Στην πρώτη τους προπόνηση, το μεσημέρι μιας Δευτέρας του Μαρτίου το 2007, έπαιξαν με ρούχα και παπούτσια που είχαν πάρει βερεσέ από ένα κατάστημα αθλητικών ειδών στο κέντρο της Αθήνας. «Υπήρχε μεγάλη αμηχανία. Δεν ήμασταν προπονητές, δεν ξέραμε πώς να χειριστούμε τους ανθρώπους. Τελικά πετάς μια μπάλα στο γήπεδο και βρίσκεις τη λύση», θυμάται ο Χρήστος Αλεφάντης, ο οποίος τους προηγούμενους μήνες είχε γυρίσει μεταβατικές δομές φιλοξενίας και υπνωτήρια αστέγων στην πρωτεύουσα, αναζητώντας ενδιαφερόμενους για να στελεχώσουν μια διαφορετική ομάδα ποδοσφαίρου.
Δεκαέξι άνθρωποι ανταποκρίθηκαν τότε σε εκείνο το πρώτο κάλεσμα, άγνωστοι οι περισσότεροι μεταξύ τους. Με τα χρόνια, όσο βυθιζόταν η χώρα στην οικονομική κρίση, ο αριθμός τους μεγάλωνε. Υπήρξαν περίοδοι κατά τις οποίες εμφανίζονταν από 30 έως και 70 άτομα στις εβδομαδιαίες προπονήσεις στο γήπεδο του Ρουφ. Οταν έφτανε η ώρα της επιλογής των παικτών που θα στελέχωναν την Εθνική Ομάδα Αστέγων τα κριτήρια δεν ήταν αμιγώς ποδοσφαιρικά. Αλλωστε, ανάμεσά τους υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι ποτέ στο παρελθόν δεν είχαν κάποια επαφή με το συγκεκριμένο άθλημα.
«Ανθρωποι με συνέπεια»
«Δεν επιλέγουμε τον καλύτερο γκολτζή, ή εκείνον με την πιο άρτια τεχνική, αλλά ανθρώπους με συνέπεια, για τους οποίους πιστεύουμε ότι αυτή η διαδικασία θα τους βοηθήσει να πετύχουν νίκες ζωής», λέει ο κ. Αλεφάντης ιδρυτής και διευθυντής σύνταξης του περιοδικού δρόμου «Σχεδία». Ο ίδιος εμπνεύστηκε τη δημιουργία της Εθνικής Ομάδας Αστέγων διαβάζοντας το 2005 για ένα αντίστοιχο εγχείρημα στην Αυστραλία, όπου ζούσε τότε ως παιδί οικογένειας μεταναστών.
«Ηταν καινούργιο για εμένα να συναναστρέφομαι με τόσους ανθρώπους, να βλέπω ότι υπάρχουν και άλλοι που μοιράζονται τα ίδια προβλήματα», λέει ο Γιάννης Κώτσος, ο οποίος ολοκλήρωσε το πρόγραμμα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά του 18 ΑΝΩ. Εντάχθηκε ως παίκτης στην ομάδα το 2009 και τα τελευταία χρόνια έχει αναλάβει ρόλο προπονητή. Για τον ίδιο, η πρώτη σημαντική εμπειρία με την ομάδα ήταν ένα ταξίδι στο Μιλάνο για το Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων.
Μόλις γύρισαν χθες από το Κάρντιφ της Ουαλλίας, όπου συμμετείχαν στο 17ο Παγκόσμιο Κύπελλο Αστέγων, τα μέλη της ομάδας συναντήθηκαν με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Η ελληνική ομάδα έχει κατακτήσει πέντε φορές τη διάκριση του «ευ αγωνίζεσθαι» στον ίδιο θεσμό.
Το 2018, σύμφωνα με έρευνα του τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου, καταγράφηκαν συνολικά 1.645 άστεγοι σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πειραιά, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Τρίκαλα και Νέα Ιωνία. Η πλειονότητα ήταν άνδρες, κάτω των 44 ετών, ελληνικής ιθαγένειας. Η μελέτη είχε γίνει τότε με παρατήρηση σε δρόμους, πάρκα και άλλα κεντρικά σημεία των πόλεων, επισκέψεις σε κέντρα ημέρας, σε χώρους διανομής συσσιτίων και σε ξενώνες φιλοξενίας αστέγων, για να χαράξει το υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης πολιτική για την επανένταξη αυτών των ανθρώπων.
«Στην αρχή συμμετείχα στην ομάδα από περιέργεια», λέει ο κ. Κώτσος. «Με τον καιρό, όμως, είδα με διαφορετικό τρόπο τις δυσκολίες που αντιμετώπιζα». Για τον εμπνευστή αυτής της προσπάθειας οι δεσμοί που αναπτύσσονται μεταξύ των συμμετεχόντων δεν είναι η μοναδική συμβολή της ομάδας. Εστω και για λίγες ημέρες κατά τη διάρκεια των διεθνών αγώνων βγαίνουν από την αφάνεια. «Ανθρωποι που στον τόπο τους είναι ξεχασμένοι και αόρατοι ταξιδεύουν σε μια άλλη χώρα για τους αγώνες και γίνονται πρωταγωνιστές», λέει ο κ. Αλεφάντης.