WALLACE STEGNER
Το τραγούδι της σάλπιγγας και άλλα διηγήματα
ανθ. – μτφρ.: Γιάννης Παλαβός
εκδ. Gutenberg
Δεν είναι ευρέως γνωστός στη χώρα μας ο Αμερικανός συγγραφέας Ουάλας Στέγκνερ (1909-1993), αν και είχε επισκεφθεί την Αθήνα το 1963, με υποτροφία του Ιδρύματος Φούλμπραϊτ, και είχε δώσει σειρά διαλέξεων. Δεν έμεινε πολύ, όμως, γιατί αναγκάστηκε να επιστρέψει στις ΗΠΑ αμέσως μετά τη δολοφονία του Τζον Κένεντι. Τον αμέσως επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε, σε μετάφραση του Βασίλη Λ. Καζαντζή, από τις εκδόσεις Πεχλιβανίδη, το έργο του «Η μυρουδιά της λυγαριάς: Μνήμη, χρονικό και παραμύθι του στερνού μεγάλου κάμπου».
Γέννημα θρέμμα των δυτικών πολιτειών, γεννήθηκε στην Αϊόβα και μεγάλωσε στη Μοντάνα και τη Γιούτα, στο έργο του πρωταγωνιστούν οι περιοχές αυτές και γι’ αυτό, άλλωστε, ονομάζεται «ο πρύτανης των συγγραφέων της Δύσης». Ασχολήθηκε με το διήγημα, το μυθιστόρημα, την ιστορία και θέματα περιβαλλοντικά, ενώ τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ, το 1972, για το έργο του «Γωνία ανάπαυσης» και το Εθνικό Βραβείο Βιβλίου, το 1977, για το μυθιστόρημά του «Το πουλί θεατής». Η αγάπη του για τη φύση και το περιβάλλον είναι εμφανής σε ολόκληρο το έργο του, όπως και στα δέκα διηγήματα της ανθολογίας με τον τίτλο «Το τραγούδι της σάλπιγγας», η οποία περιλαμβάνει την εισαγωγή του μεταφραστή, καθώς, μεταξύ άλλων, και την ομιλία του Ουάλας Στέγκνερ στην Αθήνα, στη Στέγη Καλών Τεχνών και Γραμμάτων της Εθνικής Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Στα ανθολογούμενα διηγήματα, που πιθανόν να έχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία του συγγραφέα, αναδεικνύεται η ζωή στην επαρχία, η σχέση των ατόμων, ακόμα και των παιδιών, με τη φύση, την επιβίωση, την επιθετική στάση, τη φθορά και τον θάνατο. Περιγράφεται με ενάργεια το φυσικό περιβάλλον, με τις ομορφιές και τις παγίδες του, τη χλωρίδα και την πανίδα του, έναν κόσμο ολοκληρωμένο, σύνθετο, με τον άνθρωπο, πότε σε συμμαχία και πότε σε πόλεμο με τα ζώα και όλα τα στοιχεία της φύσης, να βρίσκεται σε έναν συνεχή αγώνα επικράτησης και επιβίωσης. Δεν ωραιοποιούνται τα πράγματα, αντιθέτως δίδονται οι πραγματικές διαστάσεις τους, φαίνεται ότι ο αφηγητής γνωρίζει τα όρια τους και γι’ αυτό, άλλωστε, τα θαυμάζει και ταυτίζεται με αυτά. Γιατί οι ήρωες, και άρα και ο ίδιος ο αφηγητής, είναι κομμάτι αυτής της φύσης, αυτού του άγριου και ατίθασου τοπίου, εντός του οποίου γεννιούνται και πεθαίνουν τα πιο αντιφατικά όντα.
Παιδιά, γυναίκες, ζώα, ηλικιωμένοι, ευάλωτα άτομα είναι οι πρωταγωνιστές των ιστοριών του Ουάλας Στέγκνερ. Πρέπει να απομονωθεί η ηλικιωμένη μητέρα, που πάσχει από άνοια σε άσυλο ή είναι αναγκαίο να παραμείνει δίπλα στα αγαπημένα πρόσωπα της οικογένειας; Τρυφερότητα και ψυχολογική διεισδυτικότητα είναι τα χαρακτηριστικά που διακρίνουν το διήγημα «Διπλή γωνία».
Οι χαμηλοί τόνοι, η διάθεση να συναντήσει ο ένας τον άλλο, η αυθεντική αγάπη για το περιβάλλον, οι αγώνες και η αγωνία για την επιβίωση είναι μερικά από τα ξεχωριστά στοιχεία αυτών των ιδιαίτερων διηγημάτων.
Χρήσιμο το εισαγωγικό σημείωμα του μεταφραστή καθώς και το παράρτημα, κείμενα που ρίχνουν φως στο έργο και στη ζωή του συγγραφέα.