Ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη υποχώρησε απρόσμενα στο 1,2% τον Μάιο από το 1,7% τον Απρίλιο, διολισθαίνοντας σε χαμηλό τουλάχιστον 12μήνου και περιπλέκοντας έτσι ακόμη περισσότερο το έργο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) ενόψει της αυριανής συνεδρίασης. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου της ευρωτράπεζας ήδη καλούνται να αντεπεξέλθουν σε ένα περίπλοκο οικονομικό περιβάλλον, λόγω του κλιμακούμενου εμπορικού πολέμου, της αβεβαιότητας για το Brexit και της συνεχιζόμενης διαμάχης Βρυξελλών και Ρώμης για τον ιταλικό προϋπολογισμό. Αυτοί οι παράγοντες έχουν επηρεάσει το οικονομικό κλίμα στην Ευρωζώνη, όπου οι τιμές ποτέ δεν επανήλθαν στα επίπεδα που ίσχυαν πριν από την κρίση δημόσιου χρέους.
Παρά την ανάκαμψη των κρατών-μελών την τελευταία εξαετία, ο πληθωρισμός εξακολουθεί να απέχει από τον επιθυμητό στόχο της ΕΚΤ που είναι «κοντά στο 2%». «Αν και η ζήτηση έχει ενισχυθεί, οι εταιρείες φαίνεται πως δυσκολεύονται να περάσουν την αύξηση του κόστους εργασίας στους καταναλωτές, αποφασίζοντας να μην επέμβουν στις τιμές αγαθών και υπηρεσιών», σχολιάζει η Commerzbank σε έκθεσή της. «Η ΕΚΤ αρχίζει να αμφιβάλλει για το εάν η αναρρίχηση των μισθών σε υψηλότερα επίπεδα οδηγήσει τελικά σε μια βιώσιμη αύξηση του πληθωρισμού», αναφέρεται στην έκθεση της γερμανικής τράπεζας, που δημοσίευσε το πρακτορείο Reuters.
Αύριο αναμένεται να δώσει η ΕΚΤ στη δημοσιότητα περισσότερες λεπτομέρειες για τον νέο γύρο φθηνών δανείων που θα χορηγήσει στις εμπορικές τράπεζες. Οικονομικοί αναλυτές εικάζουν, επίσης, πως η ΕΚΤ μάλλον θα αφήσει αιχμές ότι προτίθεται να διατηρήσει αμετάβλητα τα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ όσο σκόπευε αρχικά. Πιθανολογείται, σύμφωνα με το Reuters, ότι το κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη θα παραμείνει χαμηλό μέχρι το 2021, ενώ κυκλοφορούν σενάρια ακόμη και για μείωση των επιτοκίων. Ο Γάλλος κεντρικός τραπεζίτης Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό είχε δηλώσει στα τέλη Μαΐου πως θα ήταν υπερβολή να υποθέσει κανείς πως τα χαμηλά επιτόκια της Ευρωζώνης είναι ο μοναδικός παράγοντας που ασκεί πιέσεις στα επιτοκιακά περιθώρια και άρα στην κερδοφορία των τραπεζών. Οπως αναφέρει δημοσίευμα του Bloomberg, ο Ντε Γκαλό είπε πως η γενικότερη νομισματική πολιτική στην Ευρωζώνη ευνόησε τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΚΤ επιβεβαιώνουν πως ο δανεισμός έχει λίγο έως πολύ επανέλθει σε φυσιολογικά επίπεδα στα περισσότερα από τα 19 κράτη-μέλη. Εντούτοις, ο αδύναμος πληθωρισμός και η επιβράδυνση της ανάπτυξης μάλλον θα ωθήσουν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου να χορηγήσουν δάνεια με πιο ευνοϊκούς όρους, δηλαδή με αρνητικό επιτόκιο, κάτι το οποίο «μεταφράζεται» σε πρόσθετη ρευστότητα στις εμπορικές τράπεζες. Εκτός των απογοητευτικών στοιχείων για την πορεία των τιμών, η ετήσια ανάπτυξη στην Ευρωζώνη κινήθηκε στο 1,2% το α΄ τρίμηνο του 2019 αντί του 2,4% έναν χρόνο πριν. Βέβαια, δεν είναι όλα τα στοιχεία για την Ευρωζώνη απαισιόδοξα. Η ανεργία υποχώρησε στο 7,6% τον Απρίλιο, που είναι το χαμηλό 10ετίας. Ομως, η αβεβαιότητα επιμένει, όπως δήλωσε πρόσφατα η ΕΚΤ, και αρχίζει να επηρεάζει το οικονομικό κλίμα της Ευρωζώνης.
