Ο χώρος της τέχνης υποδέχεται μία ακόμη καινοτομία συντονισμένη με τον παλμό του #MeToo, ενός κινήματος που γεννήθηκε στον κλάδο του θεάματος. Στις ερωτικές σκηνές υπάρχει πλέον ένας καθοδηγητής, που υποδεικνύει τα σημεία και την ποσότητα των αγγιγμάτων. Για να παραμείνει ο ηθοποιός ασφαλής και να μοιάζει η σκηνή ρεαλιστική, δημιουργήθηκε ένα νέο επάγγελμα: ο συντονιστής οικειότητας.
Το καρέ δύο σωμάτων είναι μια χορογραφία που δείχνει έμπλεη ερωτισμού, αλλά θα είναι στεγνή επαφής υπό το βλέμμα ενός επόπτη – τσεκαδόρου παρατυπιών. Αυτά σε ό,τι αφορά τα ψηλαφίσματα. Αλλαγές γίνονται τώρα και σε λεκτικό επίπεδο.
Το «Αγαπητοί κύριοι και κυρίες, μπορείτε να προσέλθετε στη θέση σας» δεν θα το ακούν πλέον οι θεατρόφιλοι στην Αγγλία. Η νέα καθοδήγηση του σωματείου των ηθοποιών απαγορεύει αυτή τη διατύπωση τόσο από τα μεγάφωνα όσο και μπακστέιτζ, για να μην αισθάνονται αποκλεισμένοι όσοι δεν ταυτίζονται με το αρσενικό ή γυναικείο φύλο. Είναι μια παρωχημένη έκφραση, που θα πρέπει να εκλείψει, λένε και να χρησιμοποιείται μια πιο γενική διατύπωση, όπως «καλησπέρα σας», που να συμπεριλαμβάνει και το ουδέτερο φύλο στο σύνολο όσων θα προσέλθουν στις θέσεις.
Οι τουαλέτες υπόκεινται στις ίδιες αλλαγές και έτσι όλοι σε όλες. Κανένα πρόβλημα, ας είναι όλα ξεκάθαρα και καθαρά, παρόλο που είχα αρχίζει να συνηθίζω το στάτους της κυρίας και αναγνώριζα με ευκολία το σχέδιο στην πόρτα, ένα γραφικό πλέον σήμα με φουστάνι.
Εψαξα τι προβλέπει το καταστατικό της Ε.Ε. που έχει ήδη υιοθετηθεί από ιδρύματα και οργανισμούς για τα δικαιώματα και την ισότητα των τριών φύλων: Εξαλείφονται οι διαχωρισμοί στα επαγγέλματα, κάποιος είναι ηθοποιός, επιμελητής, καθαριστής, διερμηνέας, δεν χρησιμοποιείται το θηλυκό εάν αυτό υπάρχει. Στα ελληνικά ακούγεται σεξιστική η επιλογή του αρσενικού γένους ως γενικό, αλλά δεν θα προσθέσω και άλλα προβλήματα. Ας είναι.
Αλλάζουν όλες οι λέξεις που περιέχουν το συστατικό man (man-made, statesmen, mankind κ.ά.). Μόνο ο ψαράς παραμένει ως έχει (fisherman). Είμαστε τυχεροί με το Chairman, κόβεται και μένει το ουσιαστικό της ουσίας: η καρέκλα, Chair και εμείς είμαστε απολύτως καλυμμένοι με το πρόεδρος.
Επίσης, απαλείφονται οι αντωνυμίες και τα άρθρα ο/η, όπου περιττεύουν δεν χρησιμοποιούνται, τουλάχιστον όχι παραπάνω από μία φορά στην πρόταση. Στα ελληνικά έχουμε το ουδέτερο, αλλά αυτό θα ήταν μειωτικό να χρησιμοποιηθεί. Η λέξη-κλειδί είναι η αδιαφάνεια, χρησιμοποιώντας την προστακτική ή την παθητική, τον πληθυντικό που συνυπολογίζει και δεν εστιάζει στο γένος. Δίνω παράδειγμα· εάν θέλετε να κάνετε κομπλιμέντο δεν θα πείτε: είσαι όμορφη/όμορφος, πείτε απλώς: είστε όμορφα.
Ομορφα. Οπότε γιατί χρειάζεται να ταλαιπωρούμε όψιμα τους μαθητές με αναχρονιστικούς γραμματικούς κανόνες; Κυκλοφορεί ένας αστικός λονδρέζικος μύθος, όπου ένα παιδί ταυτίζεται με σκύλο, βασικά είναι σκύλος, τα κάνει όλα σκυλίσια, δεν ξέρω πώς πέρασε αυτές τις δύσκολες εξετάσεις για να βρεθεί σε αυτό το απαιτητικό σχολείο, ενδεχομένως γαβγίζοντας, ή είναι το πρώτο τετράποδο που τα αφεντικά του έκαναν αίτηση καθώς εντάσσεται στη μειονότητα της ποικιλίας.
Επειδή όλα τα παραπάνω δεν μου ακούγονται πολύ πρακτικά, έχω μια ρηξικέλευθη ιδέα: καθώς εικάζω ότι αυτή η επιθυμία για ουδετερότητα και ρευστότητα πρέπει –λογικά– να συνοδεύεται από μια διαλλακτικότητα και άνεση, προτείνω να μετακομίσουν συλλογικά στη Φινλανδία, στην Εσθονία ή στην Ουγγαρία, όπου θα βοηθιούνται τα συναισθήματά τους από την ουδετερότητα της γλώσσας που απέχει από το γραμματικό γένος.
Βγαίνοντας από το ταξί, ο οδηγός με ευχαρίστησε αποκαλώντας με mate. Ακουσα καλά ή δεν βλέπει καλά; Ταράχθηκα τόσο, που αμέλησα να πάρω τα στοιχεία του και όρμηξα στον πρώτο καθρέφτη. Στο Παρίσι με αποκαλούσαν δεσποινίδα, την πρώτη φορά που άκουσα το «κυρία» πόνεσα, αλλά ουδείς ενδιαφέρθηκε για τις ευαισθησίες μιας κυρίας. Ταυτιζόμουν με το συζυγικό στάτους, αλλά όχι με την ηλικία του φύλου.
Εκτοτε είμαι madame και αν κάποιος Γάλλος, συγγνώμη γαλλικό πρόσωπο, με αποκαλέσει mademoiselle προφανώς θα αστειεύεται, αλλά κι εγώ μπορώ να αστειευθώ και να του κάνω μήνυση, και αυτό θα είναι η εκδίκηση της μεσήλικης πικραμένης κυρίας.
* Το τελευταίο βιβλίο της κ. Ελεάννας Βλαστού, «Στο Λονδίνο», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.