Την περασμένη εβδομάδα, ο νέος πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης πραγματοποίησε την πρώτη του επίσκεψη στα Ηνωμένα Εθνη στη Νέα Υόρκη, δίνοντας ένα ξεκάθαρο μήνυμα: η Ελλάδα είναι πάλι ανοικτή για τις επιχειρήσεις.
Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο κλυδωνίζεται από τη μία καταστροφική εξέλιξη στην άλλη όσον αφορά το Brexit, χωρίς να φαίνεται φως στην άκρη του τούνελ, οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου δεν έχουν παρά να δουν πού ήταν η Ελλάδα πριν από σχεδόν μία δεκαετία.
Μέσα σε όλη αυτή την κακοφωνία γύρω από την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε., πολλοί έχουν ξεχάσει το τεράστιο πλήγμα που υπέστη η ελληνική οικονομία το 2010, όταν η χώρα βρέθηκε να μην μπορεί να δανειστεί πλέον από τις χρηματοοικονομικές αγορές και αναγκάστηκε να αναζητήσει τη διάσωσή της από το ΔΝΤ και την Ε.Ε.
Τότε, η Ελλάδα βρισκόταν αντιμέτωπη με την καταστροφή, καθώς η οικονομία κατέρρεε και η χώρα διέτρεχε τον κίνδυνο ενός Grexit. Αλλά, όπως και το Ηνωμένο Βασίλειο αντιμετωπίζει τώρα τη δική του ευρωπαϊκή κρίση, η εμπειρία της Ελλάδας προσφέρει ελπίδα.
Μάλιστα, το Ηνωμένο Βασίλειο θα πρέπει όλο και περισσότερο να στραφεί στην Ελλάδα ως έναν σημαντικό επιχειρηματικό εταίρο, καθώς εξετάζει τις νέες εμπορικές συμφωνίες που θα συνάψει μετά την έξοδό του από την Ε.Ε.
Σύμφωνα με τις πρώτες ενδείξεις, ο κ. Μητσοτάκης ενθαρρύνει τις ξένες επιχειρήσεις. Επειτα από χρόνια λιτότητας, ο ισχυρισμός του νέου πρωθυπουργού ότι η άρση του ελέγχου των κεφαλαίων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων και για την ανάπτυξη, έχει αυξήσει το ενδιαφέρον για την Ελλάδα ως εμπορικό εταίρο. Οπως είπε ο κ. Μητσοτάκης σε ομιλία του στη Διεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης τον Σεπτέμβριο αυτού του έτους, η Ελλάδα δεν είναι πλέον το μαύρο πρόβατο της Ευρώπης, με την εμπιστοσύνη των επενδυτών στα ελληνικά ομόλογα να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων 10 ετών.
Τα πιο πρόσφατα οικονομικά στοιχεία, που δημοσιεύθηκαν τον Σεπτέμβριο και δείχνουν ότι οι ελληνική οικονομία σημείωσε ανάπτυξη κατά 1,9% το δεύτερο τρίμηνο του 2019, θα δώσουν μια περαιτέρω ώθηση στην εμπιστοσύνη των διεθνών επενδυτών. Σε μεγάλη αντίθεση με άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε. που προσέφυγαν στον μηχανισμό διάσωσης, η ελληνική οικονομία βρίσκεται σε πορεία ανάπτυξης κατά 2,2%, ποσοστό που αποτελεί ασύλληπτη αύξηση αν αναλογιστούμε τη μείωση του ΑΕΠ πάνω από 25% κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Αξίζει εδώ να το συγκρίνουμε αυτό με το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου το Βρετανικό Εμπορικό Επιμελητήριο την περασμένη εβδομάδα προέβλεψε επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης του Ηνωμένου Βασιλείου στο 1,2% για το τρέχον έτος και 0,8% για το επόμενο, ποσοστά χαμηλότερα από τις προηγούμενες προβλέψεις του 1,3% και 1% αντιστοίχως.
Υπό την κυβέρνηση Τσίπρα, έμειναν στάσιμες διάφορες μεγάλες επιχειρήσεις που προτάθηκαν από ξένους ομίλους, αλλά ο κ. Μητσοτάκης λέει ότι θα καταστήσει προτεραιότητα την απεμπλοκή ενός καναδικού έργου εξόρυξης χρυσού ύψους 1,5 δισ. ευρώ στη Βόρεια Ελλάδα και ενός προγράμματος 8 δισ. ευρώ από επενδυτές τόσο από την Ελλάδα όσο και από τις χώρες του Κόλπου για την ανακατασκευή του πρώην αεροδρομίου της Αθήνας. Η φαρμακευτική Pfizer είναι μία ακόμη τεράστια εταιρεία που επενδύει στη χώρα. Η αμερικανική εταιρεία ακινήτων Hines, ολοκλήρωσε μόλις την τρίτη μεγάλη επένδυσή της στην Ελλάδα αυτό το έτος και δημιούργησε μία κοινοπραξία με την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος για την ανακατασκευή ενός μεγάλου εμπορικού κέντρου.
