Για δεύτερη φορά μέσα σε τρεις μήνες οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται στο χείλος στρατιωτικής σύγκρουσης με το Ιράν. Ο πρόεδρος Τραμπ δήλωσε ότι οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας του βρίσκονται «με το δάχτυλο στη σκανδάλη» ύστερα από τον βομβαρδισμό των σημαντικότερων πετρελαϊκών εγκαταστάσεων της Σαουδικής Αραβίας, το περασμένο Σάββατο.
Παράλληλα, ο ισχυρής επιρροής Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ πρότεινε να βομβαρδιστούν, εν είδει αντιποίνων, πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του Ιράν, ενώ Αμερικανοί αξιωματούχοι δημοσιοποιούσαν δορυφορικές φωτογραφίες οι οποίες, κατά την άποψή τους, ενίσχυαν την εκδοχή για ενοχή της Τεχεράνης.
Οι επιθέσεις έπληξαν τη μονάδα επεξεργασίας πετρελαίου του Αμπάικ, που είναι η μεγαλύτερη του κόσμου, όπως και τις εγκαταστάσεις στο Χουράις, μειώνοντας κατά 5% την ημερήσια πετρελαϊκή παραγωγή ολόκληρου του πλανήτη και στέλνοντας στα ύψη τις διεθνείς τιμές του «μαύρου χρυσού». Την ευθύνη του θεαματικού πλήγματος ανέλαβαν οι φιλοϊρανοί αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που μάχονται εδώ και χρόνια εναντίον των δυνάμεων της Σαουδικής Αραβίας και των περιφερειακών συμμάχων της. Ωστόσο, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο αμφισβήτησε ευθύς εξαρχής την ανακοίνωση των Χούθι και υποστήριξε ότι πίσω από αυτούς κρύβεται η Τεχεράνη.
Σύμφωνα με άλλους Αμερικανούς αξιωματούχους, οι δορυφορικές φωτογραφίες, που απεικονίζουν τις ζημιές των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων, υποδηλώνουν ότι τα βλήματα ήρθαν όχι από την κατεύθυνση της Υεμένης, αλλά από τα βορειοδυτικά, δηλαδή από το Ιράν ή το Ιράκ. Στο Ριάντ, ο συνταγματάρχης Τούρκι αλ Μαλίκι, εκπρόσωπος του συνασπισμού που πολεμάει τους Χούθι, δήλωσε ότι τα όπλα που χρησιμοποιήθηκαν στις επιθέσεις ήταν κατά πάσα πιθανότητα ιρανικά και δεν εκτοξεύθηκαν από την Υεμένη.
Τόσο η Τεχεράνη όσο και η κυβέρνηση του Ιράκ, όπου δραστηριοποιούνται φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές, αρνήθηκαν κατηγορηματικά ότι έφυγαν από τα εδάφη τους μη επανδρωμένα αεροπλάνα ή πύραυλοι εναντίον της Σαουδικής Αραβίας. Αλλά και οι New York Times ανέφεραν ότι οι δορυφορικές φωτογραφίες είναι ασαφείς. Ο ίδιος ο Τραμπ δήλωσε ότι «φαίνεται» να είναι το Ιράν πίσω από την επίθεση, προσέθεσε όμως ότι δεν θα σπεύσει σε απαντητικά μέτρα προτού εξακριβωθεί «οριστικά» ο ένοχος. Τον περασμένο Ιούνιο, ο Αμερικανός πρόεδρος είχε διατάξει στρατιωτικό πλήγμα κατά του Ιράν ύστερα από την κατάρριψη μη επανδρωμένου αεροπλάνου των ΗΠΑ, αλλά ακύρωσε τη διαταγή του μόλις δέκα λεπτά προτού ξεκινήσει η επιχείρηση.
Διεθνείς αντιδράσεις
Το μεγάλο ερώτημα είναι πώς θα απαντήσει αυτή τη φορά η αμερικανική κυβέρνηση στη νέα κλιμάκωση της κρίσης. Η επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκα Μογκερίνι δήλωσε ότι «είναι σημαντικό να αποσαφηνιστούν τα γεγονότα και να προσδιοριστεί σε ποιον ανήκει η ευθύνη», προσθέτοντας ότι «η Ευρωπαϊκή Ενωση επαναλαμβάνει την έκκλησή της για μέγιστη αποκλιμάκωση και αυτοσυγκράτηση».
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Ντόμινικ Ράαμπ, τονίζοντας ότι «η εικόνα δεν είναι απολύτως ξεκάθαρη». Εκκληση στις ΗΠΑ «να μη βγάζουν βιαστικά συμπεράσματα που μπορούν να επιδεινώσουν την αποσταθεροποίηση» απηύθυνε ο εκπρόσωπος Τύπου του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ, ενώ το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών ανακοίνωσε ότι «είναι απαράδεκτο να επιρρίπτεται σε οποιονδήποτε η ευθύνη χωρίς αδιάσειστα στοιχεία».
Ετοιμη για «ανοικτό πόλεμο»
Σε κάθε περίπτωση, το επεισόδιο του περασμένου Σαββάτου άλλαξε με δραματικό τρόπο την ατμόσφαιρα στην πιο εύφλεκτη ζώνη του πλανήτη. Ανώτατο στέλεχος των Φρουρών της Επανάστασης, επίλεκτης στρατιωτικής δύναμης του Ιράν, δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη για έναν «ανοικτό πόλεμο» με τις ΗΠΑ. «Θα πρέπει να γνωρίζουν οι πάντες ότι όλες οι αμερικανικές βάσεις και τα αεροπλανοφόρα τους, σε ακτίνα 2.000 χλμ. γύρω από το Ιράν, θα βρίσκονται μέσα στο βεληνεκές των πυραύλων μας», δήλωσε ο πτέραρχος Αμίρ Αλί Χαζτιζαντέχ.
Παράλληλα, οι Φρουροί της Επανάστασης συνέλαβαν άλλο ένα πλοίο στον Κόλπο ως ύποπτο για τη λαθραία μεταφορά 250.000 λίτρων πετρελαίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Αλλά και οι Χούθι ανακοίνωσαν από την Υεμένη ότι πλήγματα σαν εκείνο του Σαββάτου «θα επεκταθούν και θα γίνουν πιο οδυνηρά», βεβαιώνοντας ότι οι αντάρτες «μπορούν να πλήξουν τη Σαουδική Αραβία σε όποιο σημείο επιλέξουν».
Δήλωση Νετανιάχου
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε ότι η χώρα του είναι «καλά προετοιμασμένη» για να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε διάχυση της κρίσης στις σχέσεις μεταξύ του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας.