Συνήθως ακούμε μονάχα τη μία πλευρά του φαινομένου: οι άνθρωποι του σήμερα ξοδεύουν κατά μέσον όρο 12 ώρες κολλημένοι σε κάποιου είδους οθόνη, προσεγγίζοντας τα όρια της εμμονής με τα smartphones και τους υπολογιστές. Ωστόσο, πέρα από την τεχνοφοβία, συναντά κανείς τις τεράστιες δυνατότητες της σύγχρονης τεχνολογίας και της υπολογιστικής δύναμης των συσκευών της καθημερινότητας, οι οποίες μεταμορφώνουν δραματικά μια σειρά από βιομηχανίες. Μια από τις σημαντικότερες τάσεις που επηρεάζει δεκάδες από αυτές είναι η εξέλιξη του χώρου και της φυσικής παρουσίας σε κάτι περιττό: ολοένα και περισσότερες υπηρεσίες γίνονται διαθέσιμες εξ αποστάσεως, χάρη στις γρήγορες ταχύτητες μετάδοσης, στις εξελίξεις στους αισθητήρες και στις κάμερες και στη συναρπαστική δυνατότητα επεξεργασίας των λεγόμενων «μεγάλων δεδομένων».
Οπως έχει ήδη αποδείξει η Ιστορία, οι νέες ευκαιρίες αφθονούν όταν η ασύρματη συνδεσιμότητα αναβαθμίζεται, γίνεται γρηγορότερη και κοστίζει λιγότερο. Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός πως πίσω από την άνθηση της «τεχνολογίας απόστασης» (remote technology) κρύβεται η έλευση της συνδεσιμότητας 5G. Η παρακολούθηση βίντεο υψηλής ευκρίνειας, άλλωστε, ξεκλειδώθηκε χάρη στο άλμα μεταξύ 3G και 4G, ακριβώς όπως η πλοήγηση στον ιστό μέσω των κινητών τηλεφώνων πραγματοποιήθηκε με τη μετάβαση μεταξύ 2G και 3G.
Ενώ, λοιπόν, ο κόσμος βρίσκεται στο κατώφλι του 5G, οι αναλυτές εικάζουν πως ο τρόπος με τον οποίο δουλεύουμε αναμένεται να αλλάξει ριζικά και πως δεκάδες βιομηχανίες δεν θα απαιτούν πλέον τη φυσική παρουσία των ανθρώπων στο εκάστοτε εργασιακό περιβάλλον.
«Το να δουλεύει κανείς από το σπίτι είναι το φυσικό μέλλον της τεχνολογίας», ανέφερε το φετινό περίπτερο της Google στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός, και πράγματι τα δίκτυα επικοινωνιών πέμπτης γενιάς, η εικονική πραγματικότητα (VR) και οι υψηλές ταχύτητες επικοινωνίας και απεικόνισης σύντομα θα εξαλείψουν τα όρια που επιβάλλει ο χώρος σε δεκάδες επαγγέλματα. Για να το διαπιστώσει κανείς, δεν χρειάζεται να ταξιδέψει στο μακρινό μέλλον. Ηδη, στην Ινδία πραγματοποιήθηκε η πρώτη καρδιοχειρουργική επέμβαση εξ αποστάσεως, στην Γκάνα δεκάδες αστοί καλλιεργούν φάρμες στην ύπαιθρο μέσω των κινητών τους τηλεφώνων και στη Γερμανία το πρώτο ταξίδι ενός τρένου δίχως οδηγό στο βαγόνι έλαβε χώρα επιτυχώς. Ακολουθούν τρεις ιστορίες που φανερώνουν τις συναρπαστικές τελευταίες τάσεις της εξ αποστάσεως τεχνολογίας.
Χειρουργείο από απόσταση 32 χλμ.
Η ελπιδοφόρος καινοτομία έλαβε χώρα πριν από περίπου μία εβδομάδα στην Ινδία.
