Τραγωδίες στο «ποτάμι των νεκρών»

Τραγωδίες στο «ποτάμι των νεκρών»

7' 36" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Το μήνυμα έφτασε μέσω messenger στο κινητό του ιατροδικαστή Αλεξανδρούπολης, καθηγητή κ. Παύλου Παυλίδη, στις 30/9/2018. O άγνωστός του αποστολέας Khallil Mechkarini, του έγραφε από την Αλγερία. «Γεια, γιατρέ. Είμαι από την Αλγερία, ο αδελφός μου χάθηκε στον ποταμό Εβρο, πριν από 15 ημέρες, σας ζητώ βοήθεια. Αυτή είναι η εικόνα του» (σ.σ. ακολουθεί φωτογραφία).

Παυλίδης: «Θέλω να μου πείτε το ύψος του και εάν έχει τατουάζ στο σώμα του. Πριν από μία εβδομάδα η ελληνική αστυνομία εντόπισε δύο σορούς και γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει να ξέρω με ακρίβεια το ύψος και εάν έχει τατουάζ».

Η ταχύτατη και θετική αντίδραση του Ελληνα ιατροδικαστή γεμίζει με ελπίδες τον  Khallil, ο οποίος επανέρχεται με τον ίδιο τρόπο στη 1/10/2018: «Αγαπητέ γιατρέ, σας ευχαριστώ για την άμεση ανταπόκρισή σας, θα επικοινωνήσω μ’ εσάς γι’ αυτές τις λεπτομέρειες μόλις εντοπίσω τον (άλλο) αδελφό μου που έχει το διαβατήριό του, και τώρα είναι στην Τουρκία (σ.σ. πιθανότατα ταξίδευαν μαζί και ο ένας επιχείρησε να διαβεί πρώτος τον Εβρο). Είναι περίπου 1,76 ύψος, έχει ουλή στο κεφάλι του, δεν έχει μαλλιά και η ομάδα αίματός του είναι 0+».

Παυλίδης: «Ο νεκρός είναι σε αποσύνθεση. Δεν είναι δυνατό να αναγνωριστούν χαρακτηριστικά σώματος και προσώπου. Το καλύτερο είναι η εξέταση DNA».

Khallil: «Εδώ, στην Αλγερία, το τεστ DNA γίνεται μόνο από εξειδικευμένες υπηρεσίες της αστυνομίας και προϋποθέτει ότι πρέπει να έχει δοθεί έγκριση από τον εισαγγελέα. Αυτό, ενδέχεται να χρειαστεί καιρό, θα σας ενημερώσω για την πρόοδο της διαδικασίας».

Παυλίδης: «Θα στείλω το DNA από το σώμα του στο εργαστήριο της αστυνομίας στην Αθήνα, εκεί υπάρχει βάση δεδομένων. Το πτώμα είναι περίπου 1,76 ύψος δίχως ρούχα. Ο χρόνος θανάτου είναι περίπου 10 με 15 μέρες πριν βρεθεί το πτώμα του στον ποταμό Εβρο».

Ο διάλογος εισέρχεται σε μακάβριες διαδρομές και θα διαρκέσει έως τις 8 Ιουνίου του 2019, οπότε με τη βοήθεια του messenger και από ένα δαχτυλίδι στο χέρι του, ο παραμορφωμένος νεκρός αναγνωρίζεται και το δράμα της οικογένειας επισφραγίζεται με την κηδεία του Hicham στον τόπο του.

