Με τα σπαστικά κοριτσάκια στη μαθητική παρέλαση της Φιλαδέλφειας δεν θα ασχοληθώ, διότι τίποτε θλιβερότερο δεν υπάρχει από ένα αποτυχημένο αστείο και ιδίως όταν αυτό προσπαθεί να γίνει «διδακτικό». Το γελοίο θέαμα που παρουσίασαν μας δίνει, ωστόσο, την ευκαιρία να αναρωτηθούμε για ποιο λόγο γίνονται οι παρελάσεις στις εθνικές επετείους. Αν βασιστώ στη φλογερή ρητορική των παλλόμενων από υπερηφάνεια εκφωνητών, που τις περιγράφουν από την τηλεόραση, οι στρατιωτικές παρελάσεις γίνονται για να τονώνεται το εθνικό φρόνημα (που συνήθως πάλλεται –αγαπημένο ρήμα αυτό των εκφωνητών– μέσα στα στήθη της στρατευμένης νεολαίας) και, επίσης, για να τρομάζουν οι εχθροί μας από τη στρατιωτική ισχύ της χώρας. Το ανάλογο κατ’ επέκταση ισχύει και για τις μαθητικές παρελάσεις.
Σας ρωτώ σοβαρά, χωρίς καμία διάθεση να προκαλέσω τα αισθήματα κανενός, αν πιστεύετε ότι έτσι όπως γίνονται οι παρελάσεις εκπληρώνουν αυτούς τους σκοπούς. Προσωπικά, νομίζω ότι το αντίθετο πετυχαίνουν. Να ξεκινήσουμε με τις στρατιωτικές, για τις οποίες είναι γνωστό ότι έχουν μεγάλο οικονομικό κόστος και, εξαιτίας της κρίσης, αναγκαστικά υπέστησαν περικοπές στο λεγόμενο μπάτζετ. Τις παρακολουθώ πάντα –σας το ορκίζομαι– για να διασκεδάζω με τον λυρισμό και τον στόμφο των περιγραφών. Δεν χάνω ποτέ καμία, εφόσον η εκφώνηση παραμένει πιστή στα μέτρα της δεκαετίας του 1950! Είναι σαν ταξίδι σε άλλο σύμπαν. Διαπιστώνω, λοιπόν, ότι η αδυναμία μας να αποφασίσουμε ότι κάθε χρόνο πρέπει να γίνεται μόνο μία στρατιωτική παρέλαση και σωστή, δηλαδή ο μικρομεγαλισμός που μας δέρνει, έχει εκφυλίσει την έννοια της στρατιωτικής παρέλασης σε ένα κακής ποιότητας σόου.
Κατ’ αρχάς, δεν βλέπεις στρατό. Λίγο μόνο, έτσι δειγματοληπτικά για να έχουμε μια ιδέα πώς είναι. Το μεγαλύτερο μέρος της παρέλασης είναι συνήθως ένα τσίρκο από συλλόγους, παρασυλλόγους, πολιτιστικά σωματεία, φιλόπτωχα ταμεία κ.λπ. Γιατί όχι, βρε παιδιά, και μαζορέτες, όπως στην Αμερική; Εκεί να δεις το εθνικό φρόνημα σε τι ύψη θα εκτοξευθεί! Επειτα, την παρουσία της Πολεμικής Αεροπορίας έχει υποκαταστήσει πλέον ο πιλότος-ποιητής, με ατάκες στη φόρμα του Twitter. «Τι είπε ο πιλότος!» ακούς συνήθως να λέγεται. Ναι, αλλά τι είδαμε, εκτός από τα ωραία λόγια που ακούσαμε; Ισως, εν τέλει, με την κατάσταση του στρατεύματος να μην είμαστε σε θέση να κάνουμε μια εντυπωσιακή παρέλαση. Μπορεί, υποθέτω, να είναι πολλά εκείνα που θα μπορούσαν να πάνε στραβά και να μας εκθέσουν, αντί να «τρομάξουν» τους εχθρούς – ειλικρινά δεν ξέρω.
Περνάμε στις μαθητικές. Εδώ πια έχουμε να κάνουμε με κανονικό καραγκιοζιλίκι, που το έχουμε αναγάγει σε ταμπού. Ολοι νιώθουμε μέσα μας ότι το θέαμα των μαθητικών παρελάσεων δεν είναι σοβαρό· δεν τολμάμε όμως να το θίξουμε. Οι μαθητικές παρελάσεις είναι κατά κανόνα γελοίες, διότι η πειθαρχία του τύπου που προϋποτίθεται για να γίνει μια σωστή παρέλαση, σήμερα, δεν έχει πια τη θέση της στην πραγματικότητα των μαθητών. Καλώς ή κακώς, δεν το κρίνω, οι μαθητές του 2019 δεν μπορούν και ούτε έχουν λόγο να μπουν στο πνεύμα των μαθητών του 1950. Επομένως, δεν μπορούν να πάρουν την όλη τελετουργία στα σοβαρά. Εξ ου και το γενικώς άθλιο θέαμα που παρουσιάζουν. Πέραν των μεμονωμένων κρουσμάτων γραφικότητας (η δασκάλα-τραγουδιάρα, με βινύλ, μπότες, αλλά δυστυχώς χωρίς αλυσίδες και μαστίγια), τα περισσότερα παιδιά βαριούνται και το βλέπεις στα σώματά τους, που σέρνονται αξιολύπητα, ασυντόνιστα και τόσο αμήχανα. Τα μόνα που μάλλον το ευχαριστιούνται είναι κάτι ζωηρά κοριτσάκια, που τα έχει μουρλάνει η εφηβεία, και εκμεταλλεύονται την περίσταση για να δείξουν το βρακάκι τους.
Συμπέρασμα: Η παρέλαση ως θεσμός πνέει τα λοίσθια. Αν όμως έχει κάποια σημασία για εμάς και θέλουμε να τη διατηρήσουμε, ας την αναμορφώσουμε ρεαλιστικά και ποιοτικά. Στο κάτω κάτω, δεν είναι όλα ζήτημα μεγέθους ή ποσότητας σε αυτή τη ζωή· κάποτε θα πρέπει να ανακαλύψουμε και την αξία της ποιότητας.
Ταξιδιωτικό
Ο πρόεδρος της Κύπρου, Νίκος Αναστασιάδης, ήλθε χθες στην Αθήνα. Αυτό δεν είναι βέβαια είδηση, είναι μάλλον ρουτίνα, διότι οι Κύπριοι πρόεδροι πηγαινοέρχονται διαρκώς. Με τι ταξίδεψε όμως ο πρόεδρος; Μήπως με το τεράστιο ιδιωτικό τζετ (executive Boeing 737) που χρησιμοποιεί για τα επίσημα ταξίδια του στο εξωτερικό; (Ενίοτε –αλλά σπανίως– και για τα ανεπίσημα, όπως το καλοκαίρι του 2018 όταν πήγε οικογενειακώς στις Σεϋχέλλες, προφανώς για να νιώσει όπως ο Μακάριος στην εξορία…)
Αυτό, αν μπορούσα να σας το πω, θα ήταν είδηση, διότι εξαιτίας αυτού του πολυτελούς αεροσκάφους ο Νίκος Αναστασιάδης έχει βρεθεί στο κέντρο του σκανδάλου με τα «χρυσά διαβατήρια», τα οποία αγοράζουν διάφοροι ισχυροί, σκοτεινοί και, βεβαίως, πλούσιοι πολίτες μη ευρωπαϊκών χωρών, προκειμένου να αποκτήσουν ευρωπαϊκό διαβατήριο, ας είναι και κυπριακό. Τέτοια είναι η περίπτωση του πάμπλουτου Σαουδάραβα σεΐχη Αμπντουλραμάν Χαλίντ Σαλέν μπιν Μαφούζ, στον οποίον ανήκει το ιδιωτικό 737. Το παραχωρεί, φιλικά και αφιλοκερδώς, στον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε τουλάχιστον το μέγεθος του αεροσκάφους να αναπληρώνει το μέγεθος της χώρας. Το πρόβλημα για τον Ν. Αναστασιάδη είναι ότι, κάτω στην Κύπρο, είναι πολλοί εκείνοι που βρίσκουν ότι δεν είναι σωστό (ας μην πω ότι είναι φτηνό) για τον ηγέτη μιας δημοκρατικής χώρας να δέχεται παρόμοια δώρα· και φυσικά έχουν δίκιο!