Στο φετινό Φόρουμ των Δελφών έγινε μια ενδιαφέρουσα συζήτηση που δεν έλαβε τη δημοσιότητα που της άξιζε. Αργά το βράδυ της Παρασκευής 1ης Μαρτίου, στη δεύτερη μέρα του φόρουμ, ο Μιχάλης Μπλέτσας και ο Στέλιος Ράμφος συζήτησαν για την τεχνητή νοημοσύνη. Ο διευθυντής πληροφορικής του ΜΙΤ και ο επιδραστικός φιλόσοφος, δύο κορυφές στον τομέα τους, μπήκαν σε μια συζήτηση για αλγόριθμους, μηχανική μάθηση, εσωτερικό χρόνο, κρίση του νοήματος, ελευθερία, θέματα φαινομενικά ασύνδετα αλλά τελικά όχι και τόσο.
Οι αλγόριθμοι εκπαιδεύονται ώστε να διακρίνουν «σχήματα» είπε στο ακροατήριο ο κ. Μπλέτσας, δίνοντας παραδείγματα από την ιατρική και τον υπολογισμό χρηματοπιστωτικού ρίσκου. Για λίγο και μέχρι να ζεσταθεί η συζήτηση η κουβέντα περιορίστηκε στις δυνατότητες των αλγορίθμων, στο αν είναι «καλοί ή κακοί» ανάλογα με τα αποτελέσματά τους (βλέπε ποστ του αντιεμβολιαστικού κινήματος στο Facebook), αλλά μιλώντας για το μέλλον, για τις επόμενες δυνατότητες των μηχανών και τις «φιλοδοξίες» της επιστήμης και της εξουσίας, η κουβέντα πήγε αλλού.
«Το πρόβλημα είναι ότι το νόημα έχει αποδοθεί στο αποτέλεσμα», είπε ο κ. Ράμφος προσθέτοντας ότι «το αποτέλεσμα δεν ενσωματώνει το βίωμα». Οσοι ζουν από κοντά στον κόσμο των μέσων κοινωνικής δικτύωσης καταλαβαίνουν καλά αυτή τη φράση. Ολα γίνονται για το αποτέλεσμα, για την ανταμοιβή, τα likes και τα σχόλια, το βίωμα συχνά λείπει. Οι αλγόριθμοι δημιουργούν χωρίς συναίσθημα, έτσι είναι εκπαιδευμένοι, μπαίνουν σε μια λογική «καλουπιού». Την έχουμε ξαναδεί αυτή τη λογική, σημείωσε ο φιλόσοφος, στα ολοκληρωτικά καθεστώτα.
Υπάρχουν τρεις τύποι ανθρώπων, είπε σε ένα σημείο ο κ. Μπλέτσας, οι αισιόδοξοι, οι απαισιόδοξοι και οι μηχανικοί που βλέπουν ένα πρόβλημα και το λύνουν. Η ζωή μας τα τελευταία χρόνια μοιάζει με εκείνη των «μηχανικών», λύνουμε ένα πρόβλημα –συνήθως της επιβίωσης– καθημερινά. Ευτυχώς υπάρχουν και οι φιλόσοφοι για να μας θυμίζουν ότι είμαστε δέσμιοι «στον χρόνο του ρολογιού» χωρίς εσωτερικό κόσμο. «Υπάρχει ρολόι που να μετράει την πλήξη;».