Μείωση της διάρκειας περίθαλψης από έξι σε τέσσερις μήνες, κατά προτεραιότητα σε μονάδα ψυχικής υγείας στην κοινότητα, αλλά και απεμπλοκή της Αστυνομίας από τη μεταφορά των ασθενών στη μονάδα ψυχικής υγείας σχεδιάζει το υπουργείο Υγείας για την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη. Χθες το υπουργείο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση το σχετικό προσχέδιο νόμου, που στόχο έχει αφενός να εκσυγχρονίσει το σχετικό θεσμικό πλαίσιο, αφετέρου να μειώσει τον αριθμό των εισαγωγών ασθενών με εισαγγελική παραγγελία στα ψυχιατρικά νοσοκομεία. Αλλωστε, σύμφωνα με τις καταγγελίες των εργαζομένων, οι έκτακτες εισαγωγές οξέων περιστατικών με εισαγγελική εντολή φθάνουν στο 60% των συνολικών εισαγωγών στα ψυχιατρικά νοσοκομεία και στις ψυχιατρικές κλινικές των γενικών νοσοκομείων.
Οι βασικοί άξονες του προσχεδίου νόμου είναι οι εξής:
• Διάκριση της ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης ασθενούς (δηλαδή, παροχή φροντίδας σε άτομο με ψυχική διαταραχή χωρίς να το έχει αιτηθεί το ίδιο) σε θεραπεία σε μονάδα ψυχικής υγείας στην κοινότητα, η οποία γίνεται κατόπιν εισαγγελικής παραγγελίας, και σε ακούσια νοσηλεία σε ψυχιατρικό νοσοκομείο, η οποία ωστόσο αποφασίζεται από δικαστήριο και μόνο εάν κριθεί ότι η κατάσταση του ασθενούς δεν μπορεί να αντιμετωπισθεί με θεραπεία στην κοινότητα.
• Ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη ατόμου μπορούν να ζητήσουν ο σύζυγος, άτομο που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με τον φερόμενο ως ψυχικά ασθενή και συγγενής με αίτηση στον εισαγγελέα πρωτοδικών. Τη σχετική αίτηση πρέπει να συνοδεύουν πρόσφατες γραπτές γνωματεύσεις δύο ψυχιάτρων ή παιδοψυχιάτρων. Η διαδικασία της ακούσιας ψυχιατρικής περίθαλψης δεν ενεργοποιείται για άτομα με διαταραχές προσωπικότητας, με διαταραχές διαγωγής, με εξάρτηση από ουσίες, με άνοια ή με αποκλειστικά νοητική υστέρηση, τα οποία πρέπει να αντιμετωπίζονται σε δομές πρόνοιας.
• Ως ανώτατος χρόνος διάρκειας για την ακούσια ψυχιατρική περίθαλψη προσδιορίζονται οι τέσσερις μήνες (αντί για έξι) και δεν μπορεί να παραταθεί παρά μόνον με νέα αίτηση για ψυχιατρική περίθαλψη.
• Καταργείται η μεταφορά του ασθενούς σε δημόσια μονάδα ψυχικής υγείας από την Αστυνομία. Η αρμοδιότητα περνάει στο ΕΚΑΒ, στο οποίο δημιουργείται ειδική υπηρεσία.
Στο σχέδιο περιγράφονται αναλυτικά οι διαδικασίες εκδίκασης της κάθε αίτησης για ακούσια νοσηλεία ασθενούς. Μεταξύ άλλων, προβλέπεται ο ορισμός ειδικού εισαγγελέα πρωτοδικών που ασχολείται αποκλειστικά με τις υποθέσεις αυτές σε Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Λάρισα, Ιωάννινα και Ηράκλειο Κρήτης. Σε αυτές τις πόλεις το μονομελές πρωτοδικείο συνεδριάζει για τις υποθέσεις ακούσιας νοσηλείας σε χώρο που βρίσκεται εντός των μονάδων ψυχικής υγείας.