Στρατηγός Μακρυγιάννης: Ηρωας, μεγαλομανής ή αδικημένος;

Στρατηγός Μακρυγιάννης: Ηρωας, μεγαλομανής ή αδικημένος;

2' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ποιος είναι ο στρατηγός Μακρυγιάννης; Ο ήρωας της Επανάστασης του 1821 ή εκείνος που κατηγορήθηκε για προδοσία της πατρίδας, ο μεγαλομανής ή ο ταπεινός χριστιανός, ο αδικημένος ή αυτός που αδίκησε; Κι ακόμη περισσότερο, ήταν ο στρατιωτικός, ο αυτοδίδακτος συγγραφέας, ο δημόσιος άνδρας;

Ο Ιωάννης Τριανταφύλλου, το φτωχό παιδί τσομπάνηδων από τη Ρούμελη που έφθασε να συνομιλεί με τον βασιλιά Οθωνα και την άρχουσα τάξη του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, είναι το πρόσωπο πίσω από τις παραπάνω ερωτήσεις. Ο στρατηγός Μακρυγιάννης, που λατρεύτηκε από τους στοχαστές της Γενιάς του ’30 και αργότερα με την ίδια ζέση αποκαθηλώθηκε, είναι μια προσωπικότητα που όλοι «έραψαν στα μέτρα τους», λέει ο ποιητής και συγγραφέας Αλέκος Λούντζης, ο οποίος τα τελευταία δύο χρόνια έζησε κυριολεκτικά βυθισμένος στον μακρυγιαννικό κόσμο. Καθώς η ΕΛΣ του ανέθεσε να συγγράψει το λιμπρέτο της όπερας «Οράματα και θάματα», που βασίζεται στο ομώνυμο έργο του Μακρυγιάννη, άρχισε να διαβάζει αυτό το απρόσιτο βιβλίο με αισθήματα μπερδεμένα. Το δεύτερο από τα ιστορικά έργα του στρατηγού –η άγνωστη πλευρά του πίσω από τα πολυδιαβασμένα «Απομνημονεύματα»– είναι ένα κείμενο που τον δυσκόλεψε πολύ, όπως ομολογεί.

Το ίδιο το βιβλίο είχε πολλές περιπέτειες από την εποχή ακόμη της συγγραφής του. Ο Μακρυγιάννης το έγραφε κρυφά από όλους και έκρυβε τα χειρόγραφα σε έναν τενεκέ θαμμένο στην αυλή του. «Τα “Οράματα και θάματα”, όπως τιτλοφόρησε το χειρόγραφο αυτό ο Αγγελος Παπακώστας, έμειναν για χρόνια στο σκοτάδι. Εκδόθηκαν μόλις το 1983 από το ΜΙΕΤ και, με την έκδοση του βιβλίου, η έως τότε παραδεδεγμένη δημόσια εικόνα του Μακρυγιάννη θόλωσε. Το άγνωστο, μέχρι τότε, γραπτό ήρθε να ταράξει κατεστημένες βεβαιότητες, να τροφοδοτήσει νέους προβληματισμούς, μα και οξύτατες αντιπαραθέσεις και διαμάχες», γράφει σχετικά ο ιστορικός Νίκος Θεοτοκάς στο σημείωμά του που προλογίζει την έκδοση «Οράματα και θάματα στρατηγού Μακρυγιάννη» και περιλαμβάνει το λιμπρέτο της όπερας (εκδ. Κίχλη).

Στρατηγός Μακρυγιάννης: Ηρωας, μεγαλομανής ή αδικημένος;-1

Το βιβλίο «Οράματα και θάματα» του Μακρυγιάννη γίνεται πρωτότυπη όπερα σε μουσική διεύθυνση Μάρκελλου Χρυσικόπουλου στην ΕΛΣ.

Για ποιο λόγο, λοιπόν, αυτό το σχεδόν μυστικιστικό πεζογράφημα –το έργο ενός γέροντα που παραληρούσε εξαιτίας των πολεμικών τραυμάτων του, όπως είπαν κάποιοι– ήρθε ξανά στο φως, και μάλιστα στη σκηνή του θεάτρου;

«Ο αυτοβιογραφούμενος Μακρυγιάννης είναι ένας διαχρονικός ήρωας: επινοητικός, αποτελεσματικός και ενίοτε αυτοκαταστροφικός. Υπήρξε έμπλεος πάθους και αντιθέσεων σε όλο του τον βίο, αυτοδίδακτος σε πολλά, επίμονος σε όλα, όπως δείχνει το πείσμα του να μάθει να γράφει, συγκρουσιακός, ταλαντούχος σε διαφορετικά πεδία», σχολιάζει ο Αλέκος Λούντζης.

Για αυτό το αινιγματικό πρόσωπο, το προκλητικό και ακατάτακτο συνεπώς άκρως θεατρικό, θα μιλήσει η παράσταση χρησιμοποιώντας τον μυθοπλαστικό λόγο και τη μουσική.

Η μουσική σύνθεση του Δημήτρη Μαραγκόπουλου ισορροπεί ανάμεσα σε δύο δίπολα: πραγματικό – φανταστικό και ιστορία – προσωπική ζωή. Η αντιφατική, πλούσια προσωπικότητα του Μακρυγιάννη μετασχηματίστηκε σε μια σύνθεση στην οποία συνυπάρχουν τα δυτικά με τα παραδοσιακά όργανα της Μεσογείου και οι τεχνικές που προέρχονται από τη βυζαντινή παράδοση μαζί με τους ηλεκτρονικούς ήχους.

​​«Οράματα και θάματα στρατηγού Μακρυγιάννη», 5, 6, 7/4, Εναλλακτική Σκηνή ΕΛΣ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή