποθεμάτων εταιρειών του (Sanyong ανταλλακτικά κ.λπ.), και επίσης θα εισφέρει στις τράπεζες ακίνητά του αξίας 50 με 60 εκατ. ευρώ. Εδώ το ποσοστό ανάκτησης εκτιμάται πως θα κινηθεί μεταξύ 25% και 30%.
Πρόκειται για ιδιόκτητα ακίνητα των εταιρειών συμφερόντων Β. Θεοχαράκη που εκτιμήθηκαν πρόσφατα από τη Savills για λογαριασμό των τραπεζών και αποτιμήθηκαν στα επίπεδα των 50 εκατ., ενώ γύρω στα 8 εκατ. επιπλέον φέρεται να έχει εγγραφεί η αξία ακινήτων της Τεοδομής, κατασκευαστικής του ομίλου η οποία έχει χάσει το πτυχίο της και εκκαθαρίζεται.
Ολα τα έξοδα που συνδέονται με το κλείσιμο εταιρειών όπως η Τεοδόμη και οι αποζημιώσεις του εναπομείναντος προσωπικού καταβάλλονται από τον επιχειρηματία, όπως έχει ήδη γίνει σε αρκετές περιπτώσεις, αναφέρουν τραπεζικές πηγές. Το ίδιο ισχύει και για τις απαιτούμενες τακτοποιήσεις των ακινήτων (που έχει αναλάβει η ίδια η Savills, ώστε να παραδοθούν σύννομα και ελεύθερα τυχόν βαρών. Μάλιστα, για ορισμένα εξ αυτών έχει ήδη εκδηλωθεί αγοραστικό ενδιαφέρον και, όπου συμφωνείται σχετικά με τις πιστώτριες τράπεζες, προχωρά η πώληση και το τίμημα αποδίδεται στις τράπεζες. Εκτιμάται πως η όλη διαδικασία, από την αρχή των συζητήσεων με τις τράπεζες, έχει κοστίσει στον όμιλο Β. Θεοχαράκη μεταξύ 25 και 30 εκατ ευρώ, τα οποία και κατέβαλε από ίδια κεφάλαια.