Είναι δύσκολη η στροφή του ΣΥΡΙΖΑ προς τη σοσιαλδημοκρατία. Οχι μόνο διότι υπάρχουν αντιστάσεις εντός του κόμματος. Λογικό αν σκεφτούμε ότι τα στελέχη του διαμορφώθηκαν σε συνθήκες καφενειακού οραματισμού, ενώ η σοσιαλδημοκρατία από τη γέννησή της προσπαθεί να βρει λύσεις επί του πραγματικού. Μεγαλύτερο ακόμη πρόβλημα είναι ότι τα ταχύρρυθμα μαθήματα κεϊνσιανισμού που έκανε ο κ. Αλέξης Τσίπρας άφησαν κενά που έγιναν εμφανή στο Σαββατοκύριακο της ΔΕΘ.
Υπήρξε κατ’ αρχήν η αποστροφή «Εμείς δεν περιμένουμε την ανάπτυξη για να αυξηθούν οι μισθοί. Με την αύξηση των μισθών έρχεται η ανάπτυξη». Πράγματι, σε περιόδους κρίσεων –και με πολλούς αστερίσκους, όπως είναι η ύπαρξη εγχώριας παραγωγής– η αύξηση των μισθών μπορεί να δημιουργήσει ζήτηση, η οποία με τη σειρά της να φέρει ανάπτυξη. Αυτό λέγεται αντικυκλική πολιτική, αλλά είναι το ένα μόνο ημικύκλιο. Οπως θα έλεγε και ο κ. Φίλιππος Σαχινίδης, ο Κέινς έχει και δεξιές σελίδες. Σ’ αυτές ο μεγάλος Βρετανός οικονομολόγος λέει ότι σε περίοδο ανάπτυξης της οικονομίας το κράτος ακολουθεί περιοριστική πολιτική. Δημιουργεί πλεονάσματα και μειώνει το δημόσιο χρέος, έτσι ώστε να έχει να μοιράζει τον χειμώνα των κρίσεων. Μια οικονομία που τις καλές εποχές δεν έχει δημιουργήσει πλεονάσματα και δεν μπορεί να δανειστεί, αδυνατεί να κάνει αντικυκλική πολιτική, ακόμη και αν αυτή δούλευε σε μια χώρα με ισχνή παραγωγή, σαν την Ελλάδα. Αλλά πάλι ξέρουμε ότι με τους κύκλους των 360 και τα ημικύκλια των 180 μοιρών ο πρώην πρωθυπουργός δεν έχει καλή σχέση.
Η δεύτερη «σοφία» που ακούσαμε από τον κ. Τσίπρα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ως «κύριο στόχο τον περιορισμό των ανισοτήτων, δηλαδή την ισότητα αποτελέσματος. Και όχι απλώς την ισότητα ευκαιριών που θέλουν οι νεοφιλελεύθεροι. Διότι στον 21ο αιώνα καμία κοινωνία δεν πρέπει να εκδικείται και να περιθωριοποιεί όσους αποτυγχάνουν, όσους βρέθηκαν μπροστά σε ανυπέρβλητα εμπόδια, αλλά και όσους είχαν την ατυχία να μην ανήκουν στην τάξη των “κληρονόμων”».
Κατ’ αρχήν πρέπει να πούμε ότι η «ισότητα των ευκαιριών» –που δεν το λένε οι νεοφιλελεύθεροι, αλλά τέλος πάντων– εξασφαλίζει ισότητα ευκαιριών και στους «κληρονόμους» και στους «ατυχείς». Η προσπάθεια επίτευξης της «ισότητας των αποτελεσμάτων» γέννησε τη φρίκη του υπαρκτού κομμουνισμού. Ηταν και η αχίλλειος πτέρνα του, διότι θέλει ανθρώπους που ξεκινούν από την ίδια αφετηρία να έχουν το ίδιο αποτέλεσμα, ανεξαρτήτως της προσπάθειας που καταβάλλει έκαστος, με συνέπεια όλη η οικονομία να κινείται με την ταχύτητα του ελάχιστου κοινού παρονομαστή.
Μην τα ισοπεδώσουμε όλα. Είναι θετικό που ο κ. Τσίπρας εγκατέλειψε τα παρωχημένα τσιτάτα του 19ου αιώνα και παλεύει με τις μεγάλες θεωρίες του 20ού. Εχει όλο τον χρόνο μπροστά του να φτάσει και στον 21ο…