Η προστασία της πρώτης κατοικίας μπαίνει στην τελική ευθεία και βασικό εργαλείο αποτελεί πλέον η ηλεκτρονική πλατφόρμα που έχει δημιουργηθεί στην Ειδική Γραμματεία Ιδιωτικού Χρέους και η οποία αναμένεται να υποδεχθεί σημαντικό αριθμό αιτήσεων έως τα τέλη του χρόνου που θα παραμείνει σε λειτουργία.
Παρά τον μικρό αριθμό αιτήσεων που έχουν μέχρι σήμερα προωθηθεί στις τράπεζες και οι οποίες δεν ξεπερνούν τις 25, το υπουργείο Οικονομίας αλλά και οι τράπεζες αισιοδοξούν ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί γεωμετρικά τους επόμενους μήνες. Αυτό πιστοποιεί το γεγονός ότι από τις αρχές Ιουλίου που ενεργοποιήθηκε η πλατφόρμα περίπου 15.000 δανειολήπτες έχουν εισέλθει στην πλατφόρμα και έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία προετοιμασίας της αίτησης, ενώ στους 69.000 ανέρχονται αυτοί που έχουν επισκεφθεί την πλατφόρμα διερευνητικά και εξετάζουν το ενδεχόμενο υποβολής αίτησης.
Προς την κατεύθυνση απεμπλοκής της διαδικασίας των περίπου 15.000 δανειοληπτών που έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία προετοιμασίας της αίτησής τους, θα βοηθήσει η απόφαση για κατάργηση της υποχρέωσης υποβολής του πιστοποιητικού βαρών του ακινήτου. Το πιστοποιητικό βαρών εκδίδεται από τα υποθηκοφυλακεία και είναι το μοναδικό έγγραφο που θα πρέπει να προσκομίσει ο δανειολήπτης, καθώς τα υπόλοιπα δικαιολογητικά αναρτώνται ηλεκτρονικά από την ΑΑΔΕ και τις τράπεζες. Ο χρόνος για την απόκτηση από τα υποθηκοφυλακεία του πιστοποιητικού βαρών του ακινήτου φθάνει τους 6 μήνες, τη στιγμή που η λειτουργία της πλατφόρμας έχει προβλεφθεί ότι θα λήξει στα τέλη του 2019, δηλαδή σε περίπου τέσσερις μήνες. Η αδυναμία για την έγκαιρη απόκτηση του πιστοποιητικού βαρών αποτέλεσε μέχρι σήμερα τροχοπέδη για έναν σημαντικό αριθμό δανειοληπτών, που ενώ έχουν ενταχθεί στην πλατφόρμα και έχουν συμπληρώσει την αίτησή τους σε αυτή, αδυνατούσαν να την υποβάλουν μη έχοντας στα χέρια τους το απαιτούμενο πιστοποιητικό. Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες, το πρόβλημα συνδέεται με την ένταξη των υποθηκοφυλάκων στο Εθνικό Κτηματολόγιο και ένα είδος «λευκής απεργίας» στην οποία καταφεύγουν οι εν λόγω επαγγελματίες ως αντίδραση στον νόμο που προβλέπει ουσιαστικά την κατάργησή τους από το 2020. Αντιμέτωπο με αυτή την κατάσταση το υπουργείο Οικονομίας προσανατολίζεται στην κατάργηση της υποχρέωσης για την κατάθεσή του, εξέλιξη που αναμένεται ότι θα ξεμπλοκάρει τη διαδικασία.
Οι τράπεζες αισιοδοξούν ότι μεγάλος αριθμός μεταξύ των 69.000 οφειλετών που σήμερα διερευνούν το ενδεχόμενο υποβολής αίτησης, θα προχωρήσει την αίτησή του και ότι μεταξύ αυτών, ένας σημαντικός αριθμός είναι ήδη οφειλέτες που έχουν υποβάλει αίτηση για ένταξη στον νόμο Κατσέλη. Ακόμα και αν οι αρχικές εκτιμήσεις για ένταξη περίπου 150.000 δανειοληπτών δεν επιβεβαιωθούν, οι τράπεζες υποστηρίζουν ότι ακόμη και οι μισοί αποτελούν ικανοποιητικό αριθμό και θα δρομολογήσει λύση για την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος των κόκκινων στεγαστικών δανείων. Η εκτίμηση μάλιστα αυτή φαίνεται ρεαλιστική με βάση την επισκεψιμότητα μέχρι σήμερα στην πλατφόρμα, αλλά και την εντατικοποίηση των προσπαθειών από την πλευρά των τραπεζών να υλοποιήσουν τις ρυθμίσεις που προβλέπονται μέσω της πλατφόρμας.
Το ισχυρότερο κίνητρο τόσο για τις τράπεζες όσο για τους ίδιους τους δανειολήπτες αποτελεί η επιδότηση που προβλέπεται από την πλευρά του Δημοσίου και η οποία χορηγείται εφόσον ο οφειλέτης πληροί σωρευτικά τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
1. Κρίθηκε επιλέξιμος για υπαγωγή στον νόμο (4605/2019).
2. Αποδέχθηκε τη συναινετική ρύθμιση που πρότειναν οι τράπεζες για όλες τις οφειλές, ή πέτυχε τη δικαστική ρύθμιση των οφειλών με βάση τον σχετικό νόμο 4605.
3. Πληροί τα εισοδηματικά κριτήρια.
Η επιδότηση καταβάλλεται σε ειδικό δεσμευμένο και ακατάσχετο λογαριασμό και υπολογίζεται με βάση το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του δανειολήπτη. Ενδεικτικά για μονοπρόσωπο νοικοκυριό και εισόδημα
• Εως 3.125,00 ευρώ, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 50% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
• Από 3.125,01 έως 6.250 ευρώ ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 40% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
• Από 6.250,01 έως 9.375 ευρώ, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 30% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
• Από 9.375,01 έως 12.500 ευρώ, ισούται με το 30% της μηνιαίας δόσης για επιχειρηματικά δάνεια και στο 20% σε κάθε άλλη περίπτωση δανείου.
Για μονογονεϊκή οικογένεια με ένα εξαρτώμενο μέλος το ετήσιο εισόδημα με βάση το οποίο υπολογίζεται η κλιμακωτή επιδότηση φθάνει έως τις 17.500 ευρώ, με δύο εξαρτώμενα μέλη φθάνει έως τις 22.500 ευρώ, με τρία εξαρτώμενα ή περισσότερα μέλη φθάνει έως τις 27.500 ευρώ.
Τέλος για πολυπρόσωπο νοικοκυριό χωρίς εξαρτώμενα μέλη το ετήσιο εισόδημα με βάση το οποίο υπολογίζεται η κλιμακωτή επιδότηση φθάνει έως τις 21.000 ευρώ, τις 26.000 ευρώ για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με ένα εξαρτώμενο μέλος, τις 31.000 ευρώ για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με δύο εξαρτώμενα μέλη και τις 36.000 ευρώ για πολυπρόσωπο νοικοκυριό με τρία ή περισσότερα εξαρτώμενα μέλη.