Εδώ και χρόνια, η Γερμανία έχει ασκήσει σκληρή κριτική στα χαμηλά επιτόκια της ΕΚΤ και ειδικότερα στο αρνητικό επιτόκιο αποδοχής των καταθέσεων από τις εμπορικές τράπεζες, με το επιχείρημα πως δεν πλήττονται μόνον οι τράπεζες αλλά και οι καταθέτες. Ομως ο επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γαλλίας –ο οποίος είναι ένας από τους υποψήφιους διαδόχους του Μάριο Ντράγκι στο τιμόνι της ΕΚΤ– είπε ότι οι επιπτώσεις της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ θα πρέπει να εξεταστούν συνολικά και σε βάθος χρόνου.
Politico κατά Βάιντμαν
Ο Γενς Βάιντμαν δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να αναλάβει τα ηνία της ΕΚΤ, καθώς ήταν αντίθετος με κάθε απόφαση που έπαιξε κεντρικό ρόλο στη διάσωση του ευρώ, χωρίς μάλιστα να παρουσιάζει εναλλακτική λύση, αναφέρεται σε εκτενές δημοσίευμα του Politico. Η ιστοσελίδα κάνει, επίσης, αναφορά στη δημόσια κριτική που ασκούσε ο Βάιντμαν στη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ όταν επικρατούσε μεγάλη νευρικότητα στις αγορές. «Η ΕΚΤ χρειάζεται έναν ηγέτη, που προτίθεται να σκεφτεί εκτός της πεπατημένης οδού και να λάβει αντισυμβατικά μέτρα σε μια καταιγίδα εάν χρειαστεί», γράφει ο Πολ Τέιλορ, αρθρογράφος του Politico. Ο Βάιντμαν έχει πολλά προσόντα, όμως θεωρεί πως μοναδική αποστολή της ΕΚΤ είναι η σταθερότητα των τιμών και όχι η διαφύλαξη της Ευρωζώνης.
Η επιλογή του διαδόχου του Μάριο Ντράγκι στο τιμόνι της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αποτελεί ακανθώδες θέμα καθώς επικρατεί μεγάλη αβεβαιότητα υπό την τρέχουσα οικονομική συγκυρία. Το εγχείρημα γίνεται ακόμη πιο δύσκολο για τους Ευρωπαίους εταίρους, οι οποίοι δεν καλούνται να επιλέξουν μόνον τον νέο κεντρικό τραπεζίτη της Ευρωζώνης αλλά, επίσης, τους νέους επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Εκκρεμεί επίσης ο διορισμός του ύπατου εκπροσώπου της Ε.Ε. για την εξωτερική πολιτική. Οπότε ο διορισμός του νέου προέδρου της ΕΚΤ φέρει μεγαλύτερο βάρος, αφού εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πολιτικό παιχνίδι, όπου θα πρέπει να διατηρηθούν ισορροπίες μεταξύ των ισχυρότερων της Ευρώπης. Τα χρονικά περιθώρια δε εξαντλούνται, δεδομένου ότι η θητεία του Ντράγκι λήγει τον ερχόμενο Οκτώβριο.