Εδώ και εκατομμύρια χρόνια οι θαλάσσιες χελώνες κολυμπούν στις θάλασσες του πλανήτη μας.
Κάθε χρόνο η Καρέττα (Caretta caretta) επιστρέφει σε ορισμένες παραλίες της Κρήτης για να αφήσει τα αυγά της, σύμφωνα με τον σύλλογο για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας «ΑΡΧΕΛΩΝ».
Οι παραλίες βρίσκονται στους κόλπους του Ρεθύμνου των Χανίων και της Μεσσαράς. Από τις τρεις περιοχές, οι περισσότερες φωλιές καταγράφονται στο κόλπο του Ρεθύμνου που φιλοξενεί το τρίτο μεγαλύτερο αναπαραγωγικό πληθυσμό της Καρέτα στην Ελλάδα.
Η φετινή περίοδος ωοτοκίας στην Κρήτη ξεκίνησε λίγο αργότερα από προηγούμενες χρονιές.
Η πρώτη φωλιά βρέθηκε στην παραλία του Αδελιανού Κάμπου του κόλπου Ρεθύμνου το Σάββατο 1 Ιουνίου. Λίγες μέρες μετά, στις 5 Ιουνίου, βρέθηκε η πρώτη φωλιά στην παραλία του Κάτω Σταλού στο κόλπο Χανίων, και στις 10 Ιουνίου η πρώτη φωλιά στον Κομμό του κόλπου της Μεσσαράς.
Από την επίσημη έναρξη της περιόδου ωοτοκίας στην Κρήτη, μέχρι τις 17 Ιουνίου οι ερευνητές του «Αρχέλων» έχουν καταγράψει και προστατεύσει 25 φωλιές στο Ρέθυμνο, 14 στα Χανιά και 5 στον κόλπο της Μεσσαράς.
Οι συγκεκριμένες παράκτιες περιοχές αποτελούν φυσικούς βιότοπους ωοτοκίας της Καρέτα και είναι προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000 με κωδικούς GR4330004 (κόλπος Ρεθύμνο), GR4340003 και GR(κόλπος Χανίων) και GR4310004 (Κόλπος Μεσσαράς).
Αναφορικά με τον κόλπο Χανίων, σημειώνεται ότι με την υπ αριθμ 50743 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) (ΦΕΚ Β4432/15-12-2017) το σύνολο της παραλίας ωοτοκίας αλλά και σημαντικό τμήμα του έμπροσθεν θαλάσσιου χώρου συμπεριλήφθηκε στο δίκτυο Natura 2000.
Για πάνω από 35 χρόνια ο «Αρχέλων», ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας πραγματοποιεί πρόγραμμα καταγραφής της αναπαραγωγικής δραστηριότητας και προστασίας των φωλιών της Καρέττα στην Ελλάδα.
Με το ξεκίνημα της περιόδου ωοτοκίας αυξάνεται η ανάγκη προσεκτικής διαχείρισης των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στις παραλίες ωοτοκίας και την εφαρμογή των μέτρων προστασίας των βιοτόπων αναπαραγωγής της Καρέττα, όπως αυτά ορίζονται από την Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ Β΄1636/12-5-2017 και ΦΕΚ Β΄1970/7-6-2017, 3ο Παράρτημα, ΙΙ).
Είναι ανάγκη επισκέπτες και επιχειρηματίες να συνεργαστούν και να βοηθήσουν ώστε τα λίγα αυτά χιλιόμετρα παραλίας να είναι φιλικά προς τις χελώνες.
Συγκεκριμένα:
α) να απομακρύνονται τα έπιπλα θαλάσσης κατά τη δύση του ηλίου και να τοποθετούνται σε σημείο εκτός της αμμώδους ακτής, ούτως ώστε να μην αποτελούν εμπόδιο για τις θαλάσσιες χελώνες που επιχειρούν να ωοτοκήσουν,
β) να μη τοποθετούνται ξύλινοι διάδρομοι,
γ) να εξασφαλίζεται ελεύθερη ζώνη πλάτους 5 μέτρων στο πίσω μέρος της παραλίας ώστε να υπάρχει εκεί ελεύθερος χώρος για ωοτοκία,
δ) να μην ξεπλένονται τα έπιπλα θαλάσσης πάνω στην παραλία ,
ε) να μειωθούν δραστικά τα φώτα που φέγγουν πάνω στην παραλία το βράδυ (φωτορύπανση),
στ) να μην γίνεται καθαρισμός παραλιών με βαρέα οχήματα από την 1η Μαΐου έως την 31η Οκτωβρίου,
ζ) να μην κινείται κανένα τροχοφόρο στις παραλίες και
η) να μην διεξάγονται beach parties το βράδυ.