Για τον αρμόδιο υπουργό Χρ. Σπίρτζη, οι μεγάλες καταστροφές από την κακοκαιρία στην Κρήτη δεν ήταν θέμα «ούτε υποδομών ούτε συντήρησής τους», όπως το έθεσε. Είναι «θέμα κοινωνίας», δηλαδή νοοτροπίας και αυτό, πρόσθεσε, «δεν αλλάζει από τη μια μέρα στην άλλη». Για τον επίσης αρμόδιο υπουργό Ανδρ. Ξανθό, η καταπολέμηση του καπνίσματος δεν είναι προσωπικό θέμα του κάθε Πολάκη. Χρειάζεται ένα πλατύ, λαϊκό κίνημα, στο οποίο θα μετέχουν όλοι, σεβόμενοι τα δικαιώματα όλων των άλλων (πώς γίνεται αυτό, τρέχα γύρευε…) και μόνο τότε κάτι θα αλλάξει. Ετσι το είπε, ο μπαγάσας.
Και οι δύο υπουργοί μεταθέτουν τη λύση των προβλημάτων στη βασιλεία των ουρανών: μόνο όταν έλθει ο σοσιαλισμός (με τη βία της κοινωνικής μηχανικής του – αλλά αυτό αποφεύγουν να το πουν) μπορεί να αλλάξουν η κοινωνία και η νοοτροπία. Τι παιδευόμαστε, λοιπόν, με τα πεζά και εφήμερα; Γι’ αυτό και βλέπουμε συχνά τους κυβερνητικούς τόσο ψυχρούς ή τόσο γαϊδούρια απέναντι στις στατιστικές: 24 στη Μάνδρα, 101 στο Μάτι, 94 από τη γρίπη μέχρι τώρα κ.ο.κ.
Αυτό που περιγράφω παραπάνω είναι η Αριστερά στην πράξη. Η Αριστερά όπως τη γνωρίσαμε από την Ιστορία, όποτε αφέθηκε ελεύθερη να κυβερνήσει με αυτό που ο Πολάκης ονομάζει «πραγματική εξουσία». Μια τραγωδία, της οποίας η έκταση και η ένταση διαφοροποιούνται κατά τις εκάστοτε περιστάσεις.
Υπάρχει, ωστόσο, και η άλλη Αριστερά: η ιδεατή. Η πίστη σε αυτή δεν κλονίζεται από ό,τι κάνει η ίδια στην πράξη. (Εξ ου και η ηλίθια επωνυμία «υπαρκτός σοσιαλισμός» για την ιστορική αποτυχία του κομμουνισμού στην Ανατολική Ευρώπη, λες και υπάρχει κατ’ αντιδιαστολή ο ανύπαρκτος, που φυσικά είναι πολύ καλύτερος, είναι όπως τον περιγράφουν ξεπερασμένες θεωρίες του 19ου αιώνα.)
Η άλλη Αριστερά είναι άμωμη, άσπιλη, αμόλυντη και βεβαία αειπάρθενος. Επιτρέπει την κριτική, αλλά μόνον εφόσον είναι εποικοδομητική, εφόσον δηλαδή δεν της επιτίθεται και δεν την αμφισβητεί· στις περιπτώσεις αυτές, η κριτική καταδικάζεται ως «αντικομμουνισμός». Ακόμη καλύτερος, πιο σοφτ (όπως με τα χαρτιά υγείας), είναι ο όρος «αντιαριστερός», τον οποίο χρησιμοποίησε προσφάτως ο καθηγητής Μ. Σταθόπουλος για να ψέξει τις επιθέσεις εναντίον της «Γέφυρας» και των πρωτοβουλιών της. Είναι η Αριστερά που ενοχλείται, όπως παραδέχθηκε ένας άλλος καθηγητής, ο Α. Λιάκος, από τις ιδεολογικές επιθέσεις της Δεξιάς στον ΣΥΡΙΖΑ. Ε, βέβαια! Ο,τι το αριστερό είναι εξ ορισμού καλό, ενώ ό,τι το δεξιό είναι τουλάχιστον ύποπτο.
Τον μύθο της άλλης Αριστεράς βρίσκουμε, όπως εύστοχα επισήμανε την περασμένη Κυριακή ο Τάκης Θεοδωρόπουλος, στο τραγούδι του Σαββόπουλου για τη Σούλα και τον Δεσποτίδη. Κρίμα που δεν εμβάθυνε λιγάκι στους στίχους ο Τάκης, γιατί εκεί εντοπίζεται ο τέλειος ποιητικός ορισμός της άλλης Αριστεράς. Είναι εκείνη που «είδε τον κόσμο σαν έργο τέχνης, με τελειωμένα κι αθάνατα φτερά». Προσωπικά, δεν γνωρίζω να έχει εκφραστεί καλύτερα, με την πυκνότητα που μόνο ο ποιητικός λόγος διαθέτει, η αυταπάτη της άλλης Αριστεράς – της δήθεν Αριστεράς.
Ο κόσμος δεν είναι έργο τέχνης, είναι συγκινητικό να τον βλέπεις έτσι, αλλά εσφαλμένο και επικίνδυνο. Αντίθετα με όσα πιστεύουν οι προοδευτικοί, ο κόσμος δεν νομίζω ότι έχει αλλάξει πολύ από τον τρόπο με τον οποίο τον συνέλαβαν οι Ελληνες της κλασικής αρχαιότητας: ένας κόσμος συγκρούσεων, σε διαρκή αταξία και κίνηση, συχνά χωρίς νόημα και σκοπό. Το έργο τέχνης είναι μια απόπειρα, η υψηλότερη του είδους, για να δώσουμε σχήμα και νόημα στην αταξία με τρόπο αισθητικό δεν είναι, ούτε μπορεί να είναι ο κόσμος.
Το να θεωρείς τον κόσμο έργο τέχνης είναι εξίσου εσφαλμένο με το αντίστροφό του: να θυμώνεις, π.χ., με τον Σαββόπουλο επειδή έγραψε ένα σπουδαίο τραγούδι για ένα δολοφόνο τον οποίο εξιδανίκευσε ή με τον Ντίλαν, που έκανε το ίδιο για έναν μαύρο μποξέρ, ο οποίος τελικά απεδείχθη ένοχος. Προσωπικά, οφείλω τόσες συγκινήσεις σε αυτούς τους δύο, ώστε θα τους συγχωρούσα τα πάντα. Εδώ κατάπιαμε τον Ντίλαν, εμείς οι Ντιλανιστές, σε εκείνη την απερίγραπτη φάση που είχε γίνει «born again». Θα κάνουμε μούτρα στον Σαββόπουλο, επειδή κάποτε ήταν στην άλλη Αριστερά; Αξία έχει πώς το εξέφρασε μέσα από την καλλιτεχνική διαδρομή του.
Η άλλη Αριστερά είναι ο μύθος που κρατάει ακόμη ζωντανή την κανονική, τη μόνη πραγματική Αριστερά, παρά την ιστορική αποτυχία της τον 20ό αιώνα. Ο μύθος της ιδεατής Αριστεράς δίνει το άλλοθι στην πραγματική Αριστερά, για να γίνεται αδίστακτη όποτε παίρνει την εξουσία και απάνθρωπη στο όνομα του Ανθρώπου – ο οποίος σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να συγχέεται με τον συνηθισμένο, κοινό άνθρωπο. Η πίστη στην άλλη, την ιδεατή και υπερβατική Αριστερά, είναι αυτό που κάνει την Αριστερά να έχει γίνει μια θρησκεία για ρασιοναλιστές.