H δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Γερμανίας, Commerzbank, εντείνει τις προσπάθειές της να μετακυλίσει το κόστος των αρνητικών επιτοκίων σε ακόμα ευρύτερη πελατειακή βάση, ενώ η πρώτη τράπεζα της χώρας, η Deutsche Bank, υπογραμμίζει πως η συνθήκη αυτή επιδεινώνει την ήδη δυσχερή θέση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. Οπως γίνεται αντιληπτό, οι παρεμβάσεις αυτές των τραπεζιτών εντείνουν τις πιέσεις στην ΕΚΤ και στη νέα της πρόεδρο Κριστίν Λαγκάρντ, η οποία δέχεται οξεία κριτική για την ακολουθούμενη πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης. Την ίδια ώρα οι επιχειρήσεις στην Ελβετία, που συμμετείχαν σε σχετική έρευνα της UBS, αποφαίνονται στην πλειονότητά τους ότι η πολιτική των αρνητικών επιτοκίων, που ακολουθεί η κεντρική τράπεζα της χώρας, προκαλεί κυρίως βλάβη παρά τις ωφελεί.
Η Commerzbank έχει εδώ και κάποιο καιρό ξεκινήσει να μεταφέρει στους μεγάλους εταιρικούς της πελάτες το κόστος των αρνητικών επιτοκίων, όπως δήλωσε σε αναλυτές χθες ο διευθύνων σύμβουλός της Στέφαν Εγκελς. Αυτή η προσπάθεια έχει τώρα επεκταθεί και σε ακόμα ένα τμήμα της Commerzbank, το οποίο εξυπηρετεί τις μικρές εταιρείες και τους πελάτες λιανικής, ενώ διευκρίνισε πως δεν πρόκειται να επεκταθεί αυτή η πολιτική και σε μικρούς πελάτες λιανικής. «Αυτό που θέλουμε να αποφύγουμε», όπως εξήγησε σε συνέντευξη στην τηλεόραση του Bloomberg, «είναι να τρομάξουμε μεγάλα τμήματα της πελατείας μας, αυξάνοντας το κόστος συναλλαγών με την τράπεζά μας. Γι’ αυτό και όλοι προσπαθούμε να το κάνουμε με μικρά βήματα». Από μέρους της, η Commerzbank αγωνίζεται να ανακόψει την πτωτική πορεία των εσόδων της λόγω των αρνητικών επιτοκίων της ΕΚΤ και του εγχώριου ανταγωνισμού. Ο ανταγωνισμός αυτός –ειδικά από τις εταιρείες ψηφιακής τραπεζικής– έχει οδηγήσει σε δραστική περιστολή των περιθωρίων κέρδους για τις συμβατικές τράπεζες.
Σε δηλώσεις του, ο κ. Εγκελς είπε ότι δεν αναμένει πλέον αύξηση καθαρών κερδών το τρέχον έτος, αφενός λόγω υψηλότερης φορολογίας στη Γερμανία, αφετέρου λόγω της πρόσφατης περαιτέρω μείωσης των αρνητικών επιτοκίων από την ΕΚΤ σε ακόμα πιο χαμηλά επίπεδα. Προφανώς και η Commerzbank δεν είναι η μόνη που αναζητεί τρόπους να χρεώνει την πελατεία της για τις καταθέσεις τους. «Νομίζω πως εν γένει γίνεται αντιληπτό ότι είναι πλέον απαραίτητο το να μεταφερθεί τουλάχιστον μέρος των αρνητικών επιτοκίων σε τμήμα των πελατών μας και φυσικά όχι στους απλούς καθημερινούς αποταμιευτές», επισήμανε ο κ. Εγκελς. Ο δε πρόεδρος του Δ.Σ. της Deutsche Bank Καρλ φον Ρορ δήλωσε στο Bloomberg ότι για τη μετακύλιση έχει προσεγγίσει εταιρείες και πλούσιους πελάτες. Προσέθεσε ακόμα ότι ο ευρωπαϊκός χρηματοπιστωτικός κλάδος βλέπει την επιρροή του στη διεθνή αγορά να συρρικνώνεται δραστικά, ενώ το βασικό εργαλείο, το οποίο χρησιμοποιείται για τη στήριξη των ευρωπαϊκών οικονομιών, δυσχεραίνει ακόμα περισσότερο τα πράγματα.
Οι ευρωπαϊκοί τραπεζικοί και ασφαλιστικοί όμιλοι δεν συγκαταλέγονται στους ισχυρότερους ομίλους του κόσμου – σήμερα μόνον ένας συμπεριλαμβάνεται στους 20 κορυφαίους με κριτήριο τη χρηματιστηριακή τους αξία, ενώ πριν από τη διεθνή χρηματοπιστωτική κρίση ήταν έξι. Ο δε διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs είχε στις αρχές της εβδομάδας δηλώσει ότι η Ιστορία μάλλον δεν θα κοιτάξει καλόγνωμα πίσω, όταν εξετάσει «το πείραμα των αρνητικών επιτοκίων». Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα επί πέντε χρόνια και πλέον ακολουθεί πολιτική αρνητικών επιτοκίων και φθηνού δανεισμού στην Ευρωζώνη, ώστε να παρακινήσει τις επιχειρήσεις να δανεισθούν και να επενδύσουν. Εξ ου και ο απελθών πρόεδρός της Μάριο Ντράγκι, κλείνοντας τον κύκλο του, είχε αναφέρει ότι η πολιτική αυτή συνέβαλε στη δημιουργία 11 εκατομμυρίων θέσεων εργασίας.
Στην περίπτωση της Ελβετίας, τέλος, οι περισσότερες από τις επιχειρήσεις που συμμετείχαν στην έρευνα της UBS είπαν ότι, κατά τη γνώμη τους, η πολιτική αρνητικών επιτοκίων κατά βάση βλάπτει τις δραστηριότητές τους. Μόνον το 10% των 2.504 εταιρειών από διαφορετικούς κλάδους θεωρεί το επιτόκιο -0,75% της κεντρικής τράπεζας θετικό. Τα αρνητικά επιτόκια ωστόσο χρησιμεύουν και για την αποτροπή της περαιτέρω ενίσχυσης του ελβετικού φράγκου προς το ευρώ.