Ο «γραβατάς» που έγινε βουλευτής Κύριε διευθυντά

Ο «γραβατάς» που έγινε βουλευτής Κύριε διευθυντά

Ο γνωστός συγγραφέας και δημοσιογράφος Τάκης Θεοδωρόπουλος, σε άρθρο του με τον τίτλο «Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Θουκυδίδης» στην «Καθημερινή» (9-6-19), κάνει λόγια για τη γενική μόρφωση και ιδιαίτερα την κλασική παιδεία που διέκρινε παλιότερα τους πολιτικούς μας. Φέρνει δε ως παράδειγμα τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος, καίτοι δεν ήταν ούτε φιλόλογος ούτε ιστορικός, είχε μελετήσει και μετέφρασε το ογκώδες έργο του αρχαίου ιστορικού Θουκυδίδη. Τον Θουκυδίδη, αλλά και άλλους κλασικούς συγγραφείς, τραγικούς ποιητές, Νεοέλληνες λογοτέχνες και σύγχρονους ντόπιους και ξένους ιστορικούς μελετούσαν και είχαν στις βιβλιοθήκες τους οι σοβαροί και διακεκριμένοι πολιτικοί μας που κοσμούσαν τους θώκους του Κοινοβουλίου.

Σήμερα δεν γνωρίζω πόσοι από τους εκπροσώπους μας στη Βουλή είναι καταρτισμένοι με γενικότερη παιδεία και αν ανοίγουν ποτέ σχετικά βιβλία για επιμόρφωσή τους. Πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, η ποιότητα των οποίων διακρίνεται όταν εκφέρουν λόγο σε τηλεοπτικές συζητήσεις ή καταγράφουν τις απόψεις τους σε άρθρα ή συγγράμματα, η πλειονότητα που ενδεχομένως έχει πανεπιστημιακό τίτλο εμφανίζει οικτρή εικόνα στις συνεδριάσεις της ολομέλειας, που καταντά ενίοτε «πεζοδρομιακή».

Θα αναφερθώ επ’ ευκαιρία σε προσωπικό παράδειγμα για την ποιότητα κάποιων εκπροσώπων μας στη Βουλή. Πριν από αρκετά χρόνια επισκεπτόταν κάθε χρόνο το δικηγορικό μου γραφείο ένας πλανόδιος έμπορος γραβατών. Είχε μετά δυσκολίας τελειώσει το τότε εξατάξιο γυμνάσιο και έψαχνε πάντα για μια καλύτερη δουλειά. Την τελευταία φορά που με επισκέφθηκε μου εκμυστηρεύτηκε ότι αποφάσισε να γίνει βουλευτής. Εμεινα άναυδος. Τον ρώτησα από περιέργεια πώς θα τα καταφέρει. Μου απάντησε ότι είχε πωλήσει ένα μικρό μαγαζί κοντά στην Ομόνοια που κληρονόμησε από τον παππού του. Με τα χρήματα που πήρε πλήρωσε αδρά ειδικό γραφείο που ανέλαβε την προβολή του σε όλα τα ΜΜΕ, την προετοιμασία λόγων και διαλόγων «στημένων» σε ιδιωτικά κανάλια, τη «διακόσμηση» του πολιτικού γραφείου με τρία πανέμορφα μανεκέν, το ντύσιμο, το μακιγιάζ του, μέχρι και μαθήματα ορθοφωνίας και χειρονομιών τού έκαναν. Είκοσι καλοπληρωμένοι νεαροί ανέλαβαν τις αφισοκολλήσεις και τα κλάξον στις συγκεντρώσεις του και άλλοι τόσοι της νομαρχιακής επιτροπής ανέλαβαν με το αζημίωτο να μπει στο ψηφοδέλτιο του κόμματος. Ο «Νίκος ο γραβατάς» εξελέγη δύο τετραετίες βουλευτής, αγόρασε με τα «τυχερά» δύο γκαρσονιέρες και σήμερα ζει βίον ανέμελον.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΔΗΜΗΝΑΣ

Δικηγόρος

Κατερίνη

Καθρέφτης μας οι εκπρόσωποί μας

Κύριε διευθυντά

«Ο θάνατος της δημοκρατίας συμβαίνει στην κάλπη», επισημαίνουν οι Levitsky και Ziblatt στο βιβλίο τους «How Democracies Die». Αυτό μας το δίδαξε για πρώτη φορά κατά οδυνηρότατο τρόπο το «σφάλμα» των αρχαίων Ελλήνων που, δυστυχώς για τους λαούς, δεν αποτέλεσε «παράδειγμα»: Η κατάρρευση της περίλαμπρης αθηναϊκής άμεσης δημοκρατίας, που κατέληξε στην «τυραννίδα», οφειλόταν στην τελική επικράτηση ενός σαθρού, κατ’ επίφαση «δημοκρατικού» πολιτεύματος, που βρισκόταν στους αντίποδες της υπευθυνότητας, του ορθολογισμού και των ηθικών αξιών των απαρχών του «χρυσού» 5ου αι. π.Χ. Οπως αναφέρει ο Karl Popper, «η κριτική στάση των προσωκρατικών προδιέγραψε και προετοίμασε τον ηθικό ορθολογισμό ενός Σωκράτους: την πεποίθηση ότι η έρευνα, μέσω της κριτικής συζήτησης για την αλήθεια, αποτελεί μια στάση ζωής – την καλύτερη που μπόρεσε να διανοηθεί».

Επάνω σε αυτή την κριτική ανάλυση πρέπει να βασίζεται η επιλογή του κατάλληλου εκλογικού θεσμού για κάθε χώρα. Αλλο είναι το επίπεδο μόρφωσης της Ελβετίας και άλλο της Λιβύης. Και είναι αφελές να επικαλείται κανείς το δημοκρατικό πολίτευμα της απλής αναλογικής ενός κράτους προκειμένου να το υποδείξει ή επιβάλλει ως το πλέον κατάλληλο σε μια χώρα, μη μεριμνώντας προηγουμένως να εξυψώσει την παιδεία της. Οπως επισημαίνει ο Albert Einstein, «Παιδεία δεν είναι η εκμάθηση γεγονότων, αλλά η εκγύμναση του μυαλού να σκέπτεται».

Πώς αναγνωρίζεται σήμερα ο βαθμός παιδείας ενός λαού; Μα, από τη συμπεριφορά των εκλεγμένων εκπροσώπων του στη Βουλή. Αυτή, στην ευνομούμενη δημοκρατία βασίζεται στην πολιτισμένη συζήτηση, που σημαίνει ο κάθε συζητητής να μην ταυτίζεται με εμμονή με τη δική του άποψη, να μην αισθάνεται προσωπικά προσβεβλημένος εάν ο απέναντι δεν συμφωνεί και να είναι ανοικτός με νηφαλιότητα να ακούσει και την άποψη του άλλου, η οποία μπορεί τελικά να είναι η ορθότερη. Και εάν ο άλλος αποκρούει τη δική του γνώμη, να ρωτά σε ποια τεκμηριωμένα λογικά στοιχεία βασίζει την αντίκρουση αυτή. Η βάση για μια εποικοδομητική συζήτηση είναι πάντοτε η κριτική θεώρηση και οι κοινές ηθικές αξίες.

Εάν για ένα έθνος η συμπεριφορά αυτή ισχύει, τότε ο λαός αυτός όχι μόνο μπορεί, αλλά επιβάλλεται να εφαρμόσει τον θεσμό της απλής αναλογικής. Αντιθέτως, στον βαθμό που το κοινωνικό του ήθος στη Βουλή, λόγω ακόμη ελλιπούς παιδείας, αποκλίνει, στον ίδιο βαθμό αυξάνει και η ακαταλληλότητα εφαρμογής ενός θεσμού απλής αναλογικής. «Για την ύπαρξη μιας πόλης απαιτείται η δικαιοσύνη και η πολεμική ικανότητα, αλλά για την ευτυχία της απαιτείται η παιδεία και η αρετή», σημειώνει ο Αριστοτέλης στα Πολιτικά του.

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ Ι. ΒΑΜΒΑΚΑΣ

Ψυχικό

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή