Η Αγκελα Μέρκελ ετοιμάζει το έδαφος για την αποχώρησή της

Η Αγκελα Μέρκελ ετοιμάζει το έδαφος για την αποχώρησή της

4' 17" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Πρώτα καταλαμβάνουμε τις Βρυξέλλες και μετά το Βερολίνο». Παραφράζοντας το ρεφρέν στο τραγούδι του Λέοναρντ Κοέν «First we take Manhattan, then we take Berlin», οι ευρωπαϊκές εφημερίδες σχολίασαν με αυτόν τον τρόπο το «βελούδινο πραξικόπημα» της καγκελαρίου Αγκελα Μέρκελ, που κατάφερε να επιβάλει τις εκλεκτές της, την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και την Ανεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ στην ηγεσία της Κομισιόν και του γερμανικού υπουργείου Αμυνας αντίστοιχα.

Και στις δύο περιπτώσεις, οι δύο ευνοούμενές της δεν ήταν φαβορί για τα πόστα. Στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπήρχαν άλλοι επικρατέστεροι υποψήφιοι: από τον Ολλανδό σοσιαλιστή Φρανς Τίμερμανς μέχρι τον Γάλλο επίτροπο Μισέλ Μπαρνιέ, αλλά η Μέρκελ κατάφερε να επιβάλει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν με παρασκηνιακές μηχανορραφίες και παρά τις απειλές των σοσιαλδημοκρατών εταίρων της στο Βερολίνο ότι θα αποσυρθούν από τον μεγάλο συνασπισμό. Στο γερμανικό υπουργείο Αμυνας, που έμεινε ακέφαλο όταν υπερψηφίστηκε η Φον ντερ Λάιεν ως διάδοχος του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, ο πιθανότερος αναπληρωτής της ήταν ο υπουργός Υγείας Γενς Σπαν.

To τηλεφώνημα στον Σπαν

Ομως, σύμφωνα με το ρεπορτάζ των γερμανικών ΜΜΕ, η Μέρκελ ήθελε να αποφύγει ένα ντόμινο κενών στο υπουργικό της συμβούλιο, που θα οδηγούσε τελικά σε ευρύ ανασχηματισμό. Eτσι, τηλεφώνησε στον Σπαν και εξήρε το έργο του στο υπουργείο Υγείας, το οποίο θεωρεί τόσο καλό ώστε δεν θέλει να του στερήσει το πόστο, όπως με ειρωνεία σημείωσαν πολλά γερμανικά ΜΜΕ, με πρώτη τη Sueddeutsche Zeitung.

Ταυτόχρονα, με τον διορισμό της Κραμπ-Κάρενμπαουερ στον θώκο της Φον ντερ Λάιεν πέτυχε κάτι ακόμη: Σύμφωνα με τη γερμανική νομοθεσία, μπορεί πλέον να παραιτηθεί από την καγκελαρία και να αφήσει τη θέση της στην υπουργό Αμυνας χωρίς να απαιτείται ψηφοφορία στο Μπούντεσταγκ. Οπερ σημαίνει ότι μπορεί να προσδιορίσει τόσο τον χρόνο εξόδου της από την καγκελαρία όσο και το πρόσωπο που θα κληθεί να αναλάβει τα καθήκοντά της. Παρά τις επανειλημμένες διαψεύσεις για την κατάσταση της υγείας της, είναι σαφές ότι η Μέρκελ είναι στον δρόμο προς την οριστική αποστρατεία. Επίμονες ανακοινώσεις εκπροσώπων της προσπαθούν να καθησυχάσουν την κοινή γνώμη ότι τα πρόσφατα συναπτά επεισόδια τρόμου σε όλο της το σώμα και η απόφαση να υποδέχεται τους ξένους ηγέτες καθιστή, παραβιάζοντας το πρωτόκολλο, δεν πρέπει να εμπνέουν κάποια ιδιαίτερη ανησυχία. «Δεν είχε πιει νερό, αφυδατώθηκε, ανέβηκε γρήγορα τις σκάλες και λαχάνιασε», είναι ορισμένες από τις αμήχανες δικαιολογίες που καλείται να προσφέρει στους δημοσιογράφους ως εξήγηση ο πιστός εκπρόσωπός της Στέφεν Ζάιμπερτ.

Ωστόσο, η καγκελάριος φαίνεται πως ετοιμάζει μεθοδικά το έδαφος για τη μετά Μέρκελ εποχή στη Γερμανία και ο διορισμός της Κραμπ-Κάρενμπαουερ είναι ίσως το σαφέστερο σημάδι. Προχθές, στη μεγάλη συνέντευξη Τύπου που έδωσε, διαβεβαίωσε τους Γερμανούς πολίτες ότι θα εξαντλήσει τη θητεία της και ότι είναι ικανή να εκτελεί κανονικά τα καθήκοντά της. «Με γνωρίζετε εδώ και κάμποσο καιρό. Εχω και ως άνθρωπος προσωπικά ένα ενδιαφέρον να είμαι υγιής», πρόσθεσε, για να τονίσει χαρακτηριστικά: «Ελπίζω ότι υπάρχει ζωή και μετά το τέλος της θητείας μου, το 2021. Θα ήθελα, λοιπόν, όλο αυτό να το ζήσω υγιής».

Πάντως, δεν είναι λίγοι εκείνοι που θεωρούν ότι ο διορισμός της Κραμπ-Κάρενμπαουερ στην κυβέρνηση θα μπορούσε να αποδειχθεί υψηλού ρίσκου και μοιραία για τις φιλοδοξίες της εκλεκτής της, αν αποτύχει στον νέο της θώκο.

Επιφυλάξεις

Η αντιπολίτευση, που ούτως ή άλλως θεωρούσε και τη Φον ντερ Λάιεν μια κακή υπουργό Αμυνας και είχε επιφυλάξεις και για τον διορισμό της στην Κομισιόν, εκφράζει σοβαρές αμφιβολίες κατά πόσον η Κραμπ-Κάρενμπαουερ θα καταφέρει να αντεπεξέλθει στην πρόκληση. Επικαλούμενα την απειρία της σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας, τα κόμματά της διατείνονται ότι η ΑΚΚ θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στις σχέσεις του Βερολίνου με τους συμμάχους στο ΝΑΤΟ. Το βασικό επιχείρημα είναι πως η Μπούντεσβερ, ο γερμανικός στρατός, γίνεται αντικείμενο εκμετάλλευσης για μικροπολιτικά παιχνίδια. Η ίδια, η οποία μέχρι πρότινος διερρήγνυε τα ιμάτιά της ότι δεν θέλει να συμμετάσχει στην κυβέρνηση, διακήρυξε σε συνέντευξή της στην κρατική τηλεόραση ότι έχει αποδείξει και στο παρελθόν πως όποιο αξίωμα κι αν αναλάβει, έχει μάθει να εξοικειώνεται και να μαθαίνει τις αρμοδιότητές της. Μάλιστα, ως πρωθυπουργός του Ζάαρλαντ «είχε καταπιαστεί συχνά με το θέμα της συνεργασίας πολιτών και ενόπλων δυνάμεων», ήταν η απάντηση στους επικριτές της. Κληθείσα να εξηγήσει γιατί δέχθηκε το πόστο, είπε ότι αποτελεί μια απόδειξη πως η πολιτική ασφάλειας και άμυνας είναι ύψιστη προτεραιότητα. «Κι αυτό μπορώ να το κάνω καλύτερα αν ως πρόεδρος του κυβερνώντος κόμματος (CDU) αναλάβω έναν θώκο που κάθε άλλο παρά εύκολος είναι», ανέφερε. Την ίδια στιγμή, η Φον ντερ Λάιεν εμφανιζόταν έτοιμη να εγκαταλείψει την κομματική της ταυτότητα στο CDU (είναι αναπληρώτρια πρόεδρος των Χριστιανοδημοκρατών) για να ριχθεί στη μάχη της Ευρώπης ως υπερκομματική πρόεδρος της Κομισιόν. Η απόφασή της αναμένεται να οριστικοποιηθεί στο επόμενο συνέδριο του κόμματος.

Η γυναικεία τρόικα με την οποία η Μέρκελ έχει κατορθώσει να κυριαρχήσει στην Ευρώπη και στη χώρα της είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της. Παρότι η ίδια έχει επανειλημμένως δηλώσει ότι δεν είναι φεμινίστρια, δεν έχει σταματήσει στη διάρκεια της θητείας της να κατασπαράσσει τους άνδρες εσωκομματικούς αντιπάλους της: από τον ίδιο τον μέντορά της, πρώην καγκελάριο Χέλμουτ Κολ, μέχρι τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον οποίο εξουδετέρωσε τοποθετώντας τον στην τιμητική θέση του προέδρου της Βουλής, αλλά και τον εκλεκτό του Σόιμπλε, Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ηττήθηκε πέρυσι στις εσωκομματικές εκλογές από την Ανεγκρετ Κραμπ-Κάρενμπαουερ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή