Τα βήματα προς μία δραστική μείωση των κόκκινων δανείων των ελληνικών τραπεζών έχουν γίνει, ωστόσο συνεχίζουν να υπάρχουν αρκετά εμπόδια, όπως σημειώνει η Morgan Stanley έπειτα από συναντήσεις που είχε στην Αθήνα με τις διοικήσεις των τεσσάρων ελληνικών τραπεζών –Αlpha Bank, Eurobank, Εθνική και Πειραιώς–, την Grivalia, την Τράπεζα της Ελλάδος, το TXΣ και τη διοίκηση εταιρείας διαχείρισης NPLs.
Αναδιαρθρώσεις
Η Morgan Stanley εξακολουθεί να εκτιμά πως οι ελληνικές τράπεζες θα πετύχουν τους στόχους μείωσης των NPEs το διάστημα 2019-2021, ωστόσο η προσπάθεια αυτή, ανεξάρτητα από τη δημιουργία μιας «κακής τράπεζας», θα πρέπει να ενισχυθεί με την τροποποίηση του νόμου Κατσέλη, καθώς θα ενθαρρύνει περισσότερους κακοπληρωτές να αναδιαρθρώσουν τα δάνειά τους.
Οι αλλαγές στον νόμο Κατσέλη είναι γενικότερα θετικές, ωστόσο έχουν κάποια προβλήματα, επισημαίνει. Αν και σε ορισμένα σημεία τα κριτήρια για την προστασία αναμένεται να γίνουν αυστηρότερα, παράλληλα ο νόμος θα επεκταθεί καλύπτοντας και επιχειρηματικά δάνεια με εγγύηση πρώτης κατοικίας.
Επιπλέον, η κυβέρνηση σχεδιάζει να επιδοτήσει τις δόσεις εκείνων που εμπίπτουν στον νέο νόμο, κάτι που θα ήταν θετικό για τις τράπεζες, αλλά η αβεβαιότητα παραμένει λόγω των ευρωπαϊκών κανόνων ανταγωνισμού. Πάντως, οι προσδοκίες είναι γενικότερα υψηλές για τον θετικό αντίκτυπο που θα έχει ο νέος νόμος Κατσέλη στις τράπεζες σε ό,τι αφορά τους στρατηγικούς κακοπληρωτές και τη μείωση των NPEs.
Εμπόδια στα σχέδια ΤτΕ – ΤΧΣ
Η Morgan Stanley επισημαίνει πως αν και υπάρχει θετικό πολιτικό μομέντουμ για την επιτάχυνση της επίλυσης του ζητήματος των NPEs, τα σχέδια της Τράπεζας της Ελλάδος και του TXΣ έχουν αρκετά εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν. Απαιτείται η έγκριση των ευρωπαϊκών θεσμών, ωστόσο στην Αθήνα θεωρείται πως η προσοχή των Ευρωπαίων είναι περισσότερο επικεντρωμένη στις δεσμεύσεις της Ελλάδας για τις μεταρρυθμίσεις, όπως η τροποποίηση του νόμου Κατσέλη.
Σε ό,τι αφορά το σχέδιο της ΤτΕ είναι πιο ριζοσπαστικό σε σχέση με το σχέδιο του ΤΧΣ, από άποψη απόλυτου επιπέδου μείωσης των κόκκινων δανείων και καθώς σκοπεύει να αντιμετωπίσει το αμφιλεγόμενο πλαίσιο της Ελλάδας όσον αφορά τα κεφάλαια, που είναι απαγορευτικό στην επιτάχυνση της μείωσης των NPEs. Το σχέδιο βρίσκεται στα αρχικά του στάδια, με την εφαρμογή του να αναμένεται το 2020 στο καλύτερο σενάριο, σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στην αγορά. Επίσης, το σχέδιο αυτό απαιτεί νομοθετικές αλλαγές, ενώ ακόμη η κυβέρνηση δεν το έχει υποβάλει προς έγκριση στην DG Comp.
Το σχέδιο του ΤΧΣ σχετίζεται με την κρατική εγγύηση που θα καλύπτει ένα ποσοστό των απωλειών που θα αντιμετωπίσουν οι τράπεζες κατά τη μεταφορά των ΝΡΕs στο σχήμα προστασίας ενεργητικού (APS).
Η ελληνική κυβέρνηση έχει στείλει το σχέδιο προς έγκριση στην DG Comp και γενικότερα υπάρχει αισιοδοξία ότι θα μπορούσε να πάρει το πράσινο φως εντός δύο μηνών, υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να εφαρμοστεί το 2019. Τα δύο σημαντικά πλεονεκτήματα του σχεδίου αυτού είναι ότι δεν χρειάζονται αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο και πως υπάρχει προηγούμενο από την Ιταλία με τo GACS. Ωστόσο, όπως τονίζει η Morgan Stanley, η έγκριση του σχεδίου δεν είναι εγγυημένη.
Οι τιτλοποιήσεις
Οι ελληνικές τράπεζες έχουν μια «υγιή» σειρά πωλήσεων NPLs και εξετάζουν επίσης τις τιτλοποιήσεις, με την Eurobank να είναι η πρώτη που θα προχωρήσει σε αυτό το μέτωπο και θα ακολουθήσουν και άλλες τράπεζες, όπως αναφέρεται. Πάντως, δεν είναι σαφές σε αυτό το σημείο πώς η εφαρμογή του σχεδίου του ΤΧΣ θα επηρεάσει το χρονοδιάγραμμα των συναλλαγών, δεδομένου ότι το APS στη θεωρία μπορεί να μειώσει το κόστος για τις τράπεζες που θα επιδιώκουν τέτοιες πρωτοβουλίες. Σε ό,τι αφορά την ποιότητα του ενεργητικού των τραπεζών η Morgan Stanley επισημαίνει πως εξακολουθούν να υπάρχουν προκλήσεις. Ο ρυθμός αύξησης των δανείων περιορίζεται από το μέγεθος της οικονομικής ανάκαμψης, που μέχρι στιγμής είναι μέτριος. Επιπλέον, σημαντικό μέρος της αγοράς επιβαρύνεται από ιστορικά χρεοκοπιών, με τον ανταγωνισμό μεταξύ των τραπεζών για τους καλύτερους πελάτες να είναι σκληρός.