Mπορεί οι πρώτες 40 ημέρες της νέας κοινοβουλευτικής περιόδου να είχαν, ώς έναν βαθμό, αναγνωριστικό χαρακτήρα, ωστόσο οι πρώτες νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης έδωσαν και ένα σαφές δείγμα γραφής για το κλίμα και τις ισορροπίες που προδιαγράφονται ενόψει ενός «πυκνού» πολιτικά φθινοπώρου στο μετεκλογικό σκηνικό. Σκηνικό στο οποίο το Κίνημα Αλλαγής, κυρίως λόγω της επερχόμενης συζήτησης για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, αναμένεται να έχει σημαντικό ρόλο. Ποια είναι, λοιπόν, τα πρώτα συμπεράσματα που μπορούν να εξαχθούν για τους παράγοντες που θα καθορίσουν την πορεία που θα χαράξει από τον Σεπτέμβριο η Χαρ. Τρικούπη;
Πρώτον, ότι οι αντοχές του ΚΙΝΑΛ θα δοκιμαστούν σκληρά από την ταυτόχρονη προσπάθεια Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ να διεμβολίσουν τον «μεσαίο» χώρο. Τόσο η κυβέρνηση, μέσω της αξιοποίησης κεντρώων στελεχών στο υπουργικό συμβούλιο, όσο και η αξιωματική αντιπολίτευση, μέσω της σχεδιαζόμενης μετατόπισης από τον αμιγώς αριστερό πόλο, ήδη συμπιέζουν σημαντικά το ΚΙΝΑΛ, κάτι που αναμένεται να ενταθεί το προσεχές διάστημα, με βασικό πεδίο «μάχης» το Κοινοβούλιο. Και, όπως φάνηκε από τη διαδικασία για το διυπουργικό νομοσχέδιο –ειδικά από το ζήτημα του πανεπιστημιακού ασύλου– η εξεύρεση διεξόδων από την πίεση αυτή δεν θα είναι απλή υπόθεση για τη Χαρ. Τρικούπη, μιας και θα καλείται συνεχώς να αποδείξει ότι δεν… κλείνει το μάτι σε καμία από τις δύο πλευρές, αλλά παραμένει προσηλωμένη στην αυτόνομη πορεία της.
Δεύτερον, ότι κομβικό ρόλο στο παραπάνω πλαίσιο θα διαδραματίσει η εσωκομματική συνοχή που θα επιδείξει το ΚΙΝΑΛ, τόσο σε γενικότερο επίπεδο όσο και σε κοινοβουλευτικό. Πέρα από την κριτική για το εκλογικό αποτέλεσμα (που υπήρξε ανά περιπτώσεις δριμεία και άφησε ανοιχτά «τραύματα»), η Φώφη Γεννηματά καλείται ήδη να βρει ισορροπία μεταξύ αντίρροπων δυνάμεων στο εσωτερικό του κόμματος. Πληροφορίες αναφέρουν, άλλωστε, ότι στο θέμα του ασύλου η παράταξη ήταν… τριχοτομημένη: η «αριστερόστροφη» πτέρυγα, στην οποία εντάσσεται και ο Γ. Παπανδρέου, φέρεται να τασσόταν υπέρ της καταψήφισης, ενώ βουλευτές που είχαν προεκλογικά ταχθεί ξεκάθαρα υπέρ της κατάργησης του ασύλου, όπως ο Ανδ. Λοβέρδος, έκλιναν προς την αντίθετη κατεύθυνση. Στη… μέση βρέθηκαν οι πιο μετριοπαθείς, με την ηγεσία να καταλήγει τελικά στο «παρών», επιλέγοντας, κατά κάποιους, μια μέση οδό, όπως και σε άλλα σημαντικά διλήμματα που ετέθησαν στο παρελθόν.
Παράλληλα, στο εσωκομματικό πεδίο, δεν μπορεί να αγνοηθεί και το γεγονός ότι υπάρχουν φωνές που καλούν σε διάλογο με την Αριστερά, βλέποντας ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Μπορεί οι σχετικές δημόσιες παρεμβάσεις προς αυτή την κατεύθυνση να έχουν έρθει από εξωκοινοβουλευτικά χείλη, ωστόσο αυτό δεν αναιρεί ότι πρόκειται για μια τάση που υφίσταται στο εσωτερικό του ΚΙΝΑΛ και δεν αποκλείεται στο μέλλον να εκφραστεί και πιο «θεσμικά», από στελέχη ή βουλευτές που θεωρούν μοναδικό στρατηγικό αντίπαλο τη Ν.Δ. και βλέπουν ως επιλογή –ή ακόμη και ως μονόδρομο– τη συνεννόηση με την Κουμουνδούρου.
Υπό αυτό το πρίσμα, με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση της παράταξης στο θέμα της αλλαγής του εκλογικού νόμου, με δεδομένο ότι η πρώτη απόπειρα συναίνεσης με την κυβέρνηση, στο ζήτημα του ασύλου, δεν καρποφόρησε. Οπως διαρρέεται, υπάρχουν επαφές με το Μέγαρο Μαξίμου για αναζήτηση κοινού εδάφους ως προς το σύστημα που προορίζεται να αντικαταστήσει την απλή αναλογική, οι οποίες αναμένεται να κορυφωθούν το προσεχές διάστημα. Βέβαια, οι ισορροπίες αυτή τη φορά είναι διαφορετικές, καθώς οι ψήφοι του ΚΙΝΑΛ είναι απαραίτητες για να αλλάξει ο νόμος, γεγονός που προσδίδει στη Χαρ. Τρικούπη μεγαλύτερη «διαπραγματευτική ισχύ». Σε κάθε περίπτωση, και στο εν λόγω κομμάτι, οι διαβουλεύσεις εκτιμάται ότι θα επηρεαστούν από τα παραπάνω εσωκομματικά δεδομένα.
O «γρίφος» του συνεδρίου
To συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, που τοποθετείται χρονικά στο τέλος του έτους, αποτελεί ακόμη ένα ανοιχτό μέτωπο. Αν και πρόκειται για μια «υποχρέωση» με περισσότερο διαδικαστικό χαρακτήρα, κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να αποτελέσει πεδίο έκφρασης των εσωκομματικών διαφωνιών που κατεγράφησαν πριν και μετά τις εκλογές, αλλά και ευκαιρία για επαναφορά των βλέψεων μερίδας του Κινήματος Αλλαγής για… επιστροφή στον «πράσινο ήλιο». Βασικό ερώτημα είναι, αν την ηγεσία της βασικής «συνιστώσας» του ενιαίου φορέα θα διεκδικήσει κάποιο άλλο πρόσωπο πλην της κ. Φώφης Γεννηματά, ενδεχόμενο που είναι ικανό να προκαλέσει πολιτικό «ντόμινο».
Ως προς τη διαδικασία, που αποτελεί δυσεπίλυτη εξίσωση –μιας και δεν υφίστανται πλέον τοπικές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ από τις οποίες θα προέκυπταν οι σύνεδροι–, αναζητείται το πλαίσιο που θα ακολουθηθεί και θα ικανοποιεί, όσο αυτό είναι δυνατόν, όλες τις πλευρές.