ΜΟΣΧΑ. Επιμνημόσυνη δέηση πραγματοποιήθηκε χθες για τους πέντε φυσικούς που σκοτώθηκαν σε μυστηριώδη έκρηξη την περασμένη εβδομάδα. Σε δηλώσεις του την Κυριακή, αξιωματούχος του ερευνητικού ινστιτούτου αποκάλυψε ότι τα θύματα εργάζονταν για την κατασκευή λειτουργικού πυρηνικού αντιδραστήρα πολύ μικρών διαστάσεων. Οι Αρχές υπήρξαν ιδιαίτερα φειδωλές στην παροχή πληροφοριών για το πολύνεκρο δυστύχημα, που σημειώθηκε σε πλωτή εξέδρα εκτόξευσης πυραύλων στον Αρκτικό Ωκεανό, βόρεια της Ρωσίας.
Η περιβαλλοντική οργάνωση Greenpeace κατέγραψε 20πλάσια αύξηση ραδιενέργειας στη γύρω περιοχή. Από την πλευρά τους, Αμερικανοί ειδικοί εκτιμούν πως για την έκρηξη ευθύνεται η δοκιμή πυρηνοκίνητου πυραύλου τύπου Κρουζ, την ύπαρξη του οποίου είχε αποκαλύψει πέρυσι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησαν την Κυριακή στο ερευνητικό κέντρο, Ρώσοι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι το δυστύχημα προκάλεσε αύξηση της ραδιενέργειας στο διπλάσιο του κανονικού, η οποία διήρκεσε μόλις μία ώρα. Ο επικεφαλής του κέντρου στην πόλη Σαρόφ, Βιατσεσλάβ Σολοβιόφ, δήλωσε ότι το ινστιτούτο πραγματοποιεί έρευνες για πυρηνικές πηγές ενέργειας, για στρατιωτικές αλλά και πολιτικές εφαρμογές. «Μία από τις έρευνές μας αφορά τη δημιουργία θερμικής ή ηλεκτρικής ενέργειας με τη βοήθεια ραδιενεργών υλικών. Οι εξελίξεις αυτές πραγματοποιούνται σε πολλές χώρες. Οι Αμερικανοί δοκίμασαν πέρυσι μικρό πυρηνικό αντιδραστήρα», είπε ο Σολοβιόφ.
Ο επικεφαλής του κέντρου, Βαλεντίν Κοστιούκοφ, σημείωσε ότι οι δοκιμές έγιναν ύστερα από έναν και πλέον χρόνο προσεκτικής δουλειάς και ότι κρατική επιτροπή έρευνας έχει αναλάβει να διαλευκάνει την υπόθεση. Ο Κοστιούκοφ αποκάλεσε τα θύματα της έκρηξης «εθνικούς ήρωες» και ανέφερε ότι θα ζητήσει τη μετά θάνατον παρασημοφόρησή τους από τις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες. «Οι άνθρωποι αυτοί ήταν η ελίτ του ρωσικού Ομοσπονδιακού Πυρηνικού Κέντρου και είχαν πραγματοποιήσει επικίνδυνες και απαιτητικές δοκιμές», είπε ο Ρώσος φυσικός.
Σε ανακοίνωσή της το Σάββατο, η Rosatom ανέφερε ότι η δοκιμή πραγματοποιήθηκε σε πλωτή εξέδρα και ότι το καύσιμο του πυραύλου ανεφλέγη μετά την ολοκλήρωσή της, προκαλώντας την έκρηξη. Η δημαρχία της πόλης του Σαρόφ κήρυξε διήμερο πένθος στον νομό, αναφέροντας ότι τα θύματα υπέκυψαν «εκτελώντας έργο εθνικής σημασίας». Οι κάτοικοι της περιοχής, όμως, έσπευσαν στα φαρμακεία αποθηκεύοντας ιώδιο, καθώς χρησιμοποιείται ως αντίδοτο στις επιπτώσεις της έκθεσης σε υψηλά ποσοστά ραδιενέργειας.
Η Μόσχα έχει μακρά ιστορία απόκρυψης πυρηνικών δυστυχημάτων, με πιο γνωστή την έκρηξη στο εργοστάσιο του Τσερνόμπιλ, το 1986. Τότε, το σοβιετικό καθεστώς είχε υποβαθμίσει συνειδητά το εύρος της καταστροφής και τον κίνδυνο για τους κατοίκους της περιοχής.