Η Βενετία δοκιμάζεται από πλημμυρικά επεισόδια, τα οποία εν μέρει οφείλονται στις σημαντικές βροχοπτώσεις στην ευρύτερη περιοχή τις προηγούμενες ημέρες, αλλά και στην εισροή θαλασσίων υδάτων, φαινόμενο το οποίο με ισχυρούς ανέμους νοτίων διευθύνσεων ενισχύεται σημαντικά. Βεβαίως οφείλουμε να υπενθυμίσουμε ότι η λιμνοθάλασσα της Βενετίας είναι χτισμένη σε πολύ μικρό ύψος πάνω από τη στάθμη της θάλασσας και επομένως ακόμα και μικρές αλλαγές στο ύψος της στάθμης έχουν σοβαρές συνέπειες για την πόλη. Παρόμοιες αλλαγές στη στάθμη της θάλασσας στο μέλλον, πέραν της φυσικής μεταβλητότητας, θα συναρτώνται με την κλιματική αλλαγή.
Πιο ανατολικά, στη χώρα μας, ένα βαθύ βαρομετρικό χαμηλό, η «Βικτώρια», το σημαντικότερο καιρικό επεισόδιο του φθινοπώρου έως σήμερα, προκάλεσε σημαντικά προβλήματα, τόσο λόγω των έντονων θυελλωδών ανέμων στο Ιόνιο όσο και λόγω των ισχυρών βροχοπτώσεων σε νησιά του Ιονίου αλλά και στην Κρήτη. Ειδικά στη Δυτική Κρήτη, όπου σημαντικά προβλήματα παρουσιάστηκαν και τις προηγούμενες ημέρες (με σχετικά μικρότερα ύψη βροχής), σημαντικό επιβαρυντικό ρόλο έπαιξαν και οι προβληματικές υποδομές οι οποίες είχαν πληγεί από τις δύο σοβαρές κακοκαιρίες («Χιόνη» και «Ωκεανίδα») τον Φεβρουάριο του 2019.
Σε αυτές τις συνθήκες τίθεται το ερώτημα: Είμαστε ως χώρα ανοχύρωτοι απέναντι σε τέτοια φαινόμενα; Η απάντηση είναι «όχι». Η επιστημονική γνώση στον τομέα της μετεωρολογίας και η ανάπτυξη εργαλείων παρατήρησης και πρόγνωσης βελτιώνονται καθημερινά. Δυστυχώς όμως μόνο μέρος αυτής της εξέλιξης βρίσκει ανταπόκριση στην καλύτερη προετοιμασία των Αρχών, πριν αλλά και κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης ενός δυνητικά επικίνδυνου καιρικού φαινομένου. Επομένως τονίζεται για ακόμα μία φορά η ανάγκη λειτουργίας πυκνών μετρητικών δικτύων και συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης για την εκδήλωση έντονων καιρικών φαινομένων. Τα συστήματα αυτά πρέπει, πρώτον, να είναι αξιόπιστα μεν αλλά σχετικά χαμηλού κόστους, ώστε να εξασφαλίζεται η βιωσιμότητά τους και, δεύτερον, να σχεδιαστούν με τέτοιο τρόπο ώστε, αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες, η πληροφόρηση να φθάνει εύκολα, όχι μόνο στις Αρχές αλλά και στους πολίτες.
Τα έντονα καιρικά φαινόμενα θα γίνονται όλο και συχνότερα και πιθανόν και βιαιότερα. Μόνο η στενή συνεργασία επιχειρησιακών και επιστημονικών φορέων μεταξύ τους, αλλά και με τις τοπικές αρχές/κοινωνίες, θα μπορέσει να εξασφαλίσει ένα πλέγμα προστασίας της ζωής και της περιουσίας των πολιτών.
* Ο κ. Κώστας Λαγουβάρδος είναι διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών και υπεύθυνος της ιστοσελίδας meteo.gr.