Ο δικομματισμός επιστρέφει

Ο δικομματισμός επιστρέφει

3' 24" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το υψηλότερο ποσοστό από την έναρξη της κρίσης άγγιξε ο δικομματισμός στις  βουλευτικές εκλογές, καθώς τα δύο μεγαλύτερα κόμματα, η Νέα Δημοκρατία και ο ΣΥΡΙΖΑ, απέσπασαν το 71,4% των ψήφων. Παρόμοιο ποσοστό είχε να καταγραφεί από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 2009, όταν τα δύο πρώτα κόμματα, το ΠΑΣΟΚ με τον Γιώργο Παπανδρέου (43,92%) και η Νέα Δημοκρατία με τον Κώστα Καραμανλή (33,47%), είχαν συγκεντρώσει το 77,39% των ψήφων.

Στις εκλογές του Μαΐου του 2012, ο δικομματισμός είχε αγγίξει σχεδόν πυθμένα, καθώς τα δύο πρώτα κόμματα είχαν σημειώσει τη μεγαλύτερη μεταπολιτευτικά πτώση, αθροίζοντας μόλις ένα 35,63%: 18,85% είχε λάβει η Ν.Δ. με τον Αντώνη Σαμαρά και 16,78% ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Αλέξη Τσίπρα. Στις επαναληπτικές εκλογές του Ιουνίου του 2012 τα δύο πρώτα κόμματα είχαν καταφέρει να αυξήσουν το συνολικό ποσοστό τους στο 56,55%. Τον Ιανουάριο του 2015, ο δικομματισμός είχε δει καλύτερες ημέρες, αγγίζοντας το 64,15%. Ποσοστό που λίγο-πολύ είχε διατηρήσει και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 συγκεντρώνοντας το 63,56% των ψήφων (35,46% ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Αλέξη Τσίπρα και 28,10% η Ν.Δ. με τον Βαγγέλη Μεϊμαράκη).

Αλλαγή σκηνικού

Ο δικομματισμός, λοιπόν, επιστρέφει, καθώς σε μεγάλη μερίδα πολιτών κυριαρχεί η επιθυμία για σταθερότητα μετά τη μακριά περίοδο κρίσης. Δεν έχει βέβαια το μέγεθος του απόλυτου δικομματισμού των δεκαετιών του ’80 και του ’90, αλλά ξεπέρασε το 70% επαναφέροντας δυναμικά το εκλογικό σκηνικό στο πλαίσιο της κυβερνητικής αυτοδυναμίας. Ας δούμε πώς κυμάνθηκε τα χρόνια της Μεταπολίτευσης: 74,79% το 1974, 67,18% το 1977, 83,94% το 1981, 86,67% το 1985, 83,41% τον Ιούνιο του 1989, 86,86% τον Νοέμβριο του 1989, 85,50% το 1990, 86,18% τον Οκτώβριο του 1993, 79,61% το 1996, 86,53% το 2000, 85,91% το 2004, 79,94% το 2007.

Στο μεταξύ, από τις μεγαλύτερες διαφορές μεταπολιτευτικά, άνω των 8 ποσοστιαίων μονάδων, μεταξύ των δύο πρώτων κομμάτων ανέδειξε η κάλπη της 7ης Ιουλίου. Οι πιο εντυπωσιακές διαφορές, βέβαια, έχουν σημειωθεί τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης.

Η μεγαλύτερη (33,95%), στην ιστορική αναμέτρηση της 17ης Νοεμβρίου 1974, στις πρώτες ελεύθερες εκλογές μετά μια δεκαετία, που διεξήχθησαν από την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Οι κάλπες τότε ανέδειξαν νικήτρια τη Νέα Δημοκρατία με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή (54,37%) ενώ τη δεύτερη θέση κατέλαβε ο συνδυασμός Ενωση Κέντρου – Νέες Δυνάμεις (20,42%) με αρχηγό τον Γεώργιο Μαύρο, που ήταν μετεξέλιξη της προδικτατορικής Ενώσεως Κέντρου. Στη Βουλή εισήλθαν τέσσερα κόμματα: Ν.Δ., Ενωση Κέντρου, ΠΑΣΟΚ (Ανδρέας Παπανδρέου), Ενωμένη Αριστερά (Ηλίας Ηλιού). Οπως είναι αναμενόμενο, τη δεύτερη μεγαλύτερη διαφορά μεταξύ των δύο επικρατέστερων πολιτικών κομμάτων κατέγραψαν οι επόμενες βουλευτικές εκλογές, της 20ής Νοεμβρίου1977: 16,5%. Κερδήθηκαν από τον Κωνσταντίνο Καραμανλή με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, παρότι υπήρξε μείωση στις ψήφους, κυρίως λόγω της παρουσίας του φιλοβασιλικού πολιτικού σχηματισμού της Εθνικής Παράταξης (Στέφανος Στεφανόπουλος, Σπύρος Θεοτόκης) που διαφωνούσαν με τις επιλογές του Κων. Καραμανλή στο θέμα του δημοψηφίσματος του 1974. Η Ν.Δ., λοιπόν, έλαβε 41,84% ενώ δεύτερος αντιπολιτευτικός πόλος αναδείχθηκε το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου με 25,34%.

Η τρίτη μεγαλύτερη διαφορά (12,18%) σημειώθηκε στην τρίτη κατά σειρά μεταπολιτευτική βουλευτική αναμέτρηση, στις 18 Οκτωβρίου 1981, που διεξήχθησαν από την κυβέρνηση του Γεωργίου Ράλλη και κερδήθηκαν από τον Ανδρέα Παπανδρέου με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Το ΠΑΣΟΚ έλαβε το 48,06% των ψήφων και η Νέα Δημοκρατία με τον Γεώργιο Ράλλη το 35,88%. Με το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής (ν. 626/1977) εισήλθε στη Βουλή μόνο ένα κόμμα ακόμη, το ΚΚΕ του Χαρίλαου Φλωράκη με 10,93%.

Η τέταρτη μεγαλύτερη διαφορά (10,45%) σημειώθηκε στις βουλευτικές εκλογές της 4ης Οκτωβρίου 2009. Είχαν προκηρυχθεί πρόωρα από τον πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή, λόγω της δυσχερούς κατάστασης της ελληνικής οικονομίας και της άρνησης του ΠΑΣΟΚ να συνεργαστεί στο θέμα της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου έλαβε 43,92% και η Νέα Δημοκρατία με τον Κώστα Καραμανλή 33,47%. Οι εκλογές διεξήχθησαν σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο 3231/2004, βάσει του οποίου το πρώτο κόμμα πριμοδοτείται με 40 έδρες. Στη Βουλή εισήλθαν πέντε κόμματα, ΠΑΣΟΚ, Ν.Δ., ΚΚΕ (Αλέκα Παπαρήγα), ΛΑΟΣ (Γ. Καρατζαφέρης), ΣΥΡΙΖΑ (Αλέξης Τσίπρας). Αντίστοιχες διαφορές με τη σημερινή καταγράφηκαν στις εκλογές του Απριλίου 1990, όταν η απόσταση μεταξύ της Ν.Δ. με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και το ΠΑΣΟΚ με τον Ανδρέα Παπανδρέου έφτασε τις 8,28 μονάδες και τον Ιανουάριο του 2015 (8,53 μονάδες).

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή