Αφότου ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι χαμήλωσε τον πήχυ για την υιοθέτηση νέων μέτρων στήριξης της οικονομίας στην ομιλία του στη Σίντρα στις 18 Ιουνίου, προβλέπουμε ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τον Σεπτέμβριο το επιτόκιο δανεισμού για τράπεζες και θα ανακοινώσει νέο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων. Αντιδρώντας στον ασθενικό ρυθμό ανάπτυξης και στον υποτονικό πληθωρισμό, είναι πιθανόν η ΕΚΤ να προσαρμόσει τον Ιούλιο την ενημέρωση για τις επόμενες κινήσεις της και θα δεσμευθεί να διατηρήσει τα επιτόκια δανεισμού στα «τρέχοντα ή χαμηλότερα» επίπεδα αντί απλώς στα «τρέχοντα» επίπεδα, όπως λέει σήμερα.
Τον Σεπτέμβριο, η ΕΚΤ θα μπορούσε να αποφασίσει να μειώσει το επιτόκιο δανεισμού για τράπεζες από το -0,4% σήμερα στο -0,5% και να αρχίσει ξανά, από το δ΄ τρίμηνο, να αγοράζει περιουσιακά στοιχεία με ρυθμό 40 δισ. ευρώ τον μήνα για δώδεκα μήνες. Και οι δύο αυτές κινήσεις πιθανότατα θα πρέπει να συνοδευθούν από δύο ακόμη μέτρα: στην περίπτωση περαιτέρω μείωσης των επιτοκίων δανεισμού, η ΕΚΤ είναι πιθανόν να υιοθετήσει ένα σύστημα διαφορετικών επιτοκίων δανεισμού για τράπεζες, ώστε να περιορίσει το κόστος για αυτές. Δεύτερον, προκειμένου να αποκτήσει το αναγκαίο περιθώριο όσον αφορά τις αγορές κρατικών ομολόγων, θα αυξήσει το όριο αγορών 33% ανά έκδοση και ανά χώρα στο 50%. Φυσικά, δεν αποκλείεται η ΕΚΤ να αποφασίσει ακόμη μεγαλύτερη μείωση επιτοκίων δανεισμού και υψηλότερες από 40 δισ. ευρώ αγορές τον μήνα ήδη στη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της τον Ιούλιο. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί αν υποχωρήσουν αισθητά οι προσδοκίες για τον πληθωρισμό στην επόμενη έρευνα των επαγγελματιών οικονομολόγων που θα δημοσιευθεί στα τέλη Ιουλίου ή αν προκύψουν πολύ κακά στοιχεία από την επόμενη έρευνα υπευθύνων προμηθειών (PMI) ή από την επόμενη έρευνα του Ifo για την επιχειρηματική εμπιστοσύνη στη Γερμανία, οι οποίες θα δημοσιευθούν στις 24 και 25 Ιουλίου, αντίστοιχα.
Υπάρχουν τέσσερις λόγοι για τους οποίους θεωρούμε πως η ΕΚΤ θα αναλάβει δράση τον Σεπτέμβριο. Πρώτον, παραδοσιακά η ΕΚΤ παρουσιάσει μεγάλη δέσμη μέτρων ταυτόχρονα και όχι σταδιακά. Δεύτερον, δεν θεωρούμε ότι με βάση τα στοιχεία υπάρχει ανάγκης άμεσης λήψης μέτρων. Τρίτον, η ΕΚΤ λαμβάνει συνήθως μεγάλες αποφάσεις αφότου έχει στη διάθεση της νέες προβλέψεις και οι επόμενες θα δημοσιευτούν τον Σεπτέμβριο. Τέταρτον, ο ορισμός της Κριστίν Λαγκάρντ ως της επομένης προέδρου της ΕΚΤ περιορίζει κάπως την ανάγκη να πιέσει ο Ντράγκι για εφαρμογή μέτρων στήριξης της οικονομίας. Βασιζόμενοι σε προηγούμενες δηλώσεις της Λαγκάρντ, οι επενδυτές έχουν ήδη προεξοφλήσει ότι θα υπάρξει συνέχεια στην πολιτική της ΕΚΤ όσον αφορά στα ανορθόδοξα μέτρα νομισματικής πολιτικής. Ασπαζόμαστε αυτή την άποψη. Τα αποτελέσματα ήταν ανάμεικτα όταν άρχισε ξανά τις αγορές ομολόγων η Fed. Αλλά χωρίς να υπάρχουν σημαντικά μέτρα δημοσιονομικής ενίσχυσης και με το δομικό πληθωρισμό σε πολύ χαμηλό επίπεδο, η ΕΚΤ θεωρεί πιθανότατα ότι αξίζει τον κόπο να δοκιμάσει.
* Ο αρθρογράφος είναι οικονομολόγος της Berenberg Bank.