Σπάνια η ανάπτυξη πολιτικής παιδείας, που είναι ο αφανής κυβερνήτης του κοινού βίου και μαζί μια δύναμη απελευθερωτική σε κρίσιμες καταστάσεις, βρίσκεται ανάμεσα στους στόχους των πολιτικών ιθυνόντων· μολονότι η έκφραση πνευματικής καλλιέργειας δεν αφορά μόνο τα ανθρωποπλαστικά και πνευματικά περιβάλλοντα σε μια χώρα, αλλά και ό,τι σχετίζεται με τη διακυβέρνησή της… Καλό είναι να μη χαθεί το στοίχημα αυτό της νέας κυβέρνησης.
Το ζητούμενο είναι, όχι μόνο οι κυβερνώμενοι αλλά και ο κυβερνώντες να μπορούν να αντιστέκονται στην προκατάληψη, να επεξεργάζονται εις βάθος πληροφορίες. Να αποφεύγουν το κομματικά ιδιοτελές, το αγκυροβόλημα στη δελεαστική αυτοβουλία της ηγεσίας – ποιος δεν νιώθει λίγο ίλιγγο ελευθερίας μέσα σε έναν κόσμο όπου έχει το πάνω χέρι;
Πολιτική παιδεία δεν είναι οι κλειδωμένες πόρτες και η τσιγαρίλα στο Μαξίμου, η θωρακισμένη χλιδή, η μυστικοπάθεια στα εθνικά ζητήματα, οι αποφάσεις ερήμην εταίρων. Δεν είναι το στρώσιμο τραπεζιού για φαγοπότι, η οχλοβοή, η βίαιη εμπαθής πολεμική, η προκατασκευασμένη αντιρρητική, ο έκφρων αψίθυμος λόγος, τα αλληλομισούμενα στρατόπεδα που αντιμάχονται με χυδαιότητες και ασχήμιες, οι αριστοφανικοί κεκράκτες, τα χειροκροτήματα ανδράποδων, το αναμάσημα άχρηστων διλημμάτων. Δεν είναι οι στρεβλώσεις για ψηφοθηρικούς σκοπούς π.χ. στην εκπαίδευση, που οξύνουν τα κοινωνικά προβλήματα και διαιωνίζουν τη χαμηλή παραγωγικότητα της ελληνικής οικονομίας. Δεν είναι η συζήτηση σημαντικών νομοσχεδίων ενώπιον κενών εδράνων· στην αρχαία Αθήνα η απουσία εκλεγμένου αντιπροσώπου από τη Βουλή ή την Εκκλησία του Δήμου τιμωρούνταν με βαρύ πρόστιμο.
Πολιτική παιδεία είναι η κυβέρνηση να επιτελεί τον ρόλο της και η Βουλή την ανεξάρτητη δική της λειτουργία. Είναι η σύγκλιση στα μεγάλα προβλήματα, ο αμοιβαίος έλεγχος, η ένωση των πολιτών –τα πολιτικά κόμματα πάντα προσέφεραν ατομική προστασία για να τους κρατούν χωρισμένους και εξαρτημένους. Είναι ο διάλογος γύρω από το τι κοινωνία θέλουμε και ποιο πρέπει να είναι το πρόσωπο της εξουσίας και όχι το τηλε-κουτσομπολιό και η ψηφιακή αμπελοφιλοσοφία.
Θεωρητικές κοινοτοπίες, θα πει κανείς, η πράξη βουνό με απροσμέτρητο ύψος. Ομως αυτά έχουν ο πολιτικός πολιτισμός και η δημοκρατία. Οπως έλεγε ο νομπελίστας Πορτογάλος συγγραφέας Χοσέ Σαραμάγκου, «δεν είναι το σημείο στο οποίο έχεις φτάσει, αλλά εκείνο από όπου ξεκινάς».