Οι «νέοι κόσμοι που έρχονται»

Οι «νέοι κόσμοι που έρχονται»

3' 6" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Στο μακρύ ταξίδι της επιστροφής από την Ιαπωνία εκτός από τις ώρες που κοιμόμουν κατάκοπη, τις υπόλοιπες χαμογελούσα. Ανακαλούσα στιγμές και διαλόγους, κοιτούσα τις φωτογραφίες στο κινητό μου, ψιθύριζα σχόλια, σχεδόν μονολογούσα. Επέλεξα να ξαναδώ στη διάρκεια της πτήσης, στην οθόνη της θέσης μου, την ταινία της Σοφίας Κόπολα «Χαμένοι στη μετάφραση». Για τη μεταμορφωτική επίδραση της Ιαπωνίας πάνω σε έναν μεσήλικα δημοφιλή Αμερικανό ηθοποιό (Μπιλ Μάρεϊ) που γυρίζει εκεί ένα διαφημιστικό για ουίσκι και σε μια νέα κοπέλα (Σκάρλετ Γιόχανσον), που συνοδεύει τον εργασιομανή φωτογράφο σύζυγό της στο Τόκιο. Δεν ήταν μόνο σενάριο μιας χιουμοριστικής ρομαντικής κομεντί αλλά και η ενέργεια και το μυστήριο που εκλύεται από το άγνωστο και ακατανόητο της πόλης, για τον δυτικό επισκέπτη. 

Από την πρώτη κιόλας επαφή, ο επισκέπτης υποβάλλεται σε έναν οπτικό κλονισμό από μια άγνωστη «γλώσσα», από την παντοδυναμία των κωδίκων που υπερισχύουν της συνομιλίας· από τις λεπτές κινήσεις και αποχρώσεις που επικυρώνουν τις συναντήσεις. Παράδειγμα: δε νοείται ραντεβού χωρίς ο Ιάπωνας να δώσει την επαγγελματική κάρτα του (carte de visite). Την παραδίδει, μάλιστα, όπως πρόσεξα, κρατώντας τη με τα δάκτυλα και των δύο χεριών του, και συνοδεύοντας τη σύσταση από την, απαραίτητη, υπόκλιση. Υπάρχει πάντα κάτι αδιαπέραστο στην επικοινωνία, μια απόσταση που δεν πρέπει κανείς να καλύψει. Ενα όριο, μαζί με την κίνηση που ποτέ δεν «ανοίγεται», παραμένει αθόρυβη, σα να φοράει ένα αόρατο γάντι.

Σε αυτήν την οκταήμερη παραμονή μου στο Τόκιο κυρίως, λίγες ώρες στο Κιότο και δύο ημέρες, περίπου, στην Οσάκα, με πρόσκληση του ιαπωνικού υπουργείου Εξωτερικών μέσω της ιαπωνικής πρεσβείας στην Αθήνα, αντιλήφθηκα πώς ο σεβασμός για τον «ξένο» φιλοξενούμενο μπορεί να εκφράζεται χαμηλότονα, χωρίς μεγαλοστομίες, ότι για τη γνωριμία με τον ελληνικό πολιτισμό, τον οποίο οι Ιάπωνες υπολήπτονται, χρειάζεται προσπάθεια και συμμετοχή και από τη δική μας πλευρά. Σε αυτήν την επαφή με τις πολλές όψεις μιας πόλης – οικοδέσποινας των Ολυμπιακών Αγώνων του 2020, η πραγματικότητα εμφανίστηκε σα βεντάλια που κερδίζει το βλέμμα με την αρτιότητα των σχεδίων και της τεχνικής της. Δεν καλύπτει ούτε προστατεύει. Κινείται με γνώση, πειθαρχία, άσκηση σε έναν επαγγελματισμό που δύσκολα αντιλαμβάνεται ο δυτικός άνθρωπος. Οχι γιατί δεν εργάζεται κι εκείνος, αλλά γιατί δεν εργάζεται με τον ίδιο τρόπο.

Στην οκταήμερη δική μας περιπλάνηση σε πρόσωπα και τόπους, καθοριστικό ρόλο έπαιξαν: η λεπτότητα και η καλλιέργεια της διευθύντριας του Εθνικού Μουσείου Δυτικής Τέχνης Ακίκο Μαμπούτσι· η γενναιοδωρία και η ανεξάντλητη αγάπη για την Ελλάδα της καθηγήτριας του ιστορίας της τέχνης και πολιτισμού Μάσακο Κίντο· οι επίμονες προσπάθειες των επικεφαλής του συνδέσμου ελληνοϊαπωνικής φιλίας να ενδυναμώσουν τη σχέση ανάμεσα στις δύο χώρες (με μικρή μάλλον ανταπόκριση από την ελληνική πλευρά). Ολοι και όλα, στα οποία θα αναφερθούμε εκτενώς στο προσεχές διάστημα, ήταν κρίκοι στην αλυσίδα μιας μοναδικής εμπειρίας. Με μία από τις κορυφαίες στιγμές της, την επίσκεψη στο δημοτικό σχολείο και στο δημαρχείο της πόλης Μισάτο, η οποία θα φιλοξενήσει, για τις προπονήσεις της, την ελληνική ολυμπιακή ομάδα. Εκεί όπου 200 περίπου παιδάκια δημοτικού, μας υποδέχθηκαν κρατώντας και ανεμίζοντας ελληνικές σημαιούλες, φωνάζοντας εν χορώ την ελληνική λέξη που είχαν διδαχθεί: «Χαιρέτε». Την τόνιζαν στο «ε» και την πρόφεραν με μεγάλη χαρά και ενθουσιασμό.

Σε κάθε βήμα αυτού του ταξιδιού ήταν παρών και ένας χαρισματικός συνοδός και μεταφραστής (από τα ιαπωνικά στα αγγλικά και αντίστροφα) ο Ατσούσι, πολύγλωσσος, ευρυμαθής και ακαταπόνητος.

Η προσπάθεια μιας χώρας αρκετά απομονωμένης επί χρόνια να ανοίξει στον κόσμο, με αφορμή και τους Ολυμπιακούς, μοιάζει με τελετουργία τσαγιού: προσεκτική, μεθοδευμένη, στοχευμένη, ξεδιπλώνει έναν πολιτισμό αιώνων που τρέφει μεγάλο σεβασμό για το παρελθόν και τους προγόνους, χωρίς να φοβάται το μέλλον. Οπως συνόψιζε και ένας από τους τίτλους των έργων στη μεγάλη έκθεση για το «Μέλλον και τις τέχνες» στο Μori Art Museum. Η ρομποτική, η αρχιτεκτονική, οι επιστήμες και οι πόλεις, συνέθεταν την εικόνα των «νέων κόσμων που έρχονται».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή