«Δεν είναι παράσταση, αλλά θεατρικές δοκιμές», διευκρίνισε ο σκηνοθέτης και καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου Στάθης Λιβαθινός μιλώντας για την παρουσίαση που έγινε χθες στο αρχαίο θέατρο των Δελφών, σηματοδοτώντας την ολοκλήρωση του 4ου Διεθνούς Εργαστηρίου Αρχαίου Δράματος. Χωρίς την παρουσία τού κοινού, αλλά με τη συμμετοχή ειδικών και διδασκόντων, αυτή ήταν μια σπάνια ευκαιρία για τους 23 συμμετέχοντες στο Διεθνές Εργαστήριο να παρουσιάσουν στον μοναδικό αρχαιολογικό χώρο των Δελφών ένα μέρος της δουλειάς τους: το θεατρικό «υλικό» που προέκυψε από μια «μαθητεία» 15 ημερών δίπλα σε σημαντικούς καλλιτέχνες-δασκάλους. «Αυτό το “σχολείο” θα λέγαμε ότι είναι μια περίοδος απομόνωσης και αφιέρωσης», είπε ο Στάθης Λιβαθινός. «Η συνεργασία του Εθνικού Θεάτρου με το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών που παρέχει τον ξενώνα του για φιλοξενία και τις εγκαταστάσεις για τα εργαστήρια, εξασφαλίζει σε όσους συμμετέχουν τη δυνατότητα της εμβάθυνσης πάνω στο αρχαίο δράμα».
Εντοπίσαμε τον σκηνοθέτη στους Δελφούς όπου βρισκόταν για να συμμετέχει στο «κλείσιμο» του φετινού Διεθνούς Εργαστηρίου (15-31/7). Η δημιουργία ενός εκπαιδευτικού θεσμού που αποσκοπεί στη διάδοση και στη μελέτη του αρχαίου δράματος, προσφέροντας εξειδικευμένη γνώση σε επαγγελματίες του θεάτρου υπήρξε δική του πρωτοβουλία. Το πρώτο Εργαστήριο διοργανώθηκε το καλοκαίρι του 2016, και έκτοτε συνεχίζεται με αμείωτο ενδιαφέρον τόσο στη χώρα μας όσο και στο εξωτερικό. «Στη θητεία μου προέταξα την εκπαίδευση και οι προσπάθειές μας έφεραν εξαιρετικά αποτελέσματα – είτε αφορούσαν το Μικρό Εθνικό, είτε την αναβάθμιση της θεατρικής σχολής. Το συγκεκριμένο Εργαστήριο των Δελφών απευθύνεται σε επαγγελματίες του θεάτρου που θέλουν να εστιάσουν και να εμβαθύνουν τη σπουδή τους πάνω στο αρχαίο δράμα, ενώ παράλληλα επεξεργάζονται νέους τρόπους για να το προσεγγίσουν. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενίσχυση του παγκόσμιου διαλόγου πάνω στα κείμενα της αρχαίας γραμματείας και τη διεύρυνση του προβληματισμού για τον τρόπο που οι παραστατικές τέχνες τα “αποδίδουν”. Ελπίζω ότι όλα όσα δημιουργήθηκαν σε αυτά τα τέσσερα χρόνια –ιδίως ό,τι σχετίζεται με την εκπαίδευση και την έρευνα– θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως του ποιος βρίσκεται στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή», είπε στην «Κ» ο Στάθης Λιβαθινός, η θητεία του οποίου ολοκληρώνεται στο τέλος Αυγούστου.
Με ομαδικές ασκήσεις για τη φωνή, την κίνηση και τις αισθήσεις, το Εργαστήριο διερευνά τον τρόπο με τον οποίο το σύγχρονο θέατρο προσλαμβάνει το αρχαίο δράμα. PATROKLOS SKAFIDAS
Οπως συνέβη και τα προηγούμενα χρόνια, οι συμμετέχοντες –που πρέπει να είναι μεγαλύτεροι των 25 ετών–, επελέγησαν από μια επιτροπή που παρέλαβε τα βιογραφικά τους και πιστοποίησε τις γνώσεις και το ενδιαφέρον τους για το αντικείμενο μέσω προσωπικής συνάντησης. Οι φετινοί «μαθητές» ήταν κυρίως Ευρωπαίοι, Αμερικανοί και βεβαίως Ελληνες. Αντικείμενο της έρευνάς τους ήταν η κινησιολογία, η υποκριτική, η μουσική σύνθεση αλλά και η δραματολογία, καθώς, με αφετηρία το αρχαίο δράμα, παράγονται σύγχρονα θεατρικά έργα ανά τον κόσμο, όπως αυτό που συνέγραψε η εισηγήτρια του φετινού Εργαστηρίου Ελεν Μακλάφλιν. Τρεις καλλιτέχνες από το αμερικανικό πανεπιστήμιο του Γέιλ –η σκηνοθέτις Τόνι Ντόρφμαν, η συγγραφέας και ηθοποιός Ελεν Μακλάφλιν, η σκηνοθέτις και χορογράφος από την Τεχεράνη Σάντι Γκάχερι– και ο συνθέτης και σκηνοθέτης Θοδωρής Αμπαζής, αναπληρωτής καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου, συνεργάστηκαν και καθοδήγησαν τα Εργαστήρια σε μια μοναδική εμπειρία που εστίασε στην εμβάθυνση της σπουδής στο αρχαίο δράμα, με θεματικό άξονα τον «Κάτω Κόσμο». Με ομαδικές ασκήσεις για τη φωνή, την κίνηση, τον ρυθμό, το τέμπο και τις αισθήσεις, ασκήσεις που τροφοδοτούνται από τα κείμενα, οι συμμετέχοντες μελέτησαν σκηνές από την «Αλκηστη» του Ευριπίδη, τον «Ορφέα» του Μοντεβέρντι σε λιμπρέτο των Μοντεβέρντι και Στρίτζιο και το «Mercury’s Footpath» της Μακλάφλιν.