Εχετε έναν σύγχρονο επαγγελματικό χώρο και επιθυμείτε να προσεγγίσετε άμεσα χρήστες; Θέλετε υψηλό βαθμό ευελιξίας και άμεση είσπραξη των χρημάτων σας;
Προτίθεστε να προσφέρετε και πρόσθετες υπηρεσίες, όπως π.χ. γραμματειακή υποστήριξη, τηλεφωνικό κέντρο, υποδομή για παρουσιάσεις κτλ., προκειμένου να εξασφαλίσετε υψηλότερη αμοιβή; Τότε, μπορείτε πλέον να αξιοποιήσετε κάποια από τις ψηφιακές πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων για επαγγελματικούς χώρους, οι οποίες λειτουργούν όπως ακριβώς και η Airbnb για τις κατοικίες, με τη διαφορά ότι διαφοροποιούνται το είδος του ακινήτου και οι προσφερόμενες παροχές/υπηρεσίες.
Οι δε μισθώσεις γίνονται με τη μέρα, με τον μήνα ή ακόμα και με την ώρα, υπολογίζοντας το φάσμα των υπηρεσιών που θα αξιοποιήσει ο πελάτης-εταιρεία και ασφαλώς και τον αριθμό των εργαζομένων που θα φιλοξενηθούν στους χώρους αυτούς.
Μέχρι σήμερα, στην εγχώρια αγορά κυριαρχεί το παραδοσιακό μοντέλο της υπογραφής πολυετών συμβολαίων μίσθωσης από εταιρείες που επιθυμούν να στεγάσουν τα γραφεία τους. Παράλληλα, όμως, με τη συγκεκριμένη αγορά λειτουργεί εδώ και κάποια χρόνια και μία ακόμη, που αφορά κτίρια γραφείων που εκμισθώνονται με πιο ευέλικτο τρόπο, προσφέροντας δυνατότητα μίσθωσης ακόμη και για μία ημέρα. Την αρχή έκανε η Regus, τοποθετούμενη στις αρχές της δεκαετίας του 2000 σε δύο κτίρια γραφείων σε Μαρούσι (Λ. Κηφισίας) και Λ. Βασ. Σοφίας.
Σήμερα, τα σχετικά ακίνητα –όχι μόνο της Regus– έχουν πολλαπλασιαστεί, τάση που αναμένεται να αυξηθεί και άλλο στο μέλλον. Ηδη, σήμερα, στην Αθήνα λειτουργούν 20 κτίρια γραφείων που προσφέρουν μίσθωση πλήρως λειτουργικών και σύγχρονων γραφείων ανά άτομο, ανά ημέρα ή ανά ώρα. Για παράδειγμα, ο όμιλος IWG, μέσω των σημάτων της Regus και της Spaces, λειτουργεί ήδη πέντε τέτοια επιχειρηματικά κέντρα στην Αθήνα. Η Spaces εγκαινίασε τον προηγούμενο Ιούλιο το δεύτερο κέντρο ευέλικτων γραφειακών χώρων στο κτίριο Green Plaza στο Μαρούσι, ενώ το πρώτο τέτοιο κέντρο λειτουργεί στη Στοά Τουρνικιώτη επί της οδού Ερμού. Οπως αναφέρει σε σχετική έρευνά της για την αγορά γραφείων η Arbitrage Real Estate, εταιρεία παροχής υπηρεσιών ακινήτων, η IWG σχεδιάζει την ανάπτυξη 15 νέων επιχειρηματικών κέντρων σε όλη την Ελλάδα εντός της επόμενης διετίας. Στο πλαίσιο αυτό έχει δρομολογήσει, σε συνεργασία με την OTE Estate, την εταιρεία διαχείρισης ακινήτων του τηλεπικοινωνιακού ομίλου, την αξιοποίηση δύο ακινήτων της στην οδό Σόλωνος στην Αθήνα και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Εκτός όμως από τα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα, στόχος είναι η επέκταση και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας, όπως η Ρόδος, η Πάτρα, το Ηράκλειο Κρήτης και ο Βόλος.
