Στο πεδίο «θέμα», το μέιλ έγραφε «influencer». Ο Στέλιος το άνοιξε βαριεστημένα. «Καλησπέρα σας! Λέγομαι Alessia, είμαι από την Ιταλία και θα βρίσκομαι στη Σαντορίνη σε λίγες ημέρες», έγραφε το μήνυμα στα αγγλικά. «Ο λογαριασμός μου στο Instagram, @alessia_xxx, είναι πολύ δημοφιλής, με πάνω από 120.000 followers και θα ήθελα πολύ να συνεργαστούμε! Για διαμονή δύο ημερών, προσφέρουμε υψηλού επιπέδου φωτογραφίες (posts και stories) από όλους τους χώρους του ξενοδοχείου. Ευχαριστώ πολύ και ανυπομονώ να βρεθώ στο όμορφο νησί σας!»
Στο συγκεκριμένο email ο Στέλιος δεν απάντησε καν. Ως social media manager στο μπουτίκ ξενοδοχείο της Σαντορίνης, έχει μάθει να αναγνωρίζει με μια ματιά τις σοβαρές προτάσεις από influencers (τα δημοφιλή προφίλ του Instagram και γενικά των social media, με χιλιάδες ή και εκατομμύρια ακολούθους). Και η κυρία Alessia, εάν ήταν σοβαρή επαγγελματίας, θα γνώριζε ότι οι κρατήσεις στη Σαντορίνη δεν γίνονται τελευταία στιγμή. «Για να είμαι ειλικρινής, δεν είναι αυτός ο μόνος λόγος που απέρριψα το αίτημα», λέει ο ίδιος στην «Κ», στην οποία μίλησε ανώνυμα (οι επιχειρήσεις στην Ελλάδα δεν «προβάλλουν» τη συνεργασία τους με influencers).
«Μόλις πριν από λίγες ημέρες, φιλοξενήσαμε Ρωσίδα influencer με 610.000 followers. Η συμφωνία είχε γίνει εδώ και μήνες. Εμεινε δύο ημέρες στο ξενοδοχείο και έβγαλε καταπληκτικές φωτογραφίες, αφού είχε μαζί της επαγγελματία φωτογράφο. Πλέον έχουμε τη δυνατότητα να είμαστε πολύ επιλεκτικοί στις συνεργασίες μας. Σε δημοφιλείς προορισμούς, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, δεν χρειάζεται να ψάξουμε εμείς τα επιδραστικά προφίλ του Instagram, μας αναζητούν μόνοι τους». Το ξενοδοχείο δέχεται κάθε εβδομάδα δυο – τρία αιτήματα για τέτοιου είδους συνεργασίες.
«Αν δεν ανεβάσεις φωτογραφία, είναι σαν να μην έχεις ταξιδέψει», λέει ο άγραφος κανόνας που έχει μετατρέψει το Instagram σε ρυθμιστή του τουρισμού. Κερδισμένα τα πιο «ινσταγκραμικά» νησιά, όπως η Σαντορίνη και η Μύκονος.
Ως γνωστόν, τα τελευταία χρόνια, η Σαντορίνη βουλιάζει από τουρίστες. Μέσα σε μια πενταετία, οι διανυκτερεύσεις κατέγραψαν αύξηση της τάξης του 66%. Οι ταξιδιωτικοί πράκτορες εκτιμούν ότι, σε σημαντικό ποσοστό, αυτή η έκρηξη οφείλεται και στα social media, και κυρίως στη σταδιακή επικράτηση του Instagram. Την εποχή όπου αν δεν «ανεβάσεις» φωτογραφία από το ταξίδι σου είναι σαν να μην ταξίδεψες ποτέ, η Σαντορίνη με το λευκό και το μπλε, την Οία και την Καλντέρα, το ηλιοβασίλεμά της, τα αναρίθμητα φωτογραφικά «κάδρα» της, έχει αναρριχηθεί στους δημοφιλέστερους προορισμούς παγκοσμίως. Στα σχετικά τουριστικά ρεπορτάζ διεθνών μέσων είναι το υπ' αριθμόν ένα «instagrammable» νησί της Ελλάδας, με τη Μύκονο, την Κέρκυρα, την Κρήτη, την Κεφαλονιά, τη Μήλο να ακολουθούν.
Η «βιτρίνα»
Οι επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν γρήγορα με τα νέα δεδομένα. «Σήμερα δεν νοείται ξενοδοχείο ή εστιατόριο χωρίς παρουσία στα social media», λέει στην «Κ» ο Μανώλης Σιγάλας, ιδιοκτήτης του εστιατορίου Mylos στη Σαντορίνη. «Λόγω της ολοένα και μεγαλύτερης βαρύτητας που έχουν αυτές οι πλατφόρμες, πλέον συνεργαζόμαστε με εξειδικευμένη εταιρεία διαχείρισης των προφίλ μας και ένα κομμάτι του ετήσιου διαφημιστικού μπάτζετ πάει σε στοχευμένες διαφημίσεις σε Facebook και Instagram». Οπως λέει, τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής είναι εμφανή. Το Instagram είναι η «βιτρίνα» των επιχειρήσεων. Δεν είναι τυχαίο ότι όλο και περισσότεροι ταξιδιώτες (ξένοι στην πλειονότητα) κλείνουν τραπέζι μέσω Instagram (συχνά για μήνες μετά).
«Το τηλέφωνο δεν χτυπάει, οι κρατήσεις είναι αποκλειστικά μέσω Ιντερνετ, ενώ αρκετοί επικοινωνούν πια απευθείας στις σελίδες μας στα social media». Η τάση είναι ξεκάθαρη. «Οποιος έρχεται, η πρώτη του κίνηση είναι να βγάλει φωτογραφία και να την ανεβάσει, με κίνδυνο το φαγητό να κρυώσει. Είναι λίγο ανησυχητικό πάντως να βλέπεις μια παρέα να είναι όλοι τους στα κινητά ή ένα ζευγάρι να μη μιλάει γιατί ασχολείται με το Instagram». Το εστιατόριο προσφέρει απλόχερη θέα στο ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης. «Σχεδόν κανείς δεν το βλέπει ζωντανά, όλοι μέσα από την κάμερα», σχολιάζει ο κ. Σιγάλας το σημείο των καιρών.
Στη Μύκονο, αντιστοίχως, οι επιχειρήσεις επενδύουν πλέον σχεδόν αποκλειστικά στην παρουσία τους στα social media. «Η τάση μάς έχει εξυπηρετήσει, η άνοδος είναι σημαντική», λέει στην «Κ» ο Γιώργος Πολυδευκίδης, υπεύθυνος του εστιατορίου Solymar. «Κάθε σεζόν, έχουμε και πολλά emails από μπλόγκερ και influencers που θέλουν να επισκεφθούν το νησί και να εξυπηρετηθούν δωρεάν από διάφορες επιχειρήσεις αποδίδοντας σε αυτές τις φωτογραφίες που θα βγάλουν. Αυτό είναι ένα κομμάτι που δεν μας αφορά, γιατί το μαγαζί είναι 15 χρόνια γνωστό και δεν χρειάζεται τον κάθε μπλόγκερ που… ισχυρίζεται ότι είναι ο κορυφαίος».
Πάντως, μια βόλτα από τα hashtags #santorini και #mykonos στο Instagram μαρτυρά ότι είναι δεκάδες οι επισκέπτες των δύο νησιών που κάνουν τις διακοπές τους εντελώς δωρεάν, με αντάλλαγμα μερικές καλές φωτογραφίες με «tag» (επισύναψη του προφίλ της διαφημιζόμενης επιχείρησης). Εννέα στις δέκα φορές πρόκειται για πολύ όμορφες γυναίκες που συνήθως ταξιδεύουν με φίλη (επίσης influencer) ή τον σύντροφό τους που έχει ρόλο του φωτογράφου. Οπως μας λέει ο Στέλιος που διαχειρίζεται τους λογαριασμούς ξενοδοχείου στη Σαντορίνη, οι influencers έρχονται συχνά με… τρίποδα και ειδικά φώτα! «Οσο πιο καλές φωτογραφίες βγάλουν, τόσο καλύτερο θα είναι το feed τους (σ.σ. ο λογαριασμός τους) και τόσο πιο πολλούς followers θα έχουν. Το κασέ των influencers ανεβαίνει από τον αριθμό των followers και την ποιότητα της δουλειάς τους».
Συνήθως, για διαμονή 9 ημερών σε ένα νησί, συνεργάζονται με 2 ή 3 ξενοδοχεία, ενώ σχεδόν κάθε μέρα βρίσκονται σε διαφορετικό εστιατόριο. «Εμείς τους ζητάμε να φωτογραφίζονται σε όλες τις εγκαταστάσεις του ξενοδοχείου. Για παράδειγμα, εάν επισκεφθούν το spa ή το εστιατόριο, να ανεβάσουν από μία ή δύο stories. Ολα είναι μια συναλλαγή». Ηδη ο Στέλιος προετοιμάζει τις αφίξεις της επόμενης σεζόν. «Το φθινόπωρο έχουν κλείσει να έρθουν Αυστραλοί influencers, που μας εξυπηρετεί ως άνοιγμα στην εκεί αγορά».
Τα «κάδρα»
Οπως οι χρήστες, που παίζουν με τα φίλτρα και τις φωτοσκιάσεις στις εικόνες τους, έτσι και οι επιχειρήσεις «δημιουργούν» κάδρα ειδικά για το Instagram. «Ναι, το Instagram παίζει ρόλο πια στη διακόσμηση», λέει στην «Κ» ο διακοσμητής Γιάννης Παναγόπουλος, που έχει αναλάβει πολλά μεγάλα ξενοδοχεία στη Μύκονο και αλλού. «Το πώς στήνεις ένα ξενοδοχείο, έναν χώρο, ώστε να είναι όσο το δυνατόν πιο φωτογενής και “ινσταγκραμικός” και να μπει στα social media». Οπως λέει, είναι απαγορευτικό πλέον για μια επιχείρηση να αγνοήσει αυτό το «παράλληλο σύμπαν». «Η μόδα του Instagram είναι τόσο έντονη, που έρχονται στη Σαντορίνη ή στη Μύκονο με την πρωινή πτήση, κάθονται, βγάζουν φωτογραφίες, τις “ανεβάζουν” και γυρίζουν με τη βραδινή πτήση. Ισα ίσα να πουν “ήμουν εκεί”».
