Όταν στις 10 Μαΐου του 1939 το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης άνοιξε για πρώτη φορά τις πόρτες του, ήταν σαν να προσγειώθηκε στην πόλη ένας (αρχιτεκτονικός) εξωγήινος. Ο λόγος ήταν το «παράδοξο» σχήμα του, ένα ορθογώνιο «κουτί», που δεν ήταν κάτι που περίμενε να δει ο ανυποψίαστος Νεοϋορκέζος της εποχής, τουλάχιστον για τη χρήση που προοριζόταν: ένα μουσείο τέχνης. Με το πέρασμα του χρόνου, το «κουτί» έγινε διάσημο στα πέρατα του κόσμου ως MoMA και καλλιτεχνικός και τουριστικός προορισμός (υποδέχεται κάθε χρόνο 3 εκατ. επισκέπτες από 150 χώρες του κόσμου). Η συλλογή μεγάλωνε –και μεγαλώνει– διαρκώς, χάρη σε πολύ γενναιόδωρες δωρεές με αποτέλεσμα οι χώροι του αρχικού εξαώροφου κτιρίου να μη φτάνουν ούτε για τα «βασικά». Έτσι, τη δεκαετία του ‘50 εγκαινιάστηκε μια σειρά διαδοχικών αισθητικών παρεμβάσεων και επεκτάσεων με στόχο να προστεθούν εκθεσιακοί χώροι σε ένα στριμωγμένο οικόπεδο στην καρδιά του Μανχάταν.
Η τελευταία στη σειρά επέκταση ολοκληρώθηκε πριν από λίγες εβδομάδες. Κόστισε 450 εκατ. δολάρια και την υπογράφουν οι αρχιτέκτονες Diller Scofidio + Renfro σε συνεργασία με το γραφείο Gensler. Και αύριο είναι η «μεγάλη μέρα»: το MoMA ανοίγει ξανά, μεγαλύτερο κατά 4.500 τ.μ., αλλά αυτό δεν είναι η μοναδική είδηση. Στην πραγματικότητα, το μουσείο «γύρισε ανάποδα», δηλαδή οι επιμελητές του βρήκαν την ευκαιρία να προχωρήσουν σε μια ολοκληρωτική, ρηξικέλευθη επανέκθεση της συλλογής, σε πολύ διαφορετική κατεύθυνση σε σχέση με ό,τι γνωρίζαμε μέχρι σήμερα. Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα της νέας εποχής για ένα μουσείο που μας έχει μάθει στις εκπλήξεις. Ανεξαρτήτως τετραγωνικών.