Οπως αναφέρει στην «Κ» ο κ. Ιωάννης Ορφανός, εταίρος της Arbitrage, «αυτή η τάση έχει μεγάλη λογική διεθνώς και βέβαια και στην Ελλάδα, γιατί πλέον όλο και περισσότερες επιχειρήσεις χρειάζονται μεγάλη ευελιξία όσον αφορά τη χρήση χώρων γραφείων, τόσο όσον αφορά το μέγεθός τους όσο κυρίως σε παροχές και υπηρεσίες. Αυτό συμβαίνει γιατί πολλές εταιρείες χρειάζεται να “τρέχουν” συγκεκριμένες εργασίες βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα σε διάφορες χώρες/αγορές, με ομάδες στελεχών που αυξομειώνονται και, βέβαια, απαιτούν και διαφορετικό επίπεδο τεχνολογικών υποδομών». Ως εκ τούτου, η λύση της βραχυχρόνιας μίσθωσης κατάλληλου χώρου για συγκεκριμένη εργασία φαντάζει ιδανική.
Επίσης, σύμφωνα με τον κ. Ορφανό, ο συγκεκριμένος τρόπος μίσθωσης γραφείων προσφέρει πολύ περισσότερα πλεονεκτήματα, γιατί πολλές επιχειρήσεις στην Ελλάδα δεν είναι μεγάλου μεγέθους, ενώ ταυτόχρονα ένας ολόκληρος κλάδος της οικονομίας, ο τουριστικός, έχει υψηλό βαθμό εποχικότητας, με αποτέλεσμα να διαφοροποιούνται και οι στεγαστικές ανάγκες ξενοδοχειακών επιχειρήσεων, που ενδιαφέρονται να έχουν μια βάση στην Αθήνα ή και σε άλλες πόλεις. «Επίσης, πολλοί επαγγελματίες θέλουν χώρους για συναντήσεις, ιδίως εφόσον αυτοί συνοδεύονται και από υπηρεσίες, όπως γραμματειακή υποστήριξη, χωρίς να χρειάζεται να μισθώνουν μόνιμα κάποιο γραφείο. Το ίδιο ισχύει και για τους ξένους που έχουν δουλειές στην Ελλάδα», συμπληρώνει ο κ. Ορφανός.
Οι παρεχόμενες υπηρεσίες διαμορφώνουν το ενοίκιο
Σύμφωνα με τη σχετική ανάλυση της εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων Arbitrage Real Estate, η βραχυχρόνια μίσθωση εξοπλισμένων γραφείων και υπηρεσιών γραφείου αναμένεται να επιφέρει αλλαγή στον τρόπο διαχείρισης των επαγγελματικών χώρων και ως εκ τούτου και στην αγορά των σχετικών ακινήτων στην Ελλάδα. «Αναμένουμε επίσης να δημιουργήσει την ανάγκη για αντίστοιχα “έξυπνα κτίρια” σύγχρονων προδιαγραφών, κατασκευή και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας, με ολοκληρωμένες υπηρεσίες μηχανογράφησης και αξιόπιστη σύνδεση στο Διαδίκτυο, με ασφαλή αποθήκευση και διακίνηση των ηλεκτρονικών δεδομένων», συμπληρώνουν οι αναλυτές της Arbitrage.
Το πιο σημαντικό όμως στοιχείο είναι ότι η επικείμενη ανάπτυξη των βραχυχρόνιων μισθώσεων γραφείων συνιστά μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για την αξιοποίηση του πολύ σημαντικού αποθέματος οριζόντιων ιδιοκτησιών επαγγελματικών χώρων, που εν πολλοίς παρακμάζει σήμερα. Σήμερα, στο κέντρο της Αθήνας, σε κτίρια που βρίσκονται στις οδούς Πανεπιστημίου, Πατησίων, Σόλωνος, Σταδίου και Ακαδημίας, εντοπίζονται χιλιάδες μικροί επαγγελματικοί χώροι, μεγάλο μέρος των οποίων είτε είναι πλέον κενό είτε υποαποδίδει. Κατά τον κ. Ορφανό, «είναι μια ευκαιρία για πολλά μικρά γραφεία, από 500 έως 1.500 τ.μ., να αναζωογονηθούν καθώς προσφέρουν το πλεονέκτημα της πρόσβασης. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν επίσης και σχετικές υπηρεσίες τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε πόλεις της περιφέρειας, όπως η Πάτρα, ο Βόλος και το Ηράκλειο», τονίζει χαρακτηριστικά.
