Μετά την προσσελήνωση του «Απόλλων 11» από τον Νιλ Αρμστρονγκ και τον Μπαζ Ολντριν, η ιδέα του Διαστήματος άρχισε να γίνεται οικεία στον κόσμο, αν και παρέμεινε απόμακρη. Μια 50ετία μετά, όμως, ο διαστημικός τουρισμός αρχίζει σιγά σιγά να αποκτά σάρκα και οστά. Τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τους εκκεντρικούς πλουσίους του πλανήτη. Δηλαδή, εκείνους που διαθέτουν και προτίθενται να πληρώσουν από 200.000 μέχρι 250.000 δολάρια για μια σύντομη περιφορά γύρω από τη Γη, διάρκειας 90 λεπτών, η οποία θα τους χαρίσει μοναδικές εικόνες του πλανήτη και την αίσθηση της μηδενικής βαρύτητας.
Ποιες είναι, όμως, οι εξελίξεις που φέρνουν τους κοινούς θνητούς πιο κοντά στον διαστημικό τουρισμό; Πρώτον, η NASA δίνει το πράσινο φως σε ιδιωτικές εταιρείες να αξιοποιήσουν τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό για τουριστικούς και επιχειρηματικούς σκοπούς. Δεύτερον, τα σχέδια καινοτόμων δισεκατομμυριούχων όπως ο σερ Ρίτσαρντ Μπράνσον, ο Ελον Μασκ και ο Τζεφ Μπέζος για την «κατάκτηση του Διαστήματος» φαίνεται να ωριμάζουν, αν και δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμη. Μέσα στην εβδομάδα, η Virgin Galactic του Ρίτσαρντ Μπράνσον ανακοίνωσε τη συγχώνευσή της με την επενδυτική εταιρεία Social Capital Hedosophia και τη μετέπειτα δημόσια εγγραφή της στο χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ετσι, ο Μπράνσον αποκτά περισσότερα κεφάλαια για την πλήρη εμπορευματοποίηση του διαστημόπλοιου «Space Ship Two», ανεβάζοντας τον πήχυ στον ανταγωνισμό με την Blue Origin του ιδρυτή της Amazon, Τζεφ Μπέζος.
Δύο ακόμη εταιρείες πειραματίζονται με το Διάστημα: η Space X του Ελον Μασκ και ο αμερικανικός κολοσσός Boeing. Και οι δύο έχουν υπογράψει συμβάσεις για τη μεταφορά αστροναυτών της ΝASA στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (International Space Station). Η Space X, μάλιστα, σκοπεύει να πραγματοποιεί τουριστικά ταξίδια μέχρι τη Σελήνη από το 2023. Αν και οι προθεσμίες αυτές μπορεί να μην είναι οριστικές αλλά να μετατίθενται μεταγενέστερα, οι στόχοι δεν ματαιώνονται. «Τα διαστημικά ταξίδια αντιμετωπίζονται με μεγαλύτερη σοβαρότητα κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών», σχολιάζει η Λόρα Φόρκζικ, η οποία έχει ιδρύσει τη συμβουλευτική εταιρεία Astralytical. «Μόλις ο κόσμος αρχίσει να ταξιδεύει σε διαστημόπλοια, ο διαστημικός τουρισμός θα αποκτήσει κύρος και μεγαλύτερη απήχηση», προσθέτει η ίδια.
Μέσα στον Ιούνιο, η NASA ανακοίνωσε πως θα επιτρέψει και σε πολίτες να ταξιδέψουν στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, ο οποίος απέχει 400,2 με 409,5 χιλιόμετρα από τη Γη. Πρώτη φορά εγκαταστάθηκαν εκεί αστροναύτες το 2000 και εξακολουθεί να εξελίσσεται έως σήμερα.
Οπως αναφέρει ο Κένεθ Τσανγκ των New York Times, η NASA δεν μετατρέπεται σε πρακτορείο ταξιδιών στο Διάστημα. Ομως, ιδιωτικές εταιρείες θα μπορούν να πληρώνουν 35.000 δολάρια ανά επιβάτη για μία διανυκτέρευση στον σταθμό ώστε να έχουν πρόσβαση στις εγκαταστάσεις και στις υποδομές του σταθμού – συμπεριλαμβανομένων του οξυγόνου, του νερού, του Διαδικτύου και των τουαλετών. Η πρωτοβουλία αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική εξωστρέφειας της NASA, επιτρέποντας σε ιδιωτικές εταιρείες να αξιοποιήσουν τις εγκαταστάσεις του σταθμού για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων.
