Ενα σύντομο μπλουζ για τη Λουντμίλα απ’ το Τσερνόμπιλ

Ενα σύντομο μπλουζ για τη Λουντμίλα απ’ το Τσερνόμπιλ

2' 15" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τον Απρίλιο του 1986, ο κύριος Γκρι ήταν δεκαέξι χρόνων. Επέστρεφε ένα μεσημέρι σπίτι όταν άρχισε να βρέχει. Η μαμά του τον περίμενε στη βεράντα. Του φώναξε: «Ελα γρήγορα σπίτι. Η βροχή είναι τοξική. Γεμάτη ραδιενέργεια απ’ το Τσερνόμπιλ». Αυτή ήταν η πρώτη φορά που ο κύριος Γκρι άκουγε τη λέξη «τοξική». Οπως και τη λέξη «Τσερνόμπιλ».

Μέρες (ή ήταν εβδομάδες;) αργότερα, η λέξη «Τσερνόμπιλ» ήταν στα χείλη όλων. Ο κύριος Γκρι παρακολουθούσε με τον πατέρα του στην τηλεόραση ρεπορτάζ σχετικά με την εκκένωση των ουκρανικών χωριών γύρω από τον διαλυμένο πυρηνικό αντιδραστήρα. Οι κάτοικοι, προτού αφήσουν τα χωριά τους, τηρούσαν ένα λεπτό σιγής μέσα στο ίδιο τους το σπίτι: ήταν ένας αποχαιρετισμός και συνάμα ένα ταπεινό αίτημα για συγχώρεση.

Πολλά χρόνια μετά, το 2001, ο κύριος Γκρι έπεσε πάνω στην πρώτη έκδοση του βιβλίου με τις μαρτυρίες από το Τσερνόμπιλ, που είχε κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Περίπλους. Η συγγραφέας Σβετλάνα Αλεξίεβιτς δεν είχε πάρει ακόμη Νομπέλ (το πήρε το 2015, τη χρονιά που το βιβλίο ξανακυκλοφόρησε από τον Πατάκη). 

Τότε, το 2001, ο κύριος Γκρι, διαβάζοντας το βιβλίο της Αλεξίεβιτς, έπεσε πάνω στη λεπτομερή περιγραφή αυτού που φευγαλέα είχε δει μικρός στις ειδήσεις: του σιωπηλού αποχαιρετισμού των Ουκρανών προς τα σπίτια τους. 

Περίμενε να το ξαναδεί στη σειρά του ΗΒΟ, βασισμένη, εν μέρει, στο βιβλίο της Αλεξίεβιτς. Η σειρά το παρέλειψε. Είχε όμως την ιστορία της Λουντμίλα Ιγκνατένκο, συζύγου του πυροσβέστη Βασίλι Ιγκνατένκο. Ο Βασίλι έλιωσε, στην κυριολεξία, στα χέρια της γυναίκας του. Εξι μηνών έγκυος η τελευταία, δεν άντεξε να μην τον αγκαλιάσει παρά τη ρητή απαγόρευση των γιατρών. Τρεις μήνες μετά γέννησε ένα κοριτσάκι, το οποίο πέθανε μέσα σε ώρες: το έμβρυο είχε απορροφήσει όλη τη φονική ακτινοβολία σώζοντας έτσι τη μητέρα.

«Να σας μιλήσω για την αγάπη ή για τον θάνατο; Δεν ξέρω… μήπως τελικά είναι το ίδιο;» αρχίζει τη μαρτυρία της η Λουντμίλα. Ή, πάντως, αυτή τη φράση τής προτάσσει η μοντέρ Αλεξίεβιτς ως σημείο εκκίνησης για όλο το βιβλίο της. Για να συνεχίσει: «Εκείνο τον καιρό ήμασταν νιόπαντροι. Περπατούσαμε στον δρόμο χέρι χέρι, ακόμη κι όταν πηγαίναμε για ψώνια» κτλ., κτλ. Παρακάτω: «Μερικές φορές νομίζω πως ακούω τη φωνή του ζεστή, ζωντανή. Τίποτε δε μ’ αγγίζει τόσο, όσο η φωνή του – ούτε καν οι φωτογραφίες του. Εγώ είμαι αυτή που τον καλώ… Εγώ είμαι αυτή που του μιλάω…».

Στην Ουκρανία, ο έρωτας, η αγάπη, πέθαναν από τη ραδιενέργεια. Κάτι γλυκό, ατίθασο και ωκεάνιο πέθανε από το τοξικό, το όξινο, τη σκουριά. Η σχάση σε τόσο εντυπωσιακή αντίθεση με την ένωση, τη συγχώνευση, την ταύτιση. Κάτι αόρατο σκοτώθηκε από κάτι εξίσου αόρατο στη μαρτυρική Ουκρανία. Μα όπως πάντα, αυτό που μένει είναι οι ιστορίες των ανθρώπων. Ισως μέσα από αυτές να επιζεί και η αγάπη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή