Ως ανησυχητική περιγράφουν την κατάσταση στην «Ελευσίνα 2021 Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης» οι εμπειρογνώμονες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στην έκθεση τους εκφράζουν τον φόβο ότι «υπό τις υφιστάμενες συνθήκες η Εταιρεία (σ.σ. η “Δημοτική Α.Ε. Ελευσίνα 2021”) ίσως να μην μπορέσει να υλοποιήσει το πρότζεκτ σύμφωνα με τα πρότυπα που απαιτούνται από μια ευρωπαϊκή Πολιτιστική Πρωτεύουσα».
Η έκθεση των εμπειρογνωμόνων διαπιστώνει την πολύ μικρή πρόοδο που έχει σημειωθεί σε οργανωτικά ζητήματα και θέματα υποδομών αλλά και την αποσύνδεση της δημοτικής αρχής από το σύνολο του έργου, σε σημείο τέτοιο που να μην έχει οριστεί ένας εκπρόσωπος (ή αντιδήμαρχος) για να ασχολείται με τα κοινά ζητήματα που απασχολούν την Πολιτιστική (που είναι άλλωστε δημοτική επιχείρηση) και τον Δήμο Ελευσίνας, όπως η δημιουργία των καλλιτεχνικών υποδομών.
Η έκθεση καταλήγει σε 15 συστάσεις προς την ομάδα της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης (ΠΠΕ) και καλεί τη νέα δημοτική αρχή της περιοχής να ενεργήσει γρήγορα, καθώς έχει χαθεί αρκετός πολύτιμος χρόνος. Μεταξύ άλλων, οι εμπειρογνώμονες συστήνουν να βρεθεί μια λειτουργική δομή για τη συνεργασία της ΠΠΕ με τον Δήμο Ελευσίνας ακόμα και πριν από την ανάληψη καθηκόντων των νέων αρχών τον Σεπτέμβριο και καλούν την Πολιτιστική να προσαρμοστεί στις ισχύουσες διαδικασίες σε θέματα συμβάσεων, προμηθειών, φορολογικών θεμάτων, όπως κάνουν όλες οι ευρωπαϊκές Πολιτιστικές Πρωτεύουσες. Αξίζει να σημειώσουμε εδώ ότι η Ελευσίνα όπως κι άλλες ΠΠΕ έχουν επισημάνει τη δυσκαμψία των διαδικασιών αλλά αυτό είναι κάτι που μάλλον δεν μεταβάλλεται.
Επισημαίνουν την ολιγωρία στο θέμα των υποδομών και καλούν να δημιουργηθεί ένα «ρεαλιστικό σχέδιο» για τις παραγωγές του καλλιτεχνικού προγράμματος που θα περιλαμβάνει και εναλλακτικούς χώρους, ζητούν απλοποίηση λήψης αποφάσεων και τον διαχωρισμό της ιδιότητας της διευθύνουσας συμβούλου από εκείνη του μέλους του διοικητικού συμβουλίου, τη συμμετοχή της Περιφέρειας Δυτικής Αττικής, την ενίσχυση της στρατηγικής για τις δημιουργικές βιομηχανίες στην Ελευσίνα και της στρατηγικής για τον τουρισμό και τέλος ζητούν να σταματήσουν οι εσωτερικές εντάσεις της ομάδας. Η επιτροπή των ειδικών θα επισκεφθεί ξανά την Ελευσίνα το φθινόπωρο, ενώ ο τελικός έλεγχος θα γίνει στα τέλη του 2020 και τότε θα αποφασιστεί εάν θα δοθεί και στην Ελευσίνα το βραβείο Μελίνα Μερκούρη που συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 1,5 εκατ. ευρώ. Μέχρι σήμερα καμία Πολιτιστική Πρωτεύουσα δεν έχει στερηθεί το βραβείο.
Το Δ.Σ. της «Ελευσίνα 2021» σε χθεσινή του ανακοίνωση «καλωσορίζει» την έκθεση των εμπειρογνωμόνων και επισημαίνει ότι οι «χρήσιμες προτάσεις και εκτιμήσεις» απηχούν προτεραιότητας της ίδιας της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας. Τονίζει επίσης ότι η εταιρεία πέρασε όλες τις «παιδικές ασθένειες» ενός νέου οργανισμού και αφού επιλύθηκαν θέματα που «ναρκοθετούσαν» την προσπάθεια η «Ελευσίνα 2021» «με τη σθεναρή υποστήριξη του Δήμου Ελευσίνας μπορεί και πρέπει να αποτελέσει κορυφαία στιγμή στην ιστορία της πόλης και του θεσμού της ΠΠΕ».