Συνεπώς οι πόρτες είναι ανοικτές στους διεθνείς επενδυτές, και πρόκειται για μια σχετικά ανεκμετάλλευτη ευκαιρία για το Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με το Enterprise Greece, όλοι οι κύριοι ανταγωνιστές του Ηνωμένου Βασιλείου βρίσκονται πιο μπροστά όσον αφορά τις εξαγωγές προς την Ελλάδα. Η Γερμανία ήταν ο πρώτος εξαγωγέας στην Ελλάδα το 2018 με εξαγωγές αξίας 5.798 εκατ. ευρώ. Επίσης στις 10 πρώτες χώρες ήταν η Ιταλία (4.507 εκατ. ευρώ), η Ρωσία (4.145 εκατ. ευρώ), οι Κάτω Χώρες (2.799 εκατ. ευρώ), η Γαλλία (2.184 εκατ. ευρώ) και η Ισπανία (2.046 εκατ. ευρώ). Εν τω μεταξύ, όσον αφορά τις ευρύτερες ξένες άμεσες επενδύσεις (ΞΑΕ), το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης βρίσκεται σε χαμηλότερη θέση από τους ανταγωνιστές του, με τη Γερμανία να αντιστοιχεί στο 20,8% των συνολικών ΞΑΕ, ενώ στη συνέχεια βρίσκονται το Λουξεμβούργο (20%), οι Κάτω Χώρες (17,7%), η Ελβετία (9,8%) και η Γαλλία (5,2%).
Κάποιες εταιρείες από το Ηνωμένο Βασίλειο δραστηριοποιούνται ήδη στην Ελλάδα, όπως η Vodafone, η Dixons, η Marks & Spencer, η Unilever, η GlaxoSmithKline, η British Airways και η Astra Zeneca. Η McBains, επίσης, έχει συμμετάσχει σε μια σειρά συμπράξεων ανάμεσα στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα επί σειράν ετών, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου έργου σχολικών εγκαταστάσεων μέσω μιας τέτοιας σύμπραξης στην περιοχή της Αττικής. Το έργο αυτό περιελάμβανε μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή και διαχείριση 14 σχολικών μονάδων που θα φιλοξενούσαν πάνω από 3.500 μαθητές. Βρισκόμαστε τώρα στη φάση οριστικοποίησης ενός νέου έργου σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, για το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών.
Οσο η αβεβαιότητα σχετικά με το Brexit συνεχίζει να παρεμποδίζει τις επενδύσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελλάδα προσφέρει νέες ευκαιρίες. Η Mirum Hellas ανακοίνωσε πρόσφατα ένα έργο τουρισμού πολυτελείας ύψους 410 εκατ. ευρώ που περιλαμβάνει την κατασκευή εξοχικών κατοικιών στην Ελούντα της Κρήτης, δημιουργώντας πάνω από 350 θέσεις εργασίας. Αλλα έργα σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα θα προσελκύσουν περαιτέρω διεθνείς επενδύσεις. Το υπουργείο Οικονομικών, Ανάπτυξης και Τουρισμού έχει εγκρίνει έντεκα έργα συνολικής αξίας 1,5 δισ. ευρώ, τα οποία περιλαμβάνουν νέα σχολεία στα Χανιά και στη Ρόδο και τον Βόρειο Οδικό Αξονα στην Κρήτη.
Επιπλέον, παρόλο που η οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας είναι πρόσφατη, η τοποθεσία της ως γεωγραφικού κόμβου της Νοτιοανατολικής Ευρώπης δεν έχει αλλάξει, καθιστώντας την έναν βασικό στρατηγικό σύνδεσμο που προσφέρει πρόσβαση στις αγορές των Βαλκανίων, της Μαύρης Θάλασσας, της Ανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου.
Εάν υπάρχει ένας τομέας τον οποίο θα παρακολουθήσουν στενά οι μελλοντικοί ξένοι επενδυτές, είναι το τι πρόκειται να κάνει ο νέος πρωθυπουργός για τη μείωση της γραφειοκρατίας. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 72η θέση ανάμεσα σε 190 αγορές όσον αφορά την ευκολία στις επιχειρηματικές συναλλαγές, σύμφωνα με ετήσιες αξιολογήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας. Αυτή η μεσαία κατάταξη θα πρέπει να βελτιωθεί εάν η χώρα θέλει να προσελκύσει τους μεγάλους διεθνείς παίκτες. Οι ξένοι επενδυτές θα ενθαρρυνθούν, συνεπώς, από τη νέα ταχεία διαδικασία Χωροταξικού Σχεδιασμού Στρατηγικών Επενδύσεων για την έγκριση νέων μεγάλων αναπτυξιακών έργων στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα. Η μεταρρύθμιση των δαπανών, η προσέλκυση ξένων επενδύσεων και η επανεκκίνηση έργων υποδομής που βρίσκονται στάσιμα, αποτελούν θέματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν γρήγορα προκειμένου η Ελλάδα να μειώσει την εξάρτησή της από τον τουρισμό και να εκσυγχρονίσει την οικονομία της. Στη Νέα Υόρκη την περασμένη εβδομάδα και από τη στιγμή της εκλογικής του νίκης, ο κ. Μητσοτάκης έχει ήδη αρχίσει να δίνει τα πρώτα ελπιδοφόρα σημάδια. Μπορεί να είναι ακόμα νωρίς, αλλά η διεθνής ετυμηγορία είναι μέχρι στιγμής θετική.
* Ο κ. Αντώνης Κουμίδης είναι εμπορικός διευθυντής της McBains, μιας συμβουλευτικής και μελετητικής εταιρείας που ειδικεύεται στην κατασκευή ακινήτων και έργων υποδομής με επιχειρήσεις στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Ευρώπη, και διευθύνων σύμβουλος της ελληνικής επιχείρησης της εταιρείας.