Η ειδοποιός διαφορά σήμερα, σε σχέση με πριν από λίγα χρόνια, είναι ότι όλο και περισσότεροι υποψήφιοι χρήστες/επαγγελματίες έχουν εξοικειωθεί με τη χρήση ψηφιακών πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης, με αποτέλεσμα να έχουν αυξηθεί σημαντικά, παγκοσμίως, οι σχετικές εξειδικευμένες πλατφόρμες που εξυπηρετούν τόσο τους ιδιοκτήτες, ή διαχειριστές, που επιθυμούν να καταστήσουν τους χώρους τους γνωστούς και εύκολα προσβάσιμους σε πελάτες, όσο και τους χρήστες που αναζητούν γραφεία που να διαθέτουν τέτοιες υπηρεσίες. Μάλιστα, οι ιδιοκτήτες προχωρούν σε πολλαπλές εγγραφές του χώρου που διαθέτουν σε διάφορες πλατφόρμες, ώστε να αυξήσουν την αναγνωρισιμότητά τους και να γίνουν διαθέσιμοι σε ευρύτερο κοινό.
Η τιμολογιακή πολιτική των ευέλικτων γραφειακών χώρων βασίζεται στο εύρος των υπηρεσιών και εφαρμόζεται σε ποικίλες βάσεις, για να εξυπηρετήσει τις ανάγκες των ενδιαφερομένων. Ο υπολογισμός του αντιτίμου γίνεται βάσει ημερών, μηνών ή και ετών, ενώ εξαρτάται και από τον αριθμό των ατόμων που θα κάνουν χρήση των χώρων και το είδος των χώρων αυτών. Ενδεικτικά, στο κέντρο της Aθήνας, οι τιμές για χρήση ενός μήνα μπορεί να κυμανθούν μεταξύ 70-350 ευρώ/μήνα/άτομο, με το κόστος να ελαττώνεται αναλογικά με το διάστημα χρήσης και τον αριθμό των χρηστών, φτάνοντας να κυμαίνεται από 5 έως 13 ευρώ/άτομο/μήνα για χρήση 24 μηνών.
Χώροι 820.000 τ.μ. διατίθενται στην Ευρώπη υπό καθεστώς ευέλικτης ενοικίασης
Η ανερχόμενη τάση των βραχυχρόνιων μισθώσεων επαγγελματικών χώρων δεν θα μπορούσε να αφήσει ασυγκίνητη ούτε την ίδια την Airbnb. Ο αμερικανικός κολοσσός αναγνώρισε την επενδυτική ευκαιρία που ανοίγεται από το γεγονός ότι ένας ολόκληρος τομέας, ετήσιου τζίρου της τάξεως των 370-400 δισ. ευρώ, οδεύει με βήμα γοργό προς το Διαδίκτυο, και έχει ήδη κάνει την κίνησή του. Συγκεκριμένα, όπως ανακοινώθηκε πριν από λίγες ημέρες, η Airbnb πρόκειται να θέσει υπό τη «σκέπη» της την εταιρεία Gaest από τη Δανία.
Η εν λόγω εταιρεία έχει αναπτύξει μια ψηφιακή πλατφόρμα που απευθύνεται σε επιχειρηματίες που επιθυμούν χώρους για να πραγματοποιήσουν επαγγελματικές συναντήσεις και εκδηλώσεις. Μέσω της Gaest, ο ενδιαφερόμενος μισθώνει μέρες ή ακόμα και ώρες συνάντησης, βάσει των οποίων προκύπτει και η σχετική χρέωση, αξιοποιώντας το ευρετήριο χιλιάδων χώρων σε δεκάδες πόλεις ανά τον κόσμο.
Πρόκειται για μέρος της στρατηγικής επέκτασης της Airbnb, η οποία δεν περιορίζεται στο γεγονός ότι έχει κατακτήσει κυρίαρχο μερίδιο αγοράς στη διάθεση κατοικιών, αλλά κινείται και προς τους επαγγελματικούς χώρους. Η σχετική πρωτοβουλία φέρει την επωνυμία Airbnb for Work και απευθύνεται εξ ολοκλήρου προς τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες, που ενδιαφέρονται να μισθώσουν χώρους για τις εκδηλώσεις τους, την εργασία τους ή την πραγματοποίηση συναντήσεων με πελάτες και προμηθευτές τους. Ηδη, από τον περασμένο Σεπτέμβριο, η Airbnb for Work έχει αρχίσει να διαθέτει μια σειρά από εργαλεία στις εταιρείες με στόχο την καλύτερη οργάνωση των επαγγελματικών ταξιδιών των στελεχών τους και τον έλεγχο των δαπανών. Για παράδειγμα, έχει διαφοροποιήσει κάποιες αγγελίες, αναφέροντας σε σχετική επισήμανση εάν διατίθενται χώροι έτοιμοι για συναντήσεις σε κατοικίες που βρίσκονται μακριά από τα κέντρα των πόλεων. Επιπλέον, η εταιρεία έχει ξεκινήσει μια συνεργασία με τη WeWork, έναν από τους ηγέτες παγκοσμίως στον τομέα των βραχυχρόνιων μισθώσεων ακινήτων, προκειμένου να διευκολύνει τους πελάτες της Airbnb να ενοικιάζουν χώρο εργασίας ακόμα και για μία μόνο ημέρα κοντά στο σπίτι ή στο διαμέρισμα όπου διαμένουν.
Σύμφωνα με την Arbitrage, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018, το ποσοστό των ευέλικτων χώρων στην Ευρώπη ξεπέρασε κατά μέσον όρο το 7,5% του συνολικού αποθέματος, αυξημένο σε σχέση με το 7,2% που ήταν το 2017 και τριπλάσιο των αντίστοιχων αριθμών που είχαν καταγραφεί το 2016. Από το πρώτο μισό του 2018, περισσότερα από 820.000 τ.μ. γραφείων χρησιμοποιούνται ως ευέλικτοι επαγγελματικοί χώροι, με τη μεγαλύτερη αγορά να είναι αυτή του Λονδίνου, ακολουθούμενη από το Παρίσι και το Βερολίνο.
Στην Ελλάδα, οι χώροι αυτοί προτιμώνται από ελεύθερους επαγγελματίες, μικρές, αναπτυσσόμενες και νεοφυείς επιχειρήσεις, επιχειρήσεις τεχνολογίας και εν γένει εταιρείες στις οποίες το σύγχρονο περιβάλλον εργασίας χαρακτηρίζει την ταυτότητά τους. Οι διαθέσιμοι χώροι απευθύνονται επίσης και σε παραρτήματα μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών που χρειάζονται να στεγάσουν νέα και πιο καινοτόμα επιχειρηματικά τμήματα.
Γενικά, στους ευέλικτους αυτούς χώρους παρέχονται πολλαπλές επιλογές και υπηρεσίες, όπως ατομικά γραφεία σε κοινόχρηστο χώρο, γραφεία αποκλειστικής χρήσης ή ακόμα και αυτοτελείς γραφειακοί χώροι, αίθουσες συμβουλίων, αίθουσες εκπαίδευσης, σεμιναρίων κι εκδηλώσεων, δυνατότητα σταθερής ατομικής τηλεφωνικής γραμμής, υπηρεσίες υποδοχής και γραμματειακής υποστήριξης, ακόμα και εγκατάσταση φορολογικής έδρας και επαγγελματική διεύθυνση.
Η Coworker
Μία από τις πλατφόρμες βραχυχρόνιων μισθώσεων γραφείων είναι το Coworker, όπου είναι καταχωρισμένοι 10.294 επαγγελματικοί χώροι παγκοσμίως. Εξ αυτών, 25 βρίσκονται στην Ελλάδα και 15 στην Αθήνα. Πρόκειται για ένα σαφές δείγμα του ότι η συγκεκριμένη αγορά είναι ακόμα στα σπάργανα, αλλά έχει τεράστιο περιθώριο μελλοντικής ανάπτυξης.
Η Instant Offices
Δεκαοκτώ χώρους γραφείων στην Αθήνα προσφέρει άλλη μια πλατφόρμα ενοικίασης γραφείων. Ο λόγος για την Instant Offices, η οποία έχει κατηγοριοποιήσει τους προσφερόμενους χώρους με βάση το κόστος ανά εργαζόμενο/μήνα. Στην περίπτωση της ελληνικής πρωτεύουσας, αυτό κυμαίνεται μεταξύ 250-450 ευρώ.
Η προοπτική
Σύμφωνα με προβλέψεις ειδικών του κλάδου, υπολογίζεται ότι εντός των επόμενων τριών ετών το 80% της αγοράς των ευέλικτων χώρων γραφείων θα διατίθενται και διαδικτυακά, μέσω των σχετικών ψηφιακών πλατφορμών. Σήμερα, η σχετική αγορά βρίσκεται ακόμα στα σπάργανα, ωστόσο ο ρυθμός ανάπτυξης είναι καταιγιστικός.