Σαφής και ευθεία, αλλά προσεκτική και με βάση τη λογική της αμοιβαιότητας είναι η απόφαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ε.Ε. για περιοριστικά μέτρα κατά της Τουρκίας για τις παραβιάσεις της στην κυπριακή αποκλειστική οικονομική ζώνη (ΑΟΖ). Οι 28 υπουργοί εισηγήθηκαν τη θέσπιση ενός πλαισίου περιοριστικών μέτρων έναντι των φυσικών και νομικών προσώπων, τα οποία εμπλέκονται με κάποιο τρόπο στην παράνομη γεωτρητική δραστηριότητα της τουρκικής εταιρείας πετρελαίων (ΤΡΑΟ) στην Ανατολική Μεσόγειο. Το ΣΕΥ καλεί την ύπατη εκπρόσωπο της Ε.Ε. Φεντερίκα Μογκερίνι και την Κομισιόν να υποβάλουν συγκεκριμένες προτάσεις για τον συγκεκριμένο σκοπό. Πρακτικά η απόφαση του ΣΕΥ αποτελεί το αμέσως επόμενο βήμα του κειμένου συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 15ης Ιουλίου 2019, όπου πέρα από τις γενικές αρχές, περί αλληλεγγύης στην Κυπριακή Δημοκρατία και σεβασμό των θαλάσσιων ζωνών της, περιλαμβάνονται τα περιοριστικά μέτρα. Με βάση εκείνα τα συμπεράσματα είχαν γίνει και οι προπαρασκευαστικές εργασίες που οδήγησαν στη χθεσινή απόφαση.
Οι αποφάσεις του ΣΕΥ αποτελούν ένα χειροπιαστό βήμα της Ε.Ε., κάτι που έχει εκτιμηθεί αναλόγως από την Αθήνα και τη Λευκωσία. Μετά τη χθεσινή συνεδρίαση του ΣΕΥ στο Λουξεμβούργο, ο κ. Δένδιας επισήμανε ότι η Ε.Ε. «μίλησε καθαρά για το θέμα των παραβιάσεων της κυριαρχίας και των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου. Πήγε ένα βήμα παραπέρα από προηγούμενες αποφάσεις και αποφάσισε μέτρα κατά νομικών και φυσικών προσώπων, αυτό δηλαδή το οποίο επεδίωκε καθαρά η κυπριακή πλευρά». Ο κ. Δένδιας συμπλήρωσε ότι «είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς γι’ αυτό. Πιστεύουμε ότι πάντα πρέπει να είναι οδηγός όλων μας το διεθνές δίκαιο. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αναφερόμαστε όλοι και όταν η Τουρκία το παραβαίνει, οφείλουν να υπάρχουν κυρώσεις, για να καταλαβαίνουν όλοι πώς οφείλουν να συναλλάσσονται και να διαβιώνουν τα έθνη».
«Ξεκάθαρο μήνυμα»
Την ικανοποίησή του εξέφρασε και ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης, ο οποίος επισήμανε ότι «η Ε.Ε., με τις σημερινές της αποφάσεις, στέλνει ξεκάθαρο μήνυμα προς την Τουρκία ότι οι ενέργειές της είναι καταδικαστέες, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και μήνυμα προς όλους όσοι εμπλέκονται στις εν λόγω παράνομες ενέργειες ότι οι πράξεις τους έχουν συνέπειες». Η εισήγηση του ΣΕΥ προκάλεσε την αντίδραση του τουρκικού ΥΠΕΞ το οποίο περιέγραψε ως «απαράδεκτο» το γεγονός ότι η Ε.Ε. θεωρεί παράνομες τις τουρκικές γεωτρήσεις και την «προστασία των δικαιωμάτων των Τουρκοκυπρίων στην Ανατολική Μεσόγειο». Στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για «προκατειλημμένη στάση της Ε.Ε. προς την Τουρκία χωρίς προηγούμενο και ασύμβατη με το διεθνές δίκαιο».
Η Λευκωσία, πάντως, προσπαθεί να διεθνοποιήσει την κατάσταση στην ΑΟΖ της, κρατώντας ενήμερους όλους τους εμπλεκομένους. Χθες, ο γενικός διευθυντής του κυπριακού υπουργείου Εξωτερικών Τάσος Τζιωνής βρέθηκε στη Μόσχα όπου είχε διαβουλεύσεις με τον υφυπουργό Εξωτερικών της Ρωσικής Ομοσπονδίας Αλεξάντερ Γκρούσκο. Οι δυνάμεις της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Γαλλίας πραγματοποίησαν, επίσης, μια μικρής εμβέλειας άσκηση τύπου Passex το περασμένο Σάββατο, εντός της κυπριακής ΑΟΖ, προκειμένου να αποστείλουν ένα μήνυμα, υπό το φως και της γενικότερης πίεσης που φαίνεται ότι ασκεί η Τουρκία. Υπενθυμίζεται η δήλωση στην οποία προχώρησε την περασμένη εβδομάδα ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΝΙ Κλαούντιο Ντεσκάλτσι, ότι η ιταλική εταιρεία δεν θα προχωρήσει σε δραστηριότητες σε περιοχές όπου υπάρχουν πολεμικά πλοία, κάτι που προκάλεσε τη θετική αντίδραση από πλευράς τουρκοκυπριακού ψευδοκράτους. «Νομίζω ότι η απόφαση της ΕΝΙ είναι θετική. Η ιταλική εταιρεία έδειξε ότι δεν θα επηρεαστούν από τις προκλήσεις των Ελληνοκυπρίων», ανέφερε ο αποκαλούμενος «υπουργός Ενέργειας» του ψευδοκράτους Χασάν Τατσόι.