Πέντε ασθενείς με στεφανιαία νόσο –μια συνήθη πάθηση όπου τα αιμοφόρα αγγεία έχουν υποστεί βλάβη και η καρδιά δεν μπορεί να λάβει επαρκή ποσότητα αίματος– υπήρξαν η αφορμή για μια ελπιδοφόρο καινοτομία που έλαβε χώρα πριν από μία εβδομάδα στην Ινδία. Ελέγχοντας έναν ρομποτικό βραχίονα και δεκάδες κάμερες, ο χειρουργός τους κατάφερε να τοποθετήσει μια μικρή δομή στο αιμοφόρο αγγείο του κάθε ασθενούς και να το ανοίξει, γεγονός που επέτρεψε τη ροή του αίματος και οδήγησε σε επιτυχείς επεμβάσεις και για τους πέντε καρδιοπαθείς.
Το παράδοξο της ιστορίας; Ο γιατρός στην πραγματικότητα βρισκόταν 32 χιλιόμετρα μακριά από τους ασθενείς του. Πρόκειται για την πρώτη εξ αποστάσεως καρδιοχειρουργική επέμβαση στον κόσμο, μια εξέλιξη «ορόσημο», σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό The Lancet’s EClinicalMedicine, η οποία ξεκλειδώνει τις δυνατότητες της εξ αποστάσεως ιατρικής.
Τα ρομπότ έχουν αναλάβει κεντρικό ρόλο στις χειρουργικές επεμβάσεις εδώ και σχεδόν δύο δεκαετίες, από τη στιγμή που πρωτοεμφανίστηκαν το 2001. Ωστόσο, η δυνατότητα να ελέγξει κανείς τον βραχίονα της εγχείρησης εξ αποστάσεως είναι μια καινοτομία αρκετά πρόσφατη, χάρη στη βελτίωση των δικτύων και τη δυνατότητα της διαδικτυακής συνδεσιμότητας.
Κινητήριος μοχλός για την εξέλιξη της εξ αποστάσεως εγχείρησης αποτελεί μια επίμονη πρόκληση: εκατοντάδες περιοχές του κόσμου, κυρίως σε αναπτυσσόμενες χώρες και αγροτικές περιοχές, δεν διαθέτουν ακόμη και σήμερα πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες καρδιοπαθειών. Είναι ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες που εξηγεί γιατί οι καρδιαγγειακές παθήσεις παραμένουν η πρώτη αιτία θανάτου παγκοσμίως, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.
Η τηλεχειριζόμενη χειρουργική τεχνολογία διαθέτει πλεονεκτήματα και για τους ιατρούς και τους επαγγελματίες υγείας. Οι ασθενείς, οι γιατροί και οι νοσοκόμοι που εργάζονται σε εργαστήρια καθετηριασμού και συμμετέχουν σε θεραπείες καρδιακών παθήσεων συχνά εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας και η επανειλημμένη έκθεση μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες στην υγεία τους.
Με τα ρομπότ που ελέγχονται εξ αποστάσεως, οι χειρουργοί μπορούν να ασκήσουν το επάγγελμά τους μακριά από την ακτινοβολία, μειώνοντας σημαντικά την έκθεσή τους σε αυτή. Φυσικά, για να βοηθήσει ένα τέτοιο μέτρο τις περιοχές που δεν έχουν τακτική πρόσβαση σε γιατρούς απαιτείται και μια παράλληλη βελτίωση στη συνδεσιμότητα.
Η τεχνολογία 5G επιτρέπει η κάθε χειρουργική κίνηση που γίνεται από τους γιατρούς να αναπαραχθεί σε χιλιοστά του δευτερολέπτου από τους ρομποτικούς βραχίονες – πρέπει ωστόσο να αναπτυχθεί δίκαια και στις περιοχές που την έχουν ανάγκη περισσότερο.
Αγροτική παραγωγή από τις οθόνες
Διαχείριση φάρμας μέσω ηλεκτρονικών συσκευών, όπως τάμπλετ, υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα.
Αρκετοί είναι αυτοί που θα ήθελαν να είναι αγρότες, να καλλιεργούν ένα κομμάτι γης και να διαθέτουν μια περαιτέρω πηγή εισοδήματος. Ωστόσο, ο αστικός ρυθμός της ζωής, η έλλειψη χρόνου και οι αποστάσεις το καθιστούν ιδιαίτερα δύσκολο. Επιπλέον, ακόμα και ο χρόνος που μπορούν να διαθέτουν οι αγρότες στην καλλιέργειά τους είναι πολλές φορές περιορισμένος. Ευτυχώς, με τη βοήθεια της τεχνολογίας και μια σειρά ευρηματικών εργαλείων και startup εταιρειών, η εξ αποστάσεως γεωργία γίνεται πλέον πραγματικότητα. Μία από αυτές τις καινοτομίες έρχεται από την Γκάνα, όπου η αγροτική παραγωγή δεν έχει φτάσει ακόμα τον μέγιστο βαθμό εκμετάλλευσης και τα επίπεδα εισοδήματος παραμένουν συγκριτικά χαμηλά.
Η εταιρεία CompleteFarmer, η οποία ιδρύθηκε το 2017 από μια ομάδα αγροτικών επιστημόνων, επιχειρηματιών και μηχανικών, αυτοαποκαλείται μια πλατφόρμα «καλλιέργειας πλήθους» και δίνει στους χρήστες της την ευκαιρία να διαχειρίζονται φάρμες με άνεση από τις ηλεκτρονικές συσκευές τους, τάμπλετ, υπολογιστές και κινητά τηλέφωνα.
Η εταιρεία πλαισιώνει το κάθε χωράφι με μία σειρά από κάμερες και αισθητήρες, η τιμή των οποίων έχει μειωθεί σε αξιοσημείωτο βαθμό τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς και με ειδικούς αγρότες και υπεύθυνους που ελέγχουν τις φάρμες και εκτελούν τη γεωργική εργασία για τους ιδιοκτήτες.
Οι χρήστες μπορούν να παρακολουθούν την πρόοδο των αγροκτημάτων από όπου και αν βρίσκονται, καθώς και να επιλέξουν μερικές βασικές λειτουργίες, όπως πότισμα ή συγκομιδή. Στη Νέα Ζηλανδία, από την άλλη, οι λύσεις επικεντρώνονται στην παρακολούθηση και χαρτογράφηση της καλλιεργήσιμης γης, καθώς η εταιρεία Cibolabs χρησιμοποιεί διαθέσιμα δορυφορικά δεδομένα τα οποία μετρούν το φως που αντανακλούν τα χωράφια. Με τη χρήση ενός εξελιγμένου αλγόριθμου, η εταιρεία καταφέρνει να ποσοτικοποιεί πόσο «βιομάζα» περιέχει η βλάστηση και καθοδηγεί τους κτηνοτρόφους στην αποτελεσματικότερη βοσκή.
Ενα ακόμη εργαλείο της αγροτεχνολογίας έρχεται από την Ελλάδα, και μάλιστα από την περιοχή του Βόλου που διαθέτει ιστορική αγροτική παραγωγή. Η εξαιρετικά επιτυχημένη Centaur Technologies εξειδικεύεται σε ολοκληρωμένες λύσεις παρακολούθησης και προστασίας αγροτικών προϊόντων και προσφέρει ασύρματους αισθητήρες και υπολογιστικά εργαλεία πρόβλεψης που τοποθετούνται εντός των αποθηκευμένων αγροτικών προϊόντων και συλλέγουν χρήσιμα δεδομένα για την αποφυγή της αλλοίωσης των αγροτικών προϊόντων.
Οι αισθητήρες οπτικοποιούν τα στοιχεία μέσω μιας μοντέρνας εφαρμογής προσβάσιμης από το τηλέφωνο ή το tablet του κάθε αγρότη σε πραγματικό χρόνο, βοηθώντας όχι μόνο την εξ αποστάσεως παρακολούθηση, αλλά και τη μείωση της αγροτικής απώλειας και το πιο βιώσιμο μέλλον για τον πλανήτη.
Το συναρπαστικό ταξίδι της «Λούσι» με τη νέα τεχνολογία συνδεσιμότητας
Η αμαξοστοιχία διέσχισε με μεγάλη ταχύτητα τον σιδηρόδρομο που καταλήγει στην πόλη Σβάρζενμπεργκ της Σαξονίας.
Ο μοντέρνος συρμός με το χαϊδευτικό όνομα «Λούσι» –ένα προϊόν του τιτάνα των αμαξοστοιχιών Thales και της εταιρείας τεχνολογίας Vodafone– διέσχισε με μεγάλη ταχύτητα τον σιδηρόδρομο που καταλήγει στην πόλη Σβάρζενμπεργκ της Σαξονίας. Παρότι η θέση του οδηγού διέθετε ένα μεγάλο, διαφανές τζάμι, κανένας δεν φαινόταν να βρίσκεται στο «τιμόνι» του συρμού. Ο λόγος είναι απλός και δεν προκαλεί τον αναμενόμενο πανικό: στην πραγματικότητα η «Λούσι» ελεγχόταν εξ αποστάσεως. Πρόκειται για ένα πείραμα που πραγματοποίησαν οι δύο εταιρείες στις 17 Σεπτεμβρίου για να δοκιμάσουν τις δυνατότητες της τεχνολογίας 5G, και το οποίο σηματοδοτεί το πρώτο ταξίδι αμαξοστοιχίας η οποία ελέγχεται εξ αποστάσεως χάρη στη νέα τεχνολογία συνδεσιμότητας.
Για την επιτυχία του πειράματος, οι εταιρείες εγκατέστησαν ένα ξεχωριστό δίκτυο ταχύτητας 5G εξ ολοκλήρου διαθέσιμο για τις σιδηροδρομικές δοκιμές, έτσι ώστε η αποτελεσματικότητα να μην επηρεαστεί από τον αριθμό των χρηστών της συνδεσιμότητας στην περιοχή. Ο οδηγός του συρμού βρισκόταν σε ένα κοντινό κτίριο και έλεγχε το τρένο με τη βοήθεια δύο οθονών που μετέφεραν εικόνες από το βαγόνι με καθυστέρηση μικρότερη των 10 χιλιοστών του δευτερολέπτου. Πρόκειται για μια συναρπαστική ταχύτητα, που προσφέρεται χάρη στο εύρος ζώνης άνω των 500 megabit το δευτερόλεπτο που παρέχει η υπερσύγχρονη τεχνολογία 5G που εγκαθίσταται σταδιακά ανά τον κόσμο.
«To 5G ανοίγει έναν θαυμαστό καινούργιο κόσμο δυνατοτήτων για δεκάδες βιομηχανίες», ανέφερε στα τοπικά μέσα με ενθουσιασμό ο Ιβ Γιάνικ, διευθύνων σύμβουλος της Thales Germany και υπεύθυνος για το τμήμα μεταφορών της εταιρείας, μετά το πέρας του δοκιμαστικού ταξιδιού. «Η επόμενη γενιά κινητής τεχνολογίας θα αποτελέσει το θεμέλιο για την ολοκληρωτική ψηφιακή μετατροπή και μπορεί να αλλάξει ριζικά τον τομέα των σιδηροδρόμων» πρόσθεσε, εικάζοντας πως η εξ αποστάσεως λειτουργία θα εισέλθει εξαιρετικά άμεσα στον τομέα των εμπορευματικών αμαξοστοιχιών.
Πέρα από τα τρένα, η εξ αποστάσεως οδήγηση αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά και την αυτοκίνηση, όπου οι εξελίξεις τα τελευταία χρόνια είναι εκθετικές. Ενας πρόσφατος νόμος στην Καλιφόρνια, έπειτα από μερικά ανησυχητικά περιστατικά και ατυχήματα, απαιτεί από τα νεοσύστατα αυτόματα αυτοκίνητα να διαθέτουν απαραίτητα και επιλογή τηλεχειρισμού εξ αποστάσεως. Ως αποτέλεσμα, δεκάδες ισχυροί παίκτες της αυτοκινητοβιομηχανίας, όπως η General Motors, η Uber και η Nissan, αναπτύσσουν ήδη αυτοκίνητα που θα οδηγούνται από απόσταση και μπορεί σύντομα να εισέλθουν σε βιομηχανίες, όπως τα ταξί και ο τουρισμός.