Το βραβείο Μπούκερ, το σημαντικότερο λογοτεχνικό έπαθλο του Ηνωμένου Βασιλείου, στην 50ετή πορεία του αντανακλά τις αντιλήψεις που μεταβάλλονται για τη γλώσσα, την προέλευση, το φύλο. Τώρα, σπάνιο για τα βρετανικά ήθη, παραβιάστηκε ο κανόνας, και το φετινό βραβείο δόθηκε ισότιμα σε δύο συγγραφείς. Είχε συμβεί και στο παρελθόν: το 1974, όταν το βραβείο μοιράστηκε ανάμεσα στη Ναντίν Γκόρντιμερ και sτον Στάνλεϊ Μίντλετον, και το 1992 ανάμεσα στον Μάικλ Οντάατζε και τον Μπάρι Ανσγουερθ. To 1992, μετά τη δεύτερη φορά απόδοσης εξ ημισείας του επάθλου, ο κανονισμός άλλαξε και κατέστη σαφές ότι το βραβείο δεν μπορεί πλέον να μοιράζεται.
Ακόμη και οι Βρετανοί αλλάζουν, και μάλιστα παραβιάζουν τον κανόνα. Η κριτική επιτροπή βρήκε ισοτίμως ακαταμάχητα τα νέα μυθιστορήματα της 79χρονης Καναδής Μάργκαρετ Ατγουντ (από τα μεγάλα φαβορί και προηγούμενη κάτοχος του βραβείου το 2000 για τον «Τυφλό δολοφόνο») και της 60χρονης Μπερναντέτ Εβαρίστο (Βρετανίδας, αγγλο-νιγηριανής καταγωγής). Η Μάργκαρετ Ατγουντ είναι σούπερ σταρ της διεθνούς λογοτεχνικής σκηνής και το βραβευμένο βιβλίο της είναι το «The Testaments», κατά κάποιον τρόπο συνέχεια της δυστοπικής επιτυχίας της «Η ιστορία της θεραπαινίδας».
Η Μπερναντέτ Εβαρίστο είναι συγγραφέας που απηχεί μεγάλα κεφάλαια της σύγχρονης ατζέντας. Ασχολείται συστηματικά με την αφρικανική διασπορά και με θέματα ταυτότητας και φύλου. Το βραβευμένο βιβλίο της με τίτλο «Girl, Woman, Other» είναι πολυφωνικό μυθιστόρημα σαν μια «στρατηγική κατά της αφάνειας», διότι «εμείς οι μαύρες Βρετανίδες γυναίκες ξέρουμε πως, αν δεν εισαγάγουμε τον εαυτό μας στον κορμό της λογοτεχνίας, κανείς άλλος δεν πρόκειται να το πράξει».
Το βραβείο Μπούκερ συνοδεύεται από χρηματικό έπαθλο 50.000 στερλινών, το οποίο, φέτος, μοιράστηκε επίσης. Η Μάργκαρετ Ατγουντ, πολυμεταφρασμένη σε όλον τον κόσμο, δήλωσε πως δεν θα κρατήσει την αμοιβή των 25.000 στερλινών για τον εαυτό της, καθώς, όπως είπε, είναι μεγάλη πλέον σε ηλικία και επιπλέον έχει πολλά υπάρχοντα («παραέχω πολλές τσάντες για να ξοδέψω 25.000 για τον εαυτό μου», είπε). Το ποσόν που δικαιούται θα το προσφέρει στην Indspire, φιλανθρωπική οργάνωση για την εκπαίδευση και την ενσωμάτωση των αυτόχθονων πληθυσμών του Καναδά.
Η Ατγουντ ήταν μέλος της κριτικής επιτροπής του Μπούκερ όταν είχε αποφασίσει και πάλι το μοίρασμα του βραβείου (τότε προβλεπόταν). «Οπότε καταλαβαίνω την αγωνία», είπε. Πέντε ώρες συνεδρίαζε η επιτροπή για το φετινό βραβείο και ο Πίτερ Φλόρενς, ο πρόεδρος, αποκάλυψε ότι υπήρξε πίεση να αποφευχθεί το μοίρασμα του βραβείου. «Εντέλει όμως καταλήξαμε ομόφωνα να αγνοήσουμε τους κανόνες και να ανακηρύξουμε δύο νικητές. Είναι δύο βιβλία που αρχίσαμε να διαβάζουμε και δεν θέλαμε να τελειώσουν και, όσο πιο πολύ συζητούσαμε γι’ αυτά, τόσο περισσότερο ενθουσιαζόμασταν και για τα δύο, ώσπου αποφασίσαμε ότι θέλαμε να βραβεύσουμε και τα δύο».
Τα βραβευμένα βιβλία επαινέθηκαν για την πλοκή τους αλλά και τη γλώσσα, για την εν γένει τόλμη τους. «Απευθύνονται στον σύγχρονο κόσμο, ανοίγουν δρόμους και γεννούν χαρακτήρες που μιλούν μέσα μας – και θα μιλούν μέσα μας για πάντα».