Οταν θυμάσαι κάτι ξαφνικά, υπενθυμίζεις και τη λήθη από την οποία ξεμυτίζεις. Η ξαφνική –προεκλογική–αντικαραμανλική επιφοίτηση του Φίλη («δεν υπήρξαν από τον ΣΥΡΙΖΑ βέλη κατά της διακυβέρνησης Καραμανλή, που ευθύνεται για τη χρεοκοπία») φωτίζει την υπερτετραετή αμνησία του κόμματός του.
Φωτίζει τη σιωπηρή άνεση με την οποία ο Φίλης και οι υπόλοιποι της προαντιμνημονιακής Αριστεράς κάθισαν σε διπλανά υπουργικά έδρανα με εξωκοινοβουλευτικούς καραμανλικούς. Θυμίζει πώς, αργότερα, συναθροίστηκαν σε οριακή, παρδαλή πλειοψηφία με βουλευτές που δήλωναν καραμανλικοί – «δήλωναν» με το τσαρουχικό βεληνεκές του όρου.
Δεν χρειάζεται να απαριθμήσει κανείς τις ευκαιρίες που είχε, μετά το 2015, ένας αριστερός βουλευτής να αντιταχθεί στη συστηματική προσπάθεια του ΣΥΡΙΖΑ να προσεταιρισθεί όχι τόσο τους ψηφοφόρους, όσο ορισμένους παράγοντες με νεοκαραμανλικές καταβολές. Δεν χρειάζεται, ας πούμε, να θυμηθεί ότι ακόμη και ένας προστατευόμενος μάρτυς στην υπόθεση Novartis είχε προδώσει τον υποβολέα του με την παραψυχολογική διάγνωση ότι ο τότε πρωθυπουργός «παρεσύρθη» από τον υπουργό του· ότι «τελούσε εν αγνοία».
Η όψιμη αντικαραμανλική ρητορική του ίδιου του Τσίπρα –ο οποίος κάποτε διαδήλωνε την «ύπαρξη μιας σχέσης πολιτικής εκτίμησης» με τον Καραμανλή– δεν είναι αναπάντεχη. Από την πατροκτονία κατά του Αλαβάνου μέχρι την αποκήρυξη του Καμμένου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν ποτέ σταθερός στις πολιτικές φιλίες του.
Η αμφιθυμία αυτή δεν αφορά μόνο την εικαζόμενη εγγύτητά του με τον νεοκαραμανλικό κλάδο της Δεξιάς. Θα μπορούσε κανείς να τη δει ως υπαρξιακή αμφιταλάντευση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στις μεγάλες πολιτικές οικογένειες της Μεταπολίτευσης. Ο Τσίπρας σταδιοδρόμησε ως διώκτης του ΠΑΣΟΚ και, ταυτόχρονα, μίμος του Ανδρέα. Αντιπασόκ, αλλά και ρακοσυλλέκτης πρώην πασόκων. Κατά τον ίδιο τρόπο, ξεχώριζε τη Δεξιά σε κακή και καλή – με εκδοχές της οποίας συγκυβέρνησε.
Με τον μιμητικό του ανταγωνισμό προς το ΠΑΣΟΚ και τη Ν.Δ., ο ΣΥΡΙΖΑ δεν αναζήτησε απλώς ερείσματα για την εξουσία του. Αναζήτησε και αναζητεί ταυτότητα «μεγάλου κόμματος», διά του ετεροπροσδιορισμού.
Τα δικά του σύμβολα –τα εικονίσματα της Αριστεράς– είχαν αναφορές σχεδόν αποκλειστικά στο παρελθόν πριν από τη Μεταπολίτευση. Δεν μπορούσαν να ενσωματώσουν τις πλειοψηφικές αξίες της τριακονταπενταετίας 1974-2009 – της περιόδου με τη σταθερότερη δημοκρατία και τη μεγαλύτερη ευημερία στη νεοελληνική ιστορία.
«Καμμένη» και αντιδεξιά, φιλοκαραμανλική και καραμανλομαχική, πασοκοφαγική και ανδρεοπρεπής, η ταυτότητα του τσιπρικού κόμματος κατέληξε να είναι κόπια του συστήματος που ήθελε, έλεγε, να γκρεμίσει. Κόπια γύψινη. Αντί να τους γκρεμίσει, τους παραχάραξε.