Πρόσωπα της εβδομάδας

3' 42" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Βασίλης Βασιλικός: Σύμβολα και συμβάσεις

Πρόσωπα της εβδομάδας-1

Το 2012 χρειαζόταν στον αναδυόμενο ΣΥΡΙΖΑ ένα σύμβολο που θύμιζε τις καταβολές της Αριστεράς από το πρώτο μισό του 20ού αιώνα, σαν τον Μανώλη Γλέζο. Το 2015 χρειαζόταν ένας καθηγητής σαν τον Τσουκαλά, που δάνειζε το επιστημονικό του κύρος σε μια μπάντα ακράτητων νταουλιστών. Το 2019 ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε περιθώριο για πρωτοτυπίες.

Εψαξε πάλι πρόσωπο που θα ανταποκρίνεται στο στερεότυπο του αριστερού διανοουμένου. Στερεότυπο που γεννήθηκε στη φάση της μαχητικής πολιτικοποίησης κατά την εφηβεία της Μεταπολίτευσης και επιζεί στο φαντασιακό ανθρώπων που έχουν την πολιτική –και όχι μόνο– παιδεία του Τσίπρα. Στερεότυπο που δεν θα μπορούσαν να ενσαρκώσουν με την ίδια απήχηση οι δυσχερέστερα κατατάξιμες κεφαλές της διανόησης –Λιάκος, Μουζέλης– που ανέλαβαν τον απολογητισμό υπέρ του φθίνοντος ΣΥΡΙΖΑ.

Το απόθεμα δεν ήταν μεγάλο. Απόδειξη ότι η αναζήτηση της Κουμουνδούρου κατευθύνθηκε σε πρόσωπα που είχαν πολιτευθεί ξανά και ξανά – μέχρι και στον Γραμματικάκη, που έως τις 26 Μαΐου έκανε καμπάνια με άλλο κόμμα.

Οι υποψηφιότητες αυτές είναι, λένε, «συμβολικές». Ο υποψήφιος δεν είναι ό,τι λέει. Είναι ό,τι του κρεμάει το κόμμα που τον επέλεξε.

Στην περίπτωση του Βασιλικού, ο διαχωρισμός δεν είναι δύσκολος. Ο αειθαλής συγγραφέας είχε τη διακριτικότητα να μη διαταράξει με πολιτικολογία τους προμελετημένους «συμβολισμούς» – είπε απλώς ένα ευχαριστώ για την «επιβράβευση». 

Για το κόμμα του Τσίπρα, ο Βασιλικός είναι εργαλείο συναισθηματικής επανασύνδεσης με την ιδέα μιας Αριστεράς που δεν είναι ορισμένη ούτε στο μυαλό του Τσίπρα· που θα μπορούσε να τη «συμβολίζουν» εξίσου ο Κουίκ και η Ξενογιαννακοπούλου, ο Κουβέλης και η Παπακώστα. Αυτή η –ας πούμε– πολυσυλλεκτικότητα θα ήταν θεμιτή για ένα κόμμα που διατηρεί πλειοψηφικές αξιώσεις, αν δεν συνοδευόταν με μια ρητορική επιστροφής την αριστερή ορθοδοξία – οι πολλοί κατά των ελίτ, κατά του νεοφιλελευθερισμού και της επταήμερης, αξημέρωτης εργασίας.

Από αυτή την άποψη, ο επικεφαλής του Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι άστοχη επιλογή. Είναι σύμβολο πιστό στο συμβολιζόμενο. Πιστό στο προχθεσινό πέστο που νομίζει ότι είναι ακόμη βασιλικός.

Παναγιώτης Πικραμμένος: Μετά τους Ρασπούτιν

Πρόσωπα της εβδομάδας-2

Η συμμετοχή του πρώην προέδρου του ΣτΕ και πρώην υπηρεσιακού πρωθυπουργού στο ψηφοδέλτιο της Ν.Δ. υπενθυμίζει αυτή τη θεσμική περιπέτεια. Υπενθυμίζει την εικόνα του ιδίου στο βήμα της Βουλής να υπερασπίζεται τον εαυτό του, την ώρα που οι κατήγοροί του –«να βάλουμε κάποιους φυλακή»– κάγχαζαν από τα υπουργικά έδρανα.

Ομως, η υποψηφιότητα του Πικραμμένου δεν λειτουργεί μόνο ως προβολέας πάνω στα έργα του πολακισμού και της ρασπουτινοκρατίας.

Συνιστά ταυτόχρονα και δικαίωση του τρόπου με τον οποίο ο δικαστής αμύνθηκε απέναντι σε αυτές τις απειλές. Ακόμη κι όταν ο φάκελος εναντίον του μπήκε στο αρχείο, ο Πικραμμένος μίλησε, με ψυχρή περιφρόνηση, για «φαρσοκωμωδία με κακό σενάριο και κακή σκηνοθεσία». Σε εκείνη τη στάση του μπορεί κανείς να αναζητήσει ένα υπόδειγμα για το πώς μπορεί να πέσει η αυλαία της φαρσοκωμωδίας.

Ο Πικραμμένος θα μετέχει σε μια κοινοβουλευτική ομάδα, ικανό μέρος της οποίας πιστεύει ότι η Novartis πρέπει να κλείσει με ανασκολοπισμούς. Η σχετική συζήτηση τίθεται συνήθως διαζευκτικά: εξεταστικές μέχρι τέλους ή ατιμωρησία; Πέλεκυς ή περιδεής πασιφισμός;

Αυτά τα χονδροειδή διλήμματα αποκλείουν την ενδιάμεση λύση: Να βοηθήσει η επόμενη πλειοψηφία τη διαλεύκανση των εκτροπών, όπου στοιχειοθετούνται, χωρίς να αφεθεί να καθοδηγηθεί από τα τραύματά της. Χωρίς να αφήσει το παρελθόν να την ορίσει.

Αυτό, πρακτικά, μπορεί να σημαίνει ότι τον πρώτο λόγο θα τον έχει, αυτοελεγχόμενη, η Δικαιοσύνη, και όχι μια επισπεύδουσα συμπολίτευση.

Η αξίωση για αυτοσυγκράτηση δεν έχει, όπως καταλογίζεται, ούτε ηθικολογικό ούτε φιλοσυριζαϊκό θεμέλιο. Αν πρέπει να αποφευχθεί μια εκστρατεία υψηλών ντεσιμπέλ –που θα προκαλεί την υποψία πολιτικής βεντέτας– είναι γιατί κινδυνεύει να αποβεί υπέρ του διωκόμενου.

Κινδυνεύει να ανοίξει πάλι χώρο στη σκηνή για τους συντελεστές της φαρσοκωμωδίας, ακριβώς τη στιγμή που θα μετεωρίζονται μεταξύ αποσύνθεσης και αμετάκλητης λήθης.

Αν δεν θέλει να συσπειρώσει τους ηττημένους, η Ν.Δ. θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Πικραμμένου. Με την επιλογή του στην κορυφή των ψηφοδελτίων της, φαίνεται να το έχει κάνει ήδη.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή