Από το πρωί, εκείνη την ημέρα, είχα πει ότι θα περπατήσω στα στενά του Φιλοπάππου. Ηταν μια παρόρμηση που εκφράστηκε περισσότερο από την έλλειψη του άστεως, από την επιθυμία για εκείνη τη γλυκύτητα που έχει αυτή η γειτονιά της Αθήνας, εκεί που το Κουκάκι γλιστράει στου Φιλοπάππου και που, αν έχεις δύναμη να προχωρήσεις, θα φτάσεις ώς τα Πετράλωνα. Είναι ένας ωραίος δακτύλιος, αρχαίος και αυτός, που περισφίγγει το ανάγλυφο της πόλης και που σχεδόν από πάντα είχε κατοικίες, σκόρπιες ή πυκνές, σε μικρές συστάδες ή αραιά σπιτάκια.
Εκανα μια διαδρομή απλή, που ο καθένας μπορεί να κάνει, είτε για να χαρεί βλέποντας αναστηλωμένα παλιά σπίτια είτε για να φωτογραφήσει, αρχοντικά και ερείπια, μοντέρνα του ’30 και πολυκατοικίες του ’60. Είχα την πεποίθηση πως η περιοχή του Φιλοπάππου έχει εκείνη την πανσπερμία που σε αναστατώνει ευχάριστα, με ήρεμες και ευγενείς νησίδες συνεχόμενων προσόψεων που γεννούν αισθήματα οικειότητας και συμφιλίωσης. Ο αστικός περίπατος δίνει πάντα καρπούς όταν το βλέμμα εργάζεται.
Από τον σταθμό μετρό του Φιξ, ανέβηκα τη Δράκου, πέρασα τη Φαλήρου και μετά τη Βεΐκου, πήρα τη μικρή οδό Μάρκου Μπότσαρη για να βγω στην προσφιλή οδό Ζαχαρίτσα. Ηδη η ατμόσφαιρα έχει αρχίσει να μελώνει και να προϊδεάζει γι’ αυτό που θα ακολουθούσε. Είχα ανυπομονησία, γιατί δεν είχα περιεργαστεί όλα τα δρομάκια και ήξερα ότι θα έχω ευχάριστες εκπλήξεις. Επειτα από τρεις γωνίες επί της Ζαχαρίτσα βρήκα τη Λαζαίων και την ανηφόρισα γιατί έβλεπα ήδη ένα θαυμάσιο μοντέρνο οίκημα του Μεσοπολέμου που άξιζε να φωτογραφηθεί. Η Λαζαίων με έβγαλε στην επίσης αγαπημένη οδό Τσάμη Καρατάσου, που αντανακλά μια θελκτική αστική ώσμωση. Στο 68 της Τσάμη Καρατάσου στάθηκα να δω τους ημικυκλικούς εξώστες του παλιού σπιτιού, αλλά αμέσως μετά την προσοχή μου τράβηξε ο απέναντι δρομίσκος που λέγεται Μαυροβουνιώτου.
Το γωνιακό σπιτάκι πουλιέται και είναι ένα ερείπιο που σε καλεί να το περιεργαστείς τόσο ώστε να δω από τις γρίλιες ανάμεσα στα ερείπια (γιατί η σκεπή έχει πέσει) μια γατούλα να κοιμάται στην κορφή μιας ντουλάπας, πάνω μάλιστα σε έναν τόμο εγκυκλοπαίδειας. Η Μαυροβουνιώτου είναι θαυμάσιο δρομάκι, αλλά ξαναγύρισα στην Τσάμη Καρατάσου για να σταθώ στην οδό Ορλώφ. Σε όλη τη διαδρομή, τα νεοκλασικά σπίτια γειτνιάζουν με εντυπωσιακά μοντέρνες τριπλοκατοικίες της δεκαετίας του ’30, ορισμένες δε με εξωστρεφή φιλαρέσκεια, ιδίως στο ύψος της Αναστασίου Ζίννη. Ευθεία όμως περιμένει η οδός Φιλοπάππου και εκεί μπορεί κανείς να αφεθεί σε αυτό που μπορεί να προσφέρει η Αθήνα στη θετική εκδοχή της. Και ακόμη να δει μια θαλερή και φουντωτή συκιά, στο πεζοδρόμιο, έξω από τον αριθμό 6.
Η οδός Φιλοπάππου έχει ευγένεια και ως ευγενής φιλοξενεί ανακαινισμένα αρχοντικά αλλά και ακόμη πιο ευγενή –μέσα στην πένθιμη γειτνίασή τους– ερειπωμένα σπίτια, που στις καλές τους μέρες θα ήταν και αυτά στην προθήκη της αθηναϊκής συνοικίας. Η εναλλαγή ερειπίων και αποκατεστημένων σπιτιών (με τα δεύτερα ολοένα και περισσότερα, με εντυπωσιακούς χρωματικούς συνδυασμούς) δίνει στη γειτονιά έναν αέρα παράδοξης συμβίωσης. Οποιοι μελετούν τα αστικά ερείπια, ας σπεύσουν στη γωνία Φιλοπάππου και Δεινάρχου να δουν το ενδιαφέρον θέαμα μιας οικίας που εξέπνευσε. Αλλά, λίγο μετά, στο 8 της Φιλοπάππου ένα διώροφο ερείπιο, κανονικός δεσμώτης πίσω από σύρματα, ανέκοψε το βήμα μου. Ηταν, όμως, το επόμενο ερείπιο, στη γωνία με την οδό Μπέλες, που ανέδιδε εκείνο το βισκοντικό μυστήριο που αποζητούσα. Φωτογράφισα την πόρτα και τη φαντάστηκα την εποχή που την έφερνε ο μάστορας.