Δεν είναι τυχαία η χρονική στιγμή που η NASA ανοίγεται στο κοινό. Πέρυσι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ πρότεινε να σταματήσει η επιδότηση του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού έως τα τέλη του 2024, μια κίνηση που αναγκάζει τη NASA να αναζητήσει εναλλακτικές πηγές για τη χρηματοδότηση της λειτουργίας και των ερευνών της. Βέβαια, τα έσοδά της από τον διαστημικό τουρισμό μάλλον δεν θα είναι αρκετά για να καλύψουν ετήσιες δαπάνες 3-4 δισ. δολαρίων ή άνω των 8 εκατ. δολαρίων σε ημερήσια βάση.
Μπραντ Πιτ, Κέιτι Πέρι στη λίστα αναμονής της Virgin Galactic
Επειτα από δύο δεκαετίες αδιάκοπων ερευνών φαίνεται πως πλησιάζει η στιγμή που ο διαστημικός τουρισμός θα γίνει πραγματικότητα, σχολιάζει ο Κάλεμπ Γουίλιαμς της συμβουλευτικής εταιρείας SpaceWorks στο αμερικανικό περιοδικό Wired. «Εάν είμαστε τυχεροί, μπορεί να δούμε τη δημιουργία μιας νέας βιομηχανίας», προσθέτει ο ίδιος. Πάνω από 700 άτομα έχουν αγοράσει εισιτήρια για να ταξιδέψουν στο Διάστημα με τη Virgin Galactic του Ρίτσαρντ Μπράνσον σε μεμονωμένες πτήσεις έως και έξι ατόμων. Στην ομάδα αυτή συγκαταλέγονται η γνωστή τραγουδίστρια της μουσικής ποπ Κέιτι Πέρι και ο αστέρας του Χόλιγουντ Μπραντ Πιτ. Παράλληλα, η Blue Origin του Τζεφ Μπέζος σκοπεύει να διαθέσει εισιτήρια στη διάρκεια του τρέχοντος έτους που θα φθάνουν μέχρι τις 250.000 δολάρια, δηλαδή στα ίδια επίπεδα με αυτά της Virgin Galactic.
Μόνον επτά άνθρωποι έχουν επισκεφθεί το Διάστημα στο παρελθόν. Ο Αμερικανός δισεκατομμυριούχος Ντένις Τίτο ήταν ο πρώτος τουρίστας στο Διάστημα. Το 2001, λίγο πριν γίνει 60 ετών, ταξίδεψε σε μια κάψουλα Soyuz σε ένα ταξίδι που κόστισε 20 εκατ. δολάρια. Από το 2009, όμως, δεν έχει υπάρξει άλλος τουρίστας στο Διάστημα, γράφει ο Τζόναθαν Κάλαχαν του Wired.
Εκτοτε, βέβαια, έχουν δημιουργηθεί διάφορες εταιρείες που αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στη δημιουργία του διαστημικού τουρισμού. Μία από αυτές είναι η Axiom Space, που δεν αποβλέπει απλώς σε σύντομα ταξίδια γύρω από τη Γη. Στόχος της είναι να κτίσει έναν διαστημικό σταθμό, που θα προσφέρει στους τουρίστες τη δυνατότητα παραμονής στο Διάστημα για ένα οκταήμερο έναντι περίπου 50 εκατ. δολαρίων, αναφέρουν οι New York Times. Η Axiom Space, μάλιστα, προσέλαβε τον διάσημο Φίλιπ Σταρκ για να σχεδιάσει τις εγκαταστάσεις του πρώτου διαστημικού σταθμού που θα έχει εμπορική χρήση. Πέραν του χώρου εστίασης και του προσωπικού, ο Σταρκ ανέλαβε να σχεδιάσει θαλαμίσκους για τη φιλοξενία των επισκεπτών. «Το όραμά μου είναι να δημιουργήσω ένα άνετο θάλαμο σε σχήμα αυγού, του οποίου οι τοίχοι θα είναι τόσο μαλακοί που το ανθρώπινο σώμα θα μπορεί να αιωρείται με μηδενική βαρύτητα», είχε γράψει στους New York Times για το πρότζεκτ της Axiom Space.
Διευθύνων σύμβουλος της Axiom Space είναι ο Μάικ Σαφρεντίνι, πρώην βετεράνος της NASA. Οι περισσότεροι από τους 60 υπαλλήλους στην εταιρεία έχουν αντίστοιχο βιογραφικό. Η Blue Origin και η Virgin Galantic προσφέρουν ένα σύντομο ταξίδι, αλλά «είναι διαφορετικό να βλέπεις τη Γη από απόσταση, να έχεις χρόνο να σκεφθείς». Η Axom Space σχεδιάζει να εγκαινιάσει τον σταθμό της το 2022. Απλώς, να έχετε υπόψη πως όλα αυτά τα μεγαλόπνοα σχέδια που συσχετίζονται με το Διάστημα τείνουν να παρεκτρέπονται από τις προθεσμίες τους κάποια χρόνια, ίσως και δεκαετίες.