Αν έχεις κάτι ανάγκη, καλύτερα να το ζητούν άλλοι για σένα, παρά να το ζητάς εσύ. Οχι μόνο για λόγους πρεστίζ.
Η κυβέρνηση στήριξε τα πρώτα της βήματα σε αυτό το σκεπτικό: Δεν ζητάμε αυτό που δεν μπορούμε τώρα να πάρουμε. Δεν ζητάμε όταν δεν έχουμε το πολιτικό κεφάλαιο –το λένε και «αξιοπιστία»– καν για να ακουστούμε.
Αυτή η στρατηγική απώθηση του αιτήματος για τα πλεονάσματα ήδη καρποφορεί. Αντί να κουβαλάει ο Μητσοτάκης στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες τη βαλίτσα του αιτήματος για αλλαγή του προγράμματος, την επωμίστηκε ήδη οικειοθελώς η Κριστίν Λαγκάρντ.
Με κεκτημένη ταχύτητα από τη θέση της στο ΔΝΤ, η επόμενη πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ζήτησε –για λογαριασμό της Ελλάδας– τον χώρο που ζητούσε, στη συζήτηση για το χρέος, και το Ταμείο. Ενέταξε μάλιστα την άποψή της σε μια ιστορικού χαρακτήρα απολογία για τους χειρισμούς στα πρώτα στάδια της κρίσης – τότε που εκείνη ήταν υπουργός του Σαρκοζί και στο ΔΝΤ ήταν ακόμη ο Στρος-Καν.
Στην Αθήνα η ευχάριστη έκπληξη δεν ήταν για όλους ακριβώς αναπάντεχη. Πέρα από όσα έλεγε δημοσίως, ο Στουρνάρας είχε μελανιάσει όλα τα αυτιά στη Φρανκφούρτη με την κασέτα των πλεονασμάτων. Είχε εξασφαλίσει τουλάχιστον τη σιωπηρή ανοχή του Ντράγκι, ζητώντας το αυτονόητο – αυτό που αναγνώρισε και χθες η διάδοχος του Ιταλού: ότι η ελληνική οικονομία δεν πρέπει να υπερφορτωθεί τώρα που δοκιμάζει πάλι να τρέξει.
Οι πόλοι ισχύος των δανειστών δεν ήταν ποτέ σε όλα ευθυγραμμισμένοι. Ομως, η νέα κυβέρνηση είχε λάβει από την πρώτη στιγμή μηνύματα μιας σιωπηρώς κυοφορούμενης ομοφωνίας, ότι απαιτείται χαλάρωση προκειμένου να βοηθηθεί η ανάπτυξη. Απόδειξη ότι η ιδέα να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος με τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ελληνικά ομόλογα ήρθε στην Αθήνα απέξω – σαν γρήγορη και πολιτικά εφικτή φόρμουλα για το 2020.
Στον κύκλο αυτής της αλληλοκατανόησης δεν συμπεριλαμβάνεται μέχρι στιγμής το Βερολίνο. Ακόμη κι αν κάποιοι Γερμανοί είναι έτοιμοι να ακούσουν το αίτημα για αλλαγή του μεταμνημονιακού προγράμματος, δεν είναι καθόλου έτοιμοι να το φέρουν στην Μπούντεσταγκ. Με τη Μέρκελ να μετράει αντίστροφα μέχρι τον Οκτώβριο του 2021 και την εσωτερική πολιτική γεωγραφία σε φάση κατακλυσμού, η επαναφορά του ελληνικού προβλήματος δεν είναι εύκολη. Γι’ αυτό και θεωρείται μεγάλη τύχη ότι στη θέση της Λαγκάρντ δεν βρέθηκε, όπως ήθελε αρχικώς η καγκελαρία, ο Γενς Βάιντμαν.
Αυτό το σκηνικό μπορεί να υπερβαίνει τον ορίζοντα αντίληψης, ας πούμε, του Δημήτρη Παπαδημούλη – που, στην Επιτροπή Οικονομικών του Ευρωκοινοβουλίου, βρήκε την περίσταση κατάλληλη για να πει στη Λαγκάρντ ότι ελπίζει να τη μιμηθεί ο Μητσοτάκης.
Σε όσους, όμως, βλέπουν τον χάρτη από ψηλά, φαίνεται ότι το αίτημα της Ελλάδας ωριμάζει χωρίς χρεία νταουλιού. Στο τέλος, αθόρυβα, θα έχουν πειστεί και οι Γερμανοί.