Θα μπορούσε να είναι στίχος από έντεχνο, προς το ελαφρολαϊκό, σουξέ. «Μου έκλεψαν τα όνειρά μου». Το είπε η Γκρέτα καταχειροκροτούμενη από τους ηγέτες της παγκόσμιας κοινότητας, τους οποίους λίγο πριν είχε καταχεριάσει. Χειροκρότημα κατανόησης; Υποκρισία; Διαλέγετε και παίρνετε. Νομίζω πως δικαιούμαι να ρωτήσω, πρώτον, ποια είναι τα όνειρα που της έκλεψαν και, δεύτερον, αν έχει αναρωτηθεί ποτέ μήπως το δικαίωμά της να ονειρεύεται της το έδωσε αυτός ο ίδιος πολιτισμός που τώρα κατηγορεί ότι της τα έκλεψε. Διότι, αν δεν είχε γεννηθεί στη Σουηδία αλλά κάπου στο Αφγανιστάν ή την υποσαχάρια Αφρική, την πρώτη φορά που θα έμπαινε σε αεροπλάνο για να πάει στην Αμερική, αν κατάφερνε ποτέ να μπει, δεν θα σκεφτόταν το οικολογικό αποτύπωμα. Θα ζούσε το όνειρό της.
Η αντιμετώπιση της Γκρέτα δεν έχει να κάνει με την αποδοχή ή όχι της κλιματικής αλλαγής. Μπορεί να πιστεύεις ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα για να ανασταλεί η κλιματική αλλαγή, το λιώσιμο των πάγων, η υπερθέρμανση του πλανήτη, όμως να σε απωθεί το δεκαεξάχρονο κορίτσι με το ιεραποστολικό ύφος, το αγέλαστο πρόσωπο, κοινώς τον φανατισμό της. «Οι φανατικοί δεν έχουν χιούμορ», είχε πει ο Αμος Οζ. Και η Γκρέτα είναι φανατική. Και δραστηριοποιείται σε έναν κόσμο που ρέπει στον φανατισμό, επειδή του έλειψαν οι μεγάλες ιδέες. Η Γκρέτα αυτό προσφέρει: μια μεγάλη ιδέα για τον κόσμο, τη μεθαδόνη της θρησκείας και των ιδεολογιών που στέγασαν τόσες ψυχές τον περασμένο αιώνα. Προσφέρει μεταφυσική προφητεύοντας την Αποκάλυψη και το τέλος του κόσμου. Και η μεταφυσική της έχει γοητεία, ξεσηκώνει εκατομμύρια ανά τον κόσμο. Ο σκοπός της είναι ιερός, λένε, άρα δεν πρέπει να σκοντάφτουμε στα μέσα, στον τρόπο του ιεροκήρυκα που ενοχοποιεί τη ζωή για να τη σώσει. Τόσα πάθαμε, αλλά μυαλό δεν βάλαμε. Πόσες φορές στην Ιστορία προφήτες με τον δείκτη της δεξιάς προτεταμένο έχουν δείξει κάποιον σκοπό αδιαφορώντας για τα μέσα; Και η κοινωνική ισότητα ήταν ιερός σκοπός, όμως τα μέσα που χρησιμοποίησαν όσοι θέλησαν να την επιβάλουν έκαναν τον βίο αβίωτο σε όσους δεν στέρησαν τον βίο. Δεν είναι μάλλον τυχαίο ότι πίσω από την Γκρέτα συνωστίζονται όσοι έχασαν στα αζήτητα τις επαναστατικές τους ιδέες.
Ο δυτικός κόσμος είναι φοβισμένος. Ας μη γελιόμαστε. Φοβάται το αύριο γιατί ζει εγκλωβισμένος στο σήμερα.
Ο Σαρλ Πεγκί έλεγε πως κανείς δεν μπορεί να ζήσει χωρίς μεταφυσική, ακόμη και ο πιο ορθολογικός νους. Ο κόσμος μας αισθάνεται ένοχος αλλά δεν ξέρει σε ποιον να εξομολογηθεί τις ενοχές του. Η αγέλαστη δεκαεξάχρονη προσφέρεται για εξομολογήσεις. Πάντως η οικουμένη, ακόμη κι αν γλιτώσει απ’ την κλιματική αλλαγή, Παράδεισος δεν πρόκειται να γίνει. Οπότε, μην κλαις τα όνειρά σου, Γκρέτα.