Tην ερχόμενη Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου θα γνωρίζουμε αν τα ΕΛΤΑ θα κηρύξουν στάση πληρωμών.
Την ημέρα εκείνη πρέπει να καταβληθούν τα δεδουλευμένα εργαζομένων α΄ δεκαπενθημέρου Φεβρουαρίου και όλα δείχνουν ότι το ποσό της καταβολής δεν έχει ακόμη διασφαλιστεί. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διοίκηση της επιχείρησης αναζητεί τρόπους εξασφάλισης του σχετικού ποσού, που εκτιμάται σε περίπου 8 εκατ. ευρώ.
Αξιόπιστες πηγές αναφέρουν ότι η διοίκηση των ΕΛΤΑ έχει δύο επιλογές την ερχόμενη Πέμπτη: είτε να αφήσει απλήρωτο το προσωπικό είτε να τους εξοφλήσει με χρήματα των προμηθευτών της.
Το τελευταίο ενδεχόμενο, όμως, δεν θεωρείται πιθανό, καθώς η σημερινή διοίκηση των ΕΛΤΑ δεν θέλει να έχει την τύχη της προηγούμενης. Η τελευταία έχει κληθεί από τον εισαγγελέα να δώσει εξηγήσεις για την παρακράτηση χρημάτων των λογαριασμών της ΔΕΗ. Η υπόθεση αυτή προκάλεσε, την περασμένη άνοιξη, τεράστια προβλήματα στην αγορά, στην ΔΕΗ και στα ΕΛΤΑ. Πολλοί καταναλωτές, ενώ εξοφλούσαν εμπρόθεσμα τους λογαριασμούς ηλεκτρικού στα γκισέ της επιχείρησης, η ΔΕΗ «έβλεπε» τους λογαριασμούς τους ανεξόφλητους με αποτέλεσμα να διακόπτει την παροχή.
Τα ΕΛΤΑ οφείλουν ακόμη και σήμερα στη ΔΕΗ το ποσό των 14 εκατ. ευρώ (οφειλές περίπου 100.000 πελατών), το οποίο συγκαταλέγεται στο συνολικό ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών που στο τέλος του 2018 ανήλθε σε 32,5 εκατ. ευρώ. Πάντως, οι δύο επιχειρήσεις, ΔΕΗ και ΕΛΤΑ, βρίσκονται σε συμφωνία μεταξύ τους προκειμένου να εξοφληθεί το ποσό της οφειλής. Το θέμα, ωστόσο, έχει πλήξει καθοριστικά την αξιοπιστία των ΕΛΤΑ, την οποία η σημερινή διοίκηση της επιχείρησης προσπαθεί μερικώς να αποκαταστήσει.
Η αποκατάσταση αυτή της αξιοπιστίας των ΕΛΤΑ όμως περνάει από το υπουργείο Οικονομικών. Η εταιρεία πρέπει να εισπράξει άμεσα οφειλές του Δημοσίου, αλλά και πάλι αυτό δεν αρκεί. Θα απαιτήσει αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου ύψους 136 εκατ. ευρώ στην επόμενη τριετία, όπως επίσης και την εξόφληση οφειλών του Δημοσίου προς την ίδια άνω των 230 εκατ. ευρώ. Την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου θα πρέπει να υλοποιήσει το ελληνικό Δημόσιο, μέτοχος του 90%. Αντιθέτως, θεωρείται απίθανο να συμμετάσχει η Eurobank, κάτοχος του 10%.
Το σχέδιο εξυγίανσης των ΕΛΤΑ δείχνει ότι οι χρηματοοικονομικές «ενέσεις» πρέπει να γίνουν άμεσα. Σε άλλη περίπτωση το ταμειακό έλλειμμα του 2019 θα ανέλθει στα 86 εκατ. ευρώ ή σε 118,5 εκατ. ευρώ, αν συνυπολογιστούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της επιχείρησης. Στην τριετία, χωρίς τις χρηματοοικονομικές ενέσεις το ταμειακό έλλειμμα των ΕΛΤΑ θα ανέλθει σε 266 έως 289 εκατ. ευρώ, ανάλογα με την πορεία της ταχυδρομικής αγοράς.
Πηγές προσκείμενες στην εταιρεία αναφέρουν ότι οι λειτουργικές ζημίες πέρυσι κινήθηκαν με ένα ρυθμό 3 εκατ. ευρώ μηνιαίως. Φέτος ξεπερνούν τα 7 εκατ. ευρώ τον μήνα και, όπως σημείωναν, χωρίς ισχυρό σχέδιο χρηματοδότησης και ταυτόχρονα μείωσης της λειτουργικής δαπάνης η εταιρεία θα καταρρεύσει. Επίσης η εταιρεία χρειάζεται κάθε μήνα επαρκή ταμειακά διαθέσιμα, ύψους 7 εκατ. ευρώ, για να μπορέσει να λειτουργήσει.
Για να μεταβληθεί η κατάσταση, η διοίκηση της επιχείρησης πρέπει να μειώσει δραστικά το λειτουργικό κόστος και να διευρύνει τις δραστηριότητές της. Αναφορικά με το πρώτο, είναι γνωστό το σχέδιο περικοπής του κόστους λειτουργίας της επιχείρησης που έχει εκπονήσει η PwC για λογαριασμό της νέας διοίκησης των ΕΛΤΑ. Το σχέδιο αυτό προβλέπει τη μείωση του προσωπικού κατά 1/3, τη μείωση του δικτύου ΕΛΤΑ κατά 215 καταστήματα και μικρές επενδύσεις ύψους περίπου 16 εκατ. ευρώ στην τριετία.
Το πρόγραμμα της εθελουσίας εξόδου προσωπικού είναι το σημαντικότερο μέτρο εξυγίανσης και έχει κοστολογηθεί στα 200 εκατ. ευρώ. Αφορά την απομάκρυνση 2.000 εργαζομένων για την τριετία 2019-2021, εκ των οποίων η μεγαλύτερη μείωση προσωπικού προγραμματίζεται να γίνει φέτος, με την απομάκρυνση 1.800 εργαζομένων. Αν συμβεί αυτό, από το 2020 τα λειτουργικά αποτελέσματα των ΕΛΤΑ θα καταστούν θετικά.
Σύμφωνα με το σχέδιο που παρουσίασε η PwC, το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου για τη μείωση του προσωπικού αποτελείται από:
1. Το κόστος του μπόνους απόλυσης ύψους 60 εκατ. ευρώ (= 30.000 ευρώ x 2.000 εργαζόμενοι) το οποίο ήδη λαμβάνουν σήμερα όσοι φεύγουν με συνταξιοδότηση και
2. Το κόστος καταβολής του 65% του μισθού, συν τις εργοδοτικές εισφορές, για όσο διάστημα ο εργαζόμενος δεν έχει θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Το κόστος αυτό εκτιμάται στα 140 εκατ. ευρώ. Αναμφίβολα πρόκειται για ένα δελεαστικό πρόγραμμα, που σίγουρα πολλοί θα θέλουν να ακολουθήσουν.
Με τη μείωση του προσωπικού, τα ΕΛΤΑ εκτιμάται ότι θα εξοικονομήσουν περίπου 51 εκατ. ευρώ στην τριετία (2019-21) και περίπου 230 εκατ. ευρώ στη 10ετία (2019-2028).
Χρηματοδότηση 360 εκατ. χρειάζεται η επιχείρηση την επόμενη τριετία
Η κυβέρνηση, σε αντίθεση με τη διοίκηση των ΕΛΤΑ, αλλά και το υπερταμείο, που είναι ο βασικός τους μέτοχος, εμφανίζεται να μη βιάζεται για την εξυγίανση της επιχείρησης.
Ειδικότερα, από τα 360 και πλέον εκατ. ευρώ χρηματοδότησης που χρειάζεται η επιχείρηση την επόμενη τριετία, τα 230 εκατ. ευρώ θα προέλθουν από οφειλές της κυβέρνησης – κυρίως από την αποζημίωση του κόστους παροχής καθολικής ταχυδρομικής υπηρεσίας στη χώρα μας από τα ΕΛΤΑ.
Για να λάβει χώρα όμως η αποπληρωμή, θα πρέπει η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών να αποστείλει αίτημα στην Κομισιόν προκειμένου να εξετάσει αν ο υπολογισμός του κόστους της καθολικής υπηρεσίας (ΚΥ) στις ταχυδρομικές υπηρεσίες συνάδει με τις κοινοτικές αρχές και δεν συνιστά κρατική ενίσχυση. Το αίτημα αυτό, παρόλο που υφίσταται από το 2013 κι εντεύθεν και παρόλο που οι διοικήσεις των ΕΛΤΑ έχουν θέσει επανειλημμένως το θέμα τόσο στο υπουργείο Ψηφιακής Πολιτικής όσο και στο υπουργείο Οικονομικών, δεν έχει υποβληθεί μέχρι σήμερα στην Κομισιόν. Παράγοντες κοντά στη συγκεκριμένη διαδικασία αναφέρουν ότι η στάση αυτή ακολουθείται αφενός μεν για να μη «χαλάσει» η εικόνα του δημοσιονομικού πλεονάσματος, αφετέρου δε επειδή η καθυστέρηση στην επίλυση του προβλήματος δημιουργεί μια «νάρκη» για την επόμενη κυβέρνηση. Παράλληλα, όλα δείχνουν ότι, τα προηγούμενα χρόνια, το κόστος της καθολικής υπηρεσίας των ΕΛΤΑ ήταν μάλλον διογκωμένο. Και αυτό, γιατί επειδή μέχρι το 2017 εκτιμήθηκε σε περίπου 50 εκατ. ευρώ ετησίως, για το 2019 και μετά εκτιμάται σε μόλις 15 εκατ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, και ειδικότερα η ηγεσία του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, στο πλαίσιο διευθέτησης επειγουσών χρηματοοικονομικών αναγκών των ΕΛΤΑ, αποπλήρωναν μέρος του κόστους της καθολικής υπηρεσίας. Το ποσό αυτό (προκαταβολή) ανέρχεται σε 15 εκατ. ευρώ και είναι το ύψος για το οποίο δεν μπορούν να εγερθούν από την Κομισιόν αιτιάσεις κρατικής ενίσχυσης των ΕΛΤΑ.