Μέχρι το περασμένο Σάββατο, υπήρχαν βάσιμες ελπίδες ότι οι τεταμένες σχέσεις μεταξύ Ουάσιγκτον και Τεχεράνης θα έβαιναν προς αποκλιμάκωση. Ο πρόεδρος Τραμπ εμφανιζόταν πρόθυμος να συναντηθεί με τον Ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, που αρχίζει σήμερα στη Νέα Υόρκη. Ο Εμανουέλ Μακρόν είχε δουλέψει εντατικά στο παρασκήνιο ως μεσολαβητής, προτείνοντας στους Αμερικανούς να δώσουν μια οικονομική ανάσα στο Ιράν ώστε να αρχίσουν καινούργιες διαπραγματεύσεις.
Ωστόσο, η θεαματική επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας άλλαξε τα πάντα. Το ενδεχόμενο για μια νέα στρατιωτική σύρραξη στον Κόλπο, αυτή τη φορά με άμεση εμπλοκή των Ηνωμένων και του Ιράν, είναι υπαρκτό, παρότι καμία από τις δύο πλευρές δεν σχεδίασε κάτι τέτοιο. Σε κατάσταση ασφυξίας από τις αμερικανικές κυρώσεις, η ιρανική ηγεσία προσπαθούσε να απαντήσει με τα παραδοσιακά όπλα του συγκριτικά αδύναμου: ασύμμετρους πολέμους, που θα εξασθενούν τους συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή και θα πιέζουν την πετρελαϊκή παραγωγή τους, χωρίς να περνούν την κόκκινη γραμμή.
Ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ επιδίωξε τη σύγκρουση. Ηρθε στην εξουσία με την υπόσχεση να διώξει τα αμερικανικά στρατεύματα από το Ιράκ και το Αφγανιστάν και δεν θα ήθελε ούτε να σκέφτεται ότι θα μπορούσε να μπλέξει τη χώρα του σε ένα νέο πόλεμο. Αλλά ο Τραμπ δεν κυβερνά μόνος του. Ισχυροί κύκλοι της κυβέρνησης και του βαθέος κράτους βλέπουν ότι το Ιράν έχει κερδίσει τους ασύμμετρους πολέμους στο Ιράκ, στον Λίβανο και στη Συρία, και τώρα πάει να κερδίσει και τέταρτο, στην Υεμένη. Διαπιστώνουν ότι η Σαουδική Αραβία, και μαζί της ένα κρίσιμο κομμάτι της παγκόσμιας παραγωγής πετρελαίου, είναι ευάλωτη στις επιθέσεις εχθρών της Αμερικής και ότι, αν δεν δώσουν ισχυρή απάντηση, ζωτικά συμφέροντα, αλλά και το ίδιο το κύρος της υπερδύναμης θα τρωθούν καίρια.
Εκείνο που κάνει ακόμη χειρότερα τα πράγματα, είναι τα ακραία αντιφατικά μηνύματα που εκπέμπει στην εξωτερική πολιτική του ο Τραμπ. Τη μια απειλεί με πόλεμο, την άλλη ορκίζεται ότι δεν θέλει αλλαγή καθεστώτος και σχεδόν παρακαλά για συνάντηση με τον Ροχανί, την παράλλη απολύει τον σκληροπυρηνικό Μπόλτον, που πίεζε για στρατιωτικό πλήγμα κατά του Ιράν. Χαμένοι στη μετάφραση, οι Ιρανοί δεν είναι δύσκολο να παρερμηνεύσουν τα μηνύματα που παίρνουν. Οταν έχεις απέναντί σου έναν Ομπάμα, ξέρεις τους κανόνες του παιχνιδιού και τις κόκκινες γραμμές, πράγμα που σου επιτρέπει να διαπραγματευτείς. Οταν έχεις να κάνεις με έναν Μπόλτον, πάλι ξέρεις τι να περιμένεις και προετοιμάζεσαι ανάλογα. Με τον Τραμπ, αυτό που ξέρεις είναι ότι τα πάντα μπορούν να ανατραπούν σε χρόνο μηδέν, με ένα tweet. Αν κάτι επιβεβαιώνει η σοβούσα κρίση, είναι ότι στη διεθνή πολιτική, το να μην έχεις κανένα σχέδιο είναι απείρως χειρότερο από ένα κακό σχέδιο.