ΒΙΕΝΝΗ. Η κατάρρευση της αυστριακής συγκυβέρνησης Δεξιάς-Ακροδεξιάς, δεκαεπτά μήνες μετά τον σχηματισμό της και μόλις μία εβδομάδα πριν από τις ευρωεκλογές συγκλονίζει την Αυστρία και στέλνει μηνύματα σε όλη την Ευρώπη. Μετά την κυκλοφορία του βίντεο που εξέθεσε ανεπανόρθωτα τον αντικαγκελάριο Χάιντς-Κρίστιαν Στράχε το απόγευμα της Παρασκευής, οι εξελίξεις ήταν καταιγιστικές.
Το Σάββατο, ο Συντηρητικός καγκελάριος Σεμπάστιαν Κουρτς απέπεμψε τον Στράχε από την κυβέρνηση, προκήρυξε πρόωρες βουλευτικές εκλογές για τον Σεπτέμβριο, ενώ χθες ανακοίνωσε ότι αποπέμπει και τον υπουργό Εσωτερικών Χέρμπερτ Κικλ, με το σκεπτικό ότι υπουργός του Ακροδεξιού κόμματος δεν μπορεί να προΐσταται αστυνομικών ερευνών που αφορούν το ίδιο το κόμμα. Για τον Κουρτς, που προπορεύεται σταθερά στις δημοσκοπήσεις, ο πολιτικός θάνατος του Στράχε ήταν μια αφορμή να απαλλαγεί συνολικά από τους κυβερνητικούς εταίρους και να επιδιώξει να απορροφήσει τα ποσοστά τους στις ευρωεκλογές αλλά και στις εθνικές εκλογές.
Για την κοινή γνώμη, η υπόθεση ήταν μια σπάνια ευκαιρία να ακούσει τους πρωταγωνιστές της πολιτικής ζωής να περιγράφουν με δικά τους λόγια τον πυρήνα μιας κυνικής πολιτικής συναλλαγής, να προσφέρουν δημόσια έργα σε ολιγάρχη και να ζητούν ως αντάλλαγμα «μαύρο» πολιτικό χρήμα και έλεγχο συγκεκριμένων μέσων ενημέρωσης. Το περιοδικό Spiegel και η εφημερίδα Sueddeutsche, που δημοσίευσαν το βίντεο, σημειώνουν ότι ναι μεν γνωρίζουν ποιος τους το έστειλε, δεν γνωρίζουν όμως ούτε ποιος οργάνωσε την κρυφή μαγνητοσκόπηση, ούτε με ποιο σκοπό. Σημειώνουν, επίσης, ότι το βίντεο γυρίστηκε το καλοκαίρι του 2017 και δεν είναι γνωστό γιατί τους εστάλη τώρα και όχι π.χ. το φθινόπωρο της χρονιάς εκείνης, όταν έγιναν οι εκλογές που έστειλαν τον Στράχε στην κυβέρνηση.
Η παγίδα
Η παγίδα για τον επικεφαλής του FPOe, υποτιθέμενο πολέμιο της διαφθοράς, ήταν πολύ καλά στημένη. Στη βίλα στην Ιμπιζα, όπου βρισκόταν o Στράχε μαζί με τον επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του κόμματος Γιόχαν Γκουντένους και μία γυναίκα που παρίστανε την ανιψιά Ρώσου πολυεκατομμυριούχου υπήρχαν παντού κρυφές κάμερες. Η γυναίκα είπε στους δύο ότι θέλει να φέρει στην Αυστρία 250 εκατομμύρια ευρώ «μαύρο» χρήμα και ο Στράχε της συνέστησε να ενισχύσει το κόμμα του μέσα από μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, όπως κάνουν και άλλοι Αυστριακοί επιχειρηματίες τους οποίους κατονόμασε (οι επιχειρηματίες αρνήθηκαν ότι έχουν κάνει δωρεές στο κόμμα). Η γυναίκα είπε, επίσης, ότι βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις για την αγορά του 50% της μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδας Krone, πληροφορία που ενθουσίασε και τους δύο. «Οι δημοσιογράφοι είναι έτσι κι αλλιώς οι μεγαλύτερες π…ς του πλανήτη» ακούγεται να λέει ο Στράχε, εξηγώντας πως θα κάνουν μερικές αλλαγές στο προσωπικό της εφημερίδας ώστε να τους προσφέρει θετική δημοσιογραφική κάλυψη και να εκτιναχθούν τα ποσοστά του κόμματος. Στο ερώτημα της υποτιθέμενης επενδύτριας τι θα πάρει ως αντάλλαγμα, ο Στράχε απαριθμεί όλες τις ιδιωτικοποιήσεις που σκόπευε να προωθήσει εισερχόμενος στην κυβέρνηση και της υπόσχεται ότι η εταιρεία της μπορεί να αναλάβει «με ανεβασμένες τιμές» όλα τα έργα οδοποιίας που ώς τότε αναλάμβανε η μεγάλη κατασκευαστική εταιρεία Strabag.
Αποχωρώντας από το αξίωμα του αντικαγκελαρίου, το Σάββατο, ο Στράχε υποστήριξε ότι η καταγραφή των συνομιλιών παραβίασε την ιδιωτική του σφαίρα και ανακοίνωσε σχετική δικαστική προσφυγή. Η δημοσιογραφική ομάδα απάντησε ότι το υλικό που έλαβε είναι πολύ μακροσκελέστερο από αυτό που δημοσιεύθηκε και ότι το κριτήριο δημοσίευσης ήταν η προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Η συνέχεια για το FPOe, το κόμμα που μέχρι τώρα φιλοδοξούσε να δείξει τον δρόμο της συνεργασίας Δεξιάς-Ακροδεξιάς όχι μόνο στην Αυστρία αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, θα δοθεί στις δικαστικές αίθουσες. Το κόμμα δεν μπορεί μεν να κατηγορηθεί για τις συναλλαγές με τον φανταστικό ολιγάρχη, άρχισαν όμως οι έρευνες για τα ιδρύματα που δρουν ως δίαυλοι μυστικής χρηματοδότησής του. «Αυτό που χρειάζεται τώρα είναι απόλυτη διαφάνεια και μια αμερόληπτη έρευνα» δήλωσε ο καγκελάριος Κουρτς, κόβοντας τις γέφυρες με τον κυβερνητικό του εταίρο.
Χθες το βράδυ, η παραίτηση και των τελευταίων υπουργών του FPOe έγραψε τον επίλογο στην ιστορία μιας κυβέρνησης την οποία, εκ των υστέρων, ο ενορχηστρωτής της Σεμπάστιαν Κουρτς χαρακτήρισε «δυσκολοχώνευτη».