ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Για δεκαοκτώ ώρες οι ηγέτες της Ε.Ε. προσπαθούσαν να βρουν έναν συμβιβασμό ως προς το ποια θα είναι τα πρόσωπα που θα αναλάβουν τα ηνία της Ε.Ε., αλλά μάταια. Η μαραθώνια συνάντηση έληξε χωρίς αποτέλεσμα και με χάσμα απόψεων –κυρίως ανάμεσα στις πολιτικές ομάδες– μεγαλύτερο από όταν ξεκίνησαν οι συζητήσεις την Κυριακή το βράδυ. Το αδιέξοδο είναι ενδεικτικό και του ακόμα πιο διασπασμένου Κοινοβουλίου μετά τις ευρωεκλογές του Μαΐου, καθώς το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι Σοσιαλιστές έχασαν την πλειοψηφία τους, ενώ οι Πράσινοι και οι Φιλελεύθεροι ανέβασαν τα ποσοστά τους. Οι αρχηγοί των κρατών-μελών παρέμειναν χθες στη βελγική πρωτεύουσα και βρίσκονται ξανά σήμερα το πρωί για τρίτη φορά μέσα σε ένα μήνα, έτσι ώστε να επιτευχθεί ο τελικός συμβιβασμός.
«Δίνουμε την εικόνα μιας μη σοβαρής Ευρώπης», είπε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν εκφράζοντας μια ιδιαιτέρως κριτική άποψη μετά τη λήξη των μαραθώνιων διαπραγματεύσεων που, όπως είπε, θα έχουν συνέπειες στην αξιοπιστία της Ε.Ε. «Υπήρχαν πολλές κρυφές ατζέντες», δεν δίστασε να δηλώσει, για να εξηγήσει τον λόγο που δεν συμφώνησαν χθες οι ηγέτες. Από την άλλη, η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ ήταν πολύ πιο ήπια. «Γνωρίζω ότι είναι περίπλοκη η διαδικασία, αλλά καλή τη πίστει όλα είναι δυνατά». Η Μέρκελ δέχθηκε μαζικά πυρά στη συνάντηση των ηγετών της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς πριν από τη σύνοδο. «Η συμφωνία καταστράφηκε», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο στέλεχος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), υπό τον όρο να μην κατονομαστεί. «Το ΕΛΚ αρνείται τη συμφωνία που προτείνεται. Είναι νεκρή. Δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία απόψε», πρόσθεσε η ίδια πηγή.
Η χθεσινή συνάντηση, που ξεκίνησε από την Κυριακή το απόγευμα, ήταν αρκετά ανορθόδοξη, με ελάχιστο χρόνο να εξελίσσεται στο τραπέζι των «28», καθώς οι ουσιαστικές διαπραγματεύσεις γίνονταν σε μικρές ομάδες των δύο ή περισσότερων συμμετεχόντων. Η βασική πρόταση που έφερε η Γερμανίδα καγκελάριος από την Οσάκα της Ιαπωνίας –όπου στο περιθώριο της συνάντησης του G20 έγινε και η συζήτηση για τις κορυφαίες θέσεις– ήταν να γίνει πρόεδρος της Επιτροπής ο Ολλανδός Φρανς Τίμερμανς, ο υποψήφιος για τη θέση εκ μέρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος και αυτή τη στιγμή αντιπρόεδρος της Επιτροπής. Με αυτό τον τρόπο η διαδικασία των Spitzenkandidaten, δηλαδή της σύνδεσης υποψηφίων στις ευρωεκλογές με την προεδρία της Επιτροπής, να παραμείνει, και έτσι να δώσει και το Ευρωκοινοβούλιο το πράσινο φως. Ομως η υποψηφιότητα αυτή αντιμετώπισε όπως ήταν αναμενόμενο ισχυρές αντιδράσεις, όχι μόνο από τους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, που θεωρούν ότι εφόσον το κόμμα τους βγήκε πρώτο στις ευρωεκλογές δικαιούται και την προεδρία της Επιτροπής, αλλά και από κράτη-μέλη της Ανατολικής Ευρώπης. Συγκεκριμένα, ο κ. Τίμερμανς από τη θέση του αντιπροέδρου της Επιτροπής είχε υπάρξει ιδιαίτερα επικριτικός με την Πολωνία και την Ουγγαρία όσον αφορά την εφαρμογή του κράτους δικαίου, ενώ Τσεχία και Σλοβακία επίσης αντιτάχθηκαν. Αν γινόταν ο Φρανς Τίμερμανς πρόεδρος της Επιτροπής, τότε ο υποψήφιος του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ θα γινόταν πρόεδρος του Ευρωκοινοβουλίου, μια θέση με σαφώς πιο περιορισμένη δύναμη από αυτή του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Αλλα ονόματα
Για τις υπόλοιπες θέσεις ακούστηκαν τα ονόματα της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα για τη θέση του προέδρου του Συμβουλίου. Η Βουλγάρα πρώην επίτροπος και επικεφαλής της Παγκόσμιας Τράπεζας θα μπορούσε να είναι ο λόγος που θα περιόριζαν οι ανατολικές χώρες τις αντιδράσεις τους για την υποψηφιότητα του Τίμερμανς, αλλά το όνομα της κ. Γκεοργκίεβα δεν φαίνεται να περιόρισε τις αντιρρήσεις τους.
Αλλα ονόματα που έπεσαν στο τραπέζι ήταν αυτά του Ιρλανδού πρωθυπουργού Λίο Βαράντκαρ και της Μαργκρέτε Βεστάγκερ, της επιτρόπου για τα θέματα Ανταγωνισμού και βασικής υποψηφίας με το κόμμα των Φιλελευθέρων. Στη θέση της ύπατης εκπροσώπου της Ενωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής ακούστηκε και το όνομα της Γερμανίδας υπουργού Αμυνας Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.