Khallil: «Αγαπητέ γιατρέ Παύλο. Θάψαμε σήμερα 8 Ιουνίου τον αγνοούμενο Hicham Mechkarini συνοδεία εκατοντάδων μελών της οικογένειας, φίλων και γειτόνων. Ακόμα και εάν ο πόνος είναι πολύ μεγάλος για την οικογένεια και τους φίλους του, το γεγονός ότι μπορούμε να έχουμε τον τάφο του στην πόλη όπου γεννήθηκε είναι λίγο παρήγορο. Είμαστε ευγνώμονες που ήσασταν ιδιαίτερα ευγενικός, διαθέσιμος και πάνω από όλα ΑΝΘΡΩΠΟΣ σε όλη τη διάρκεια της διαδικασίας ταυτοποίησης και επαναπατρισμού της σορού. Σας ευχαριστούμε και πάλι γιατρέ. Εγώ ο Khallil και ο αδελφός μου Mohamed, εκ μέρους της οικογένειας Mechkarini».

Aυτή είναι μια συνηθισμένη δουλειά για τον ιατροδικαστή Παυλίδη, να διαγιγνώσκει τα αίτια θανάτου των προσφύγων/μεταναστών που πνίγονται ή πεθαίνουν από το κρύο στα σύνορα του Εβρου. Και αν αυτό είναι σχετικά εύκολο για έναν έμπειρο επιστήμονα, το δύσκολο είναι να εντοπίσει την ταυτότητα αυτών των ανθρώπων, ώστε να παραλάβουν τις σορούς οι δικοί τους ή, αν δεν μπορέσουν, να τους θάψουν κάπου στην Ελλάδα, αλλά με όνομα και ένα σημάδι αναγνώρισης ότι «ενθάδε κείται ο…» στον πρόχειρο τάφο. Στο γραφείο του, στο νεκροτομείο του Γενικού Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης, ο καθηγητής Παυλίδης ξεδιπλώνει στην «Κ» σκηνές φρίκης από το δράμα που χρόνια τώρα εκτυλίσσεται στο «ποτάμι των νεκρών».

Από την οθόνη του υπολογιστή του βλέπει πτώματα σε αποσύνθεση και άλλα, διαμελισμένα, όπως ενός Κινέζου που τον «έκοψε» το τρένο κάπου στην Κομοτηνή. Οι εικόνες είναι σκληρές και σε κάνουν να αποστρέφεις ενστικτωδώς το βλέμμα σου. Οχι όμως και τον ίδιο που με απόλυτη ψυχραιμία μας «ξεναγεί» στους θαλάμους του νεκροτομείου, όπου έχει αριθμημένους, και σε πλαστικούς σάκους, σε -20 βαθμούς, δεκατέσσερις σορούς αγνώστων στοιχείων, που παραμένουν στα αζήτητα, κάποιες εξ αυτών περισσότερα από δύο χρόνια. «Είμαι υποχρεωμένος να διαχωρίσω το επαγγελματικό από το ψυχολογικό. Ξέρω ότι είναι ένα αντικείμενο εργασίας δύσκολο, θέλει λεπτούς χειρισμούς, αλλά πρέπει να το αντιμετωπίσουμε γιατί έχουμε να κάνουμε με τον πόνο του ανθρώπου. Εδώ δεν είναι μια γυναικολογική κλινική όπου γεννάει ο άλλος και χαίρεται», λέει.

Μας δείχνει τον σάκο, υπ’ αριθμ. 15. Κρύβει μέσα ό,τι απέμεινε από τον νεαρό Κινέζο που πριν από έξι μήνες πέρασε από πάνω του η αμαξοστοιχία. Βρέθηκαν πάνω του πιστωτικές κάρτες και έγγραφα που πιστοποιούσαν το ποιος είναι.

«Καθώς στην Ελλάδα δεν βρήκα άκρη, έστειλα τα έγγραφά του στον Ερυθρό Σταυρό στο Παρίσι και πήρα απάντηση δύο χρόνια μετά. Τι μου έγραψαν; Οτι έστειλαν τα στοιχεία του στην Κίνα και από εκεί η απάντηση ήταν πως με αυτό το όνομα έχουμε 7.000.000 ανθρώπους. Τώρα θα πρέπει να ταφεί στο “πολιτικό νεκροταφείο” στην Ορεστιάδα όπου βάζουμε αυτούς που δεν τους ζήτησαν ποτέ».

Ο σάκος Νο 12

Κάθε σάκος εσωκλείει, μαζί με τη σορό και μια τραγική ιστορία. Οπως αυτή, στο Νο 12, των τριών γυναικών από το Αφγανιστάν που βρέθηκαν σφαγμένες πριν από ένα χρόνο στην ελληνική όχθη του Εβρου, κοντά στο χωριό Πραγγί. «Πρόκειται για καραμπινάτο έγκλημα. Τις έσφαξε με μια μαχαιριά στον λαιμό, που σημαίνει ότι ήταν επαγγελματίας και το μαχαίρι στρατιωτικό. Δεν υπήρξε βιασμός και πάνω τους βρέθηκαν χρήματα και κοσμήματα. Πιθανολογείται ότι μπορεί να ήταν σκαστές από το σπίτι τους και να έστειλε ο σύζυγος και πατέρας πληρωμένο δολοφόνο για να τις βγάλει για λόγους τιμής από τη μέση». Οι έρευνες επ’ αυτού βρίσκονται σε εξέλιξη και σύμφωνα με πληροφορίες έχει εμπλακεί και η Αντιτρομοκρατική υπηρεσία από την Αθήνα.

Πολύ δύσκολη η στιγμή της αναγνώρισης των θυμάτων

Ο σάκος Νο 8 φυλάσσει ένα δεκατετράχρονο αγόρι από το Ιράκ, το οποίο απέδρασε από το κέντρο προσωρινής φύλαξης στην Ορεστιάδα και στην προσπάθειά του να επιστρέψει στην πατρίδα του μέσω Εβρου πνίγηκε στο ποτάμι.

Δεν έχουν τελειωμό οι ιστορίες και τα δράματα που μας αφηγείται ο ιατροδικαστής Παυλίδης. «Εχουμε περιστατικό που τρέχει εδώ και δύο χρόνια. Πατέρας, μητέρα και τα τρία παιδιά τους, επιχείρησαν να περάσουν τον Εβρο με βάρκα που όμως αναποδογύρισε. Ο άντρας γλίτωσε αλλά έχασε τηνγυναίκα και τα τρία παιδιά. Τον πήγαν σε ένα κέντρο φύλαξης στα Ιωάννινα και έξι μήνες μετά βρέθηκε πνιγμένη η γυναίκα. Ηρθε, την παρέλαβε, είχαμε οδυρμούς και κλάματα, αλλά τα παιδιά παρέμεναν αγνοούμενα. Οχτώ μήνες αργότερα βρίσκουμε και το ένα παιδί. Ηρθε και πάλι ο τραγικός πατέρας για να το παραλάβει. Λιποθύμησε, μόλις είδε τη σορό, παρότι είχε μαζί του διερμηνέα και ψυχολόγο. Μας είπε ότι έμαθε πως το άλλο παιδί του είναι σε κάποιο νεκροτομείο της Κωνσταντινούπολης, αλλά δεν ήξερε πού ακριβώς. Και το τρίτο αγνοείται».

Από το 2000 έως τώρα, ο κ. Παυλίδης έχει νεκροτομήσει τα πτώματα 450 προσφύγων και μεταναστών και ο Εβρος –αν μπορούσε αυτό το ποτάμι να… μιλήσει– εξακολουθεί να ξεβράζει θάνατο.

Τραγωδίες στο «ποτάμι των νεκρών»-1

«Στο νεκροτομείο υπάρχουν δεκατέσσερις σοροί, αγνώστων στοιχείων, που παραμένουν στα αζήτητα, κάποιες εξ αυτών  περισσότερο από δύο χρόνια»,  λέει ο κ. Παυλίδης.

Η άρνηση των Τούρκων

«Υπολογίζουμε ότι άλλοι τόσοι έχουν βρεθεί και στην απέναντι όχθη, αλλά οι Τούρκοι αρνούνται να συνεργαστούν μαζί μας, μολονότι το έχουμε επιχειρήσει ακόμα και μέσω του Διεθνούς Ερυθρού Σταυρού και αυτό δυσκολεύει το έργο μας. Το μεγάλο μας πρόβλημα είναι η αναγνώριση των νεκρών, γιατί τα περισσότερα περιστατικά είναι σε προχωρημένη σήψη. Οταν έρχονται συγγενείς, τους ετοιμάζουμε ψυχολογικά. Διότι εκείνο που θα δουν κατά τη διαδικασία αναγνώρισης δεν είναι αυτό το οποίο περιμένουν και δυστυχώς η τελευταία εικόνα του νεκρού είναι αυτή που μένει στη μνήμη των συγγενών.

»Πάντα τους προετοιμάζουμε ότι αυτό που θα αντικρίσουν είναι πολύ σκληρό.

Εφαρμόζω ένα σύστημα που προς το παρόν έχει αποδειχθεί καλό. Δηλαδή, αν έχουμε τη μάνα ή τον πατέρα και κάποιους μακρινότερους συγγενείς, φωνάζω κάποιον από τους συγγενείς που είναι μαζί τους στο γραφείο, του δείχνω τις φωτογραφίες και του λέω: κοιτάξτε τι θα δείτε, εσύ που είσαι πιο ψύχραιμος προετοίμασε τους γονείς. Αν νομίζει αυτός ότι μπορούν να το δουν, καλώς, αν όμως κρίνει ότι δεν μπορούν να το αντέξουν, καλύτερα να μην το δουν. Οπότε είμαι καλυμμένος, γιατί δεν αρνούμαι στα συγγενικά πρόσωπα να δουν τον άνθρωπό τους, δεν εμποδίζω σε καμία περίπτωση τη μάνα και τον πατέρα να δουν το παιδί, αλλά από την άλλη οφείλω να προστατέψω και την ψυχολογία τους όταν θα αντικρίσουν την εικόνα του σαπισμένου σώματος του παιδιού τους. Ισως και την υγεία τους, γιατί μπορεί να πάθουν ένα καρδιακό επεισόδιο».

Ο κ. Παυλίδης μας εξηγεί τι ακριβώς γίνεται στο ποτάμι και πνίγονται τόσο εύκολα τόσοι άνθρωποι.

Οι δίνες

«Ο Εβρος είναι ένας ιδιόμορφος ποταμός με λασπώδη βυθό όπου προχωράς στο ένα μέτρο, και βρίσκεσαι σε μια τρύπα τριών μέτρων. Εχει μέσα νησίδες, κορμούς δένδρων, δίνες που σε ρουφάνε και γι’ αυτό αναποδογυρίζουν εύκολα οι βάρκες. Υστερα, πέφτοντας οι άνθρωποι στο νερό πνίγονται πολύ πιο εύκολα γιατί φοράνε πολλά ρούχα. Οταν κάνουμε νεκροτομή, βλέπουμε έναν να φοράει τέσσερα παντελόνια, άλλον τρεις μπλούζες, κάποιους δύο μπουφάν κ.ο.κ. Για τον απλούστατο λόγο ότι, όταν μια βάρκα χωράει μέσα δεκαπέντε άτομα, ο λαθροδιακινητής δεν θα τους πει ελάτε με τις βαλίτσες και τις τσάντες σας.

Αφετέρου, οι άνθρωποι αυτοί φοράνε, για να μην κρυώσουν, πολλά ρούχα, με αποτέλεσμα, με το που πέφτουν στο νερό, πάνε κάτω σα βαρίδια. Τα πτώματα σκαλώνουν στον λασπώδη βυθό οπότε μένουν μεγάλο διάστημα μέσα στο νερό. Πολλά κατατρώγονται από τα ψάρια, ειδικά τα παιδιά που είναι μικρά τα σώματά τους. Οταν ο Εβρος πλημμυρίζει και ανακατεύονται τα νερά, τότε τα πτώματα ανεβαίνουν στην επιφάνεια και βρίσκουμε αρκετούς»…

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή