Οι αντοχές του ασφαλιστικού μέσα στην επόμενη 10ετία

Οι αντοχές του ασφαλιστικού μέσα στην επόμενη 10ετία

3' 16" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τέσσερις μόλις εβδομάδες πριν από τη διεξαγωγή των κρίσιμων βουλευτικών εκλογών της 7ης Ιουλίου, με τα κομματικά επιτελεία των ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. να καταστρώνουν τα πλάνα της επόμενης μέρας, μέτρα όπως η 13η σύνταξη, η μείωση της προσωπικής διαφοράς ή και οι αλλαγές στις συντάξεις χηρείας βρίσκονται εκ των πραγμάτων στο προσκήνιο.

Βρίσκονται βέβαια και υπό το άγρυπνο μάτι των εκπροσώπων των δανειστών, της Κομισιόν, που με την πρόσφατη, τρίτη έκθεση μεταμνημονιακής εποπτείας έστειλε αυστηρά μηνύματα τόσο προς τη σημερινή όσο και προς την επόμενη κυβέρνηση. 

Σήμερα, η «Κ» παρουσιάζει αναλογιστική μελέτη που διερευνά τα περιθώρια του ασφαλιστικού μας συστήματος κατά την κρίσιμη περίοδο 2020-2030, λίγο πριν από το τέλος της τρέχουσας  «δύσκολης» 10ετίας, που βρήκε τους συνταξιούχους να έχουν υποστεί μείωση του επιπέδου των συντάξεών τους κατά 45% (σωρευτική απώλεια 63 δισ. ευρώ).

Σύμφωνα με τους μελετητές του ασφαλιστικού συστήματος, ομότιμο καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου Σάββα Ρομπόλη και τον υποψήφιο διδάκτορα, αναλογιστή Βασίλη Μπέτση, υπάρχουν οικονομικά βιώσιμες και κοινωνικά αποτελεσματικές λύσεις προκειμένου να αποφευχθεί η αποδιάρθρωση του συστήματος κατά την περίοδο 2020-2030.

Οι λύσεις αυτές, που «μέτρησαν» οι δύο ειδικοί λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση για διατήρηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης κάτω από το 16% του ΑΕΠ έως το 2070, αφορούν: α) τη μη εφαρμογή της μείωση του 18% της προσωπικής διαφοράς, μέτρο το οποίο έχει ήδη εφαρμοστεί, β) την αποκατάσταση των συντάξεων χηρείας, γ) την επαναφορά της 13ης σύνταξης στο σύνολό της και δ) την αύξηση όλων των ποσοστών αναπλήρωσης του ν. 4387/2016 κατά 20%. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης κατά 20% θα ενισχύσει το επίπεδο των συντάξεων και την αναλογικότητα εισφορών-παροχών των νέων συνταξιούχων και θα συμβάλει στον περιορισμό της εισφοροδιαφυγής, γεγονός που δεν θα επιτευχθεί σε μια ενδεχόμενη, για παράδειγμα, αύξηση της εθνικής σύνταξης.

Η εξέταση της μακροχρόνιας χρηματοοικονομικής ισορροπίας και βιωσιμότητας του συστήματος, εφαρμόζοντας τις παραπάνω παρεμβάσεις, εξετάστηκε για δύο σενάρια. Το  πρώτο σενάριο αναφέρεται σε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης (0,8%) του ΑΕΠ, για την περίοδο 2020-2070, όσο δηλαδή θεωρούν και οι δανειστές στις μελέτες τους. Το δεύτερο σενάριο αναφέρεται σε μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης (1,5%) του ΑΕΠ, όσο δηλαδή λαμβάνει υπόψη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τον μέσο όρο των χωρών Ε.Ε.-27 την περίοδο 2020-2070.

Στις μελέτες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (πριν από τις προτεινόμενες απαιτούμενες παρεμβάσεις), η συνταξιοδοτική δαπάνη έχει εκτιμηθεί στο 13,4% του ΑΕΠ το 2020, 12% το 2030 και 10,6% του ΑΕΠ το 2070, όταν ο μέσος όρος των χωρών της Ε.Ε.-27 εκτιμάται σε 11,5% του ΑΕΠ.

Με τις προτεινόμενες παρεμβάσεις και μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ 0,8%, η συνταξιοδοτική δαπάνη θα διαμορφωθεί το 2020 στο 14,8% του ΑΕΠ, το 2030 στο 16% του ΑΕΠ και το 2070 θα διαμορφωθεί στο 12,2% του ΑΕΠ, μόλις 0,7% πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της Ε.Ε.-27 και σχεδόν 4 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από το ανώτερο όριο του 16% του ΑΕΠ. Αντίστοιχα, στο δεύτερο σενάριο, η συνταξιοδοτική δαπάνη ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 14,8%  του ΑΕΠ το 2020, στο 15,3% του ΑΕΠ το 2030 και στο 9,1% του ΑΕΠ το 2070, δηλαδή 1,5 ποσοστιαία μονάδα κάτω από την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής χωρίς τις προτεινόμενες απαιτούμενες παρεμβάσεις, αλλά με πολύ απαισιόδοξο μέσο μακροχρόνιο ρυθμό (0,8%) ανάπτυξης του ΑΕΠ.

Επίσης, από την αναλογιστική μελέτη προκύπτει ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα καταβάλλει, με τις προτεινόμενες απαιτούμενες παρεμβάσεις, 6% του ΑΕΠ κατά την περίοδο 2020-2030 και 6,5% του ΑΕΠ κατά μέσον όρο την περίοδο 2020-2070.

Οταν, όπως εξηγούν οι δύο μελετητές, η Κομισιόν υπολόγιζε στις μελέτες της ότι ο κρατικός προϋπολογισμός θα κατέβαλλε για συντάξεις το 5,5% του ΑΕΠ την περίοδο 2020-2030 και 5% του ΑΕΠ την περίοδο 2020-2070.

Συμπερασματικά, από την οικονομική, δημοσιονομική, κοινωνικοασφαλιστική και αναλογιστική επεξεργασία και ανάλυση των κ. Ρομπόλη και Μπέτση, μια δέσμη μέτρων, όπως αυτά που λήφθηκαν υπόψη για τη μελέτη τους, κατά την επόμενη δεκαετία θα μπορούσε να αποκαταστήσει σε σημαντικό βαθμό τις συνέπειες των ασκούμενων μνημονιακών κοινωνικοασφαλιστικών πολιτικών της περιόδου 2010-2019, χωρίς να υπερβαίνει το πλαφόν του 16% του ΑΕΠ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή