Ολόκληρη τη βεντάλια της τουρκικής προκλητικότητας αναμένεται να ανοίξει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη σημερινή κρίσιμη συνάντηση με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, υπογραμμίζοντας στον συνομιλητή του, με τον οποίο θα συναντηθεί σήμερα στο Λονδίνο στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ –κατόπιν αιτήματος της τουρκικής πλευράς– ότι είναι προς το συμφέρον της Τουρκίας «να αναδιπλωθεί από προκλητικές ενέργειες». Η αποστροφή του κ. Μητσοτάκη σε συνεργάτες του, μαζί με την επισήμανση ότι θα θέσει όλα τα θέματα της τουρκικής προκλητικότητας και ότι «θα μιλήσουμε με ανοικτά χαρτιά», είναι ενδεικτική των χαμηλών προσδοκιών της ελληνικής πλευράς από τη συνάντηση, καθώς το κλίμα στα ελληνοτουρκικά έχει βαρύνει επικίνδυνα. Κυβερνητικές πηγές έλεγαν ότι η στάση της Τουρκίας την οδηγεί σε διπλωματική απομόνωση.
Και, πάντως, υπό τη σκιά των τελευταίων εξελίξεων, είναι σαφές ότι η ατμόσφαιρα δεν είναι η ίδια με εκείνη του περασμένου Σεπτεμβρίου, όταν στην πρώτη τους συνάντηση στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη οι κ. Μητσοτάκης και Ερντογάν είχαν μιλήσει σε θετικό κλίμα για την ανάγκη μιας επανεκκίνησης στα ελληνοτουρκικά.
Αναμένεται, άλλωστε, να το υπενθυμίσει στον Τούρκο πρόεδρο ο Ελληνας πρωθυπουργός, τονίζοντας ότι αυτές οι συμπεριφορές προφανώς δεν συνάδουν με τις σχέσεις καλής γειτονίας και υπονομεύουν την όποια απόπειρα εξομάλυνσης των σχέσεων. Ο πρωθυπουργός θα συνοδεύεται στη συνάντηση από τους υπουργούς Εξωτερικών και Αμυνας, Νίκο Δένδια και Νίκο Παναγιωτόπουλο, καθώς και από τη διευθύντρια του διπλωματικού του γραφείου, πρέσβειρα Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου. Εικάζεται ότι αντίστοιχη θα είναι και η σύνθεση της τουρκικής αντιπροσωπείας που θα συνοδεύει τον κ. Ερντογάν, παρότι μέχρι χθες το βράδυ η τουρκική πλευρά δεν είχε ενημερώσει για την ακριβή σύνθεση και υπήρχε η πιθανότητα να προστεθεί ακόμη ένα πρόσωπο, κατά πάσα πιθανότητα εκπρόσωπος Τύπου.
Από την έκβαση της σημερινής συνάντησης θα εξαρτηθεί και η πιθανότητα συνάντησης του κ. Μητσοτάκη με τους πολιτικούς αρχηγούς, εφόσον κρίνει ότι υπάρχουν νέα στοιχεία που το καθιστούν αναγκαίο. Σε αυτή την πιθανότητα αναφέρθηκε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέλιος Πέτσας, καθώς, ερωτηθείς σχετικά, απάντησε σημειώνοντας ότι ο υπ. Εξωτερικών ήδη ενημέρωσε τους εκπροσώπους των κομμάτων ότι «η κυβέρνηση κάθε φορά θα εξετάζει ποιο είναι το αρμόδιο επίπεδο που θα χρειάζεται, ώστε να υπάρχει πάντα πλήρης ενημέρωση των άλλων πολιτικών κομμάτων, γιατί εδώ η στόχευση είναι εθνική και χρειάζεται όλα τα κόμματα να έχουν πλήρη γνώση των εξελίξεων». Πάντως, το πρόγραμμα του πρωθυπουργού είναι κενό το ερχόμενο Σαββατοκύριακο.
Σε ό,τι αφορά την ουσία του ζητήματος, κυβερνητικές πηγές υπογράμμιζαν ότι η απόπειρα της Τουρκίας να καταργήσει θαλάσσιες ζώνες νησιών όπως η Κρήτη, η Ρόδος, η Κάρπαθος και το Καστελλόριζο «με τεχνάσματα, όπως άκυρα διμερή μνημόνια, δεν παράγει διεθνώς έννομα αποτελέσματα». Και εξηγούσαν ότι δεν μπορεί να θίξει κυριαρχικά δικαιώματα των νησιών μας που είναι εδραιωμένα στο διεθνές δίκαιο και ειδικότερα στο δίκαιο της θάλασσας.
Και στη σύνοδο του ΝΑΤΟ
Οικογενειακή φωτογραφία των ηγετών με τη βασίλισσα Ελισάβετ και τον πρίγκιπα Κάρολο στο παλάτι του Μπάκιγκχαμ.
Πριν από τη συνάντηση με τον κ. Ερντογάν, ο πρωθυπουργός θα θέσει το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, ζητώντας από τη Συμμαχία να πάρει θέση. Ο κ. Μητσοτάκης ήδη υπογράμμισε ότι δεν μπορεί το ΝΑΤΟ να στέκεται αδιάφορο όταν ένα μέλος του παραβιάζει ανοικτά το διεθνές δίκαιο και στρέφεται έτσι κατά άλλου μέλους του, επαναλαμβάνοντας ότι η τακτική των ίσων αποστάσεων αδικεί κατάφωρα την Ελλάδα που ουδέποτε επιδίωκε την ένταση στην περιοχή. Μάλιστα, ήδη έθεσε το ζήτημα –και του μνημονίου κατανόησης της Τουρκίας με τη Λιβύη για τον καθορισμό των θαλασσίων ζωνών– στη μακρά τηλεφωνική επικοινωνία που είχε την Παρασκευή με τον Εμανουέλ Μακρόν.
Το ζήτημα της τουρκικής προκλητικότητας αναμένεται να θέσει ο πρωθυπουργός και στο γεύμα που θα έχει σήμερα με τον Ντόναλντ Τραμπ, στο πλαίσιο της ειδικής πρόσκλησης του Αμερικανού προέδρου με αφορμή την επετειακή σύνοδο του ΝΑΤΟ στους αρχηγούς κυβερνήσεων και κρατών που δίνουν άνω του 2% του ΑΕΠ τους στις αμυντικές δαπάνες εντός Συμμαχίας (οκτώ συνολικά). Εξάλλου, τα ελληνοτουρκικά και η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο θα βρεθούν στην ατζέντα της συνάντησης του κ. Μητσοτάκη με τον κ. Τραμπ στον Λευκό Οίκο στις 7 Ιανουαρίου, την ώρα που το Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε «προκλητικό» το μνημόνιο κατανόησης της Τουρκίας με τη